ਇੰਦੌਰ/ਗੌਤਮਪੁਰਾ: ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਇੰਦੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਗੌਤਮਪੁਰਾ ਨਗਰ ਦੀ ਹਿੰਗੋਟੇ ਦੀ ਜੰਗ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਇਹ ਨਕਲੀ ਯੁੱਧ 26 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਤੁਰਰਾ (ਗੌਤਮਪੁਰਾ) ਕਲਗੀ (ਰੂੰਜੀ) ਵਿਚਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਦੇਵਨਰਾਇਣ ਮੰਦਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਸੂਰਜ ਛਿਪਣ ਵੇਲੇ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਬਲਦੇ ਹਿੰਗੋਟ (ਅੱਗ ਦੇ ਤੀਰ) ਸੁੱਟੇ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ 46 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਕ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਜੰਗ ਨੂੰ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਦੀ ਜੰਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰੋਮਾਂਚਕ ਹੋਏ ਦਰਸ਼ਕ : ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ 3 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਸ਼ਕ ਹਿੰਗੋਟੇ ਦੇ ਜੰਗੀ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਗਏ। ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਲਗੀ ਅਤੇ ਤੁਰਰਾ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਯੋਧੇ ਢੋਲ ਅਤੇ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਹਿੰਗੋਟੇ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਮੈਦਾਨ ਨੇੜੇ ਦੇਵਨਰਾਇਣ ਮੰਦਿਰ ਵਿਖੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪੋ-ਆਪਣੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨਾਲ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋ ਗਏ। ਸਿਰ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ਾ, ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਢਾਲ ਅਤੇ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਝੋਲਾ (ਤਰਕਸ) ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਯੋਧੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਵੇਖ ਦਰਸ਼ਕ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਤਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਗੂੰਜ ਉੱਠਿਆ। ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੂਰਾ ਅਤੇ ਕਲਗੀ ਦਲ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਜੱਫੀ ਪਾ ਕੇ ਹਿੰਗੋਟੇ ਨੂੰ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਨੇ ਹਿੰਗੋਟੇ ਨੂੰ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਸੁੱਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ: ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਗਿਆ, ਇਸ ਜੰਗ ਬਨਾਮ ਖੇਡ ਦਾ ਰੋਮਾਂਚ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਕਰੀਬ ਦੋ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਹਿੰਗੋਟ ਜੰਗ ਵਿੱਚ 46 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਿੰਗੋਟ ਯੁੱਧ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਵਕ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ 7 ਵਜੇ ਜੰਗ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਹਾਰ ਦੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਯੋਧੇ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ। ਇਸ ਵਾਰ ਕੌਂਸਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਖਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦਿਆਂ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਰੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਸਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਜਾਲ ਦੀ ਉਚਾਈ 12 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਗਈ ਸੀ।ਮੈਡੀਕਲ ਅਫਸਰ ਸੁਨੀਲ ਅਸਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁੱਲ 46 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 2 ਦੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਬਾਕੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ।
ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹਿੰਗੋਟ: ਹਿੰਗੋਟ ਦੀ ਜੰਗ ਦੀ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਿੰਗੋਟ ਇੱਕ ਫਲ ਹੈ। ਲੋਕ ਕੰਡਿਆਲੀਆਂ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਗੋਟ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅੰਦਰਲੇ ਮਿੱਝ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਬਾਹਰੀ ਖੋਲ ਨੂੰ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸੁਕਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਰੂਦ ਅਤੇ ਕੰਕਰਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਰੂਦ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਹਿੰਗੋਟ ਬੰਬ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਇੱਕ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਲੱਕੜ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਉਣ 'ਤੇ, ਹਿੰਗੋਟ ਇੱਕ ਰਾਕੇਟ ਵਾਂਗ ਘੁੰਮਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।
ਇਕ-ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਬਰਸਾਉਂਦੇ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੇ ਗੋਲੇ: ਹਿੰਗੋਟ ਦੀ ਜੰਗ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਤੁਰਾ ਅਤੇ ਕੰਲਗੀ ਟੀਮ ਦੇ ਯੋਧੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਸਾਫਾ, ਢਾਲ ਅਤੇ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਹਿੰਗੋਟ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਬਲਦੀਆਂ ਲੱਕੜਾਂ ਲੈ ਕੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੋ ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਦਾਨ 'ਤੇ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਹਿੰਗੋਟ ਜੰਗ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਅਤੇ ਗਾਓ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਕਰੋ (hingote war on 26 October in indore)। ਭਗਵਾਨ ਦੇਵਨਾਰਾਇਣ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੋਧੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਮ ਪੰਜ ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਗਨਲ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਕਰੀਬ ਦੋ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮੂਹਰਲੇ ਯੋਧੇ ਵੱਲੋਂ ਸੁੱਟੇ ਗਏ ਹਿੰਗੋਟੇ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਏ ਯੋਧੇ ਦਾ ਬੋਰੀ ਸੜ ਗਿਆ। ਕਈ ਯੋਧੇ ਜ਼ਖਮੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। (know how hingot is prepared) ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਯੋਧੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਹਿੰਗੋਟ ਵਜਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਹਿੰਗੋਟ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ: ਆਖ਼ਰ ਹਿੰਗੋਟ ਦੀ ਜੰਗ ਕਿਵੇਂ, ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਇਸ ਦਾ ਕਿਤੇ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਦੰਤਕਥਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਗੌਤਮਪੁਰਾ ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਫ਼ੌਜੀ ਹਿੰਗੋਟ ਨਾਲ ਹੋਰ ਹਮਲਾਵਰਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਿੰਗੋਟ ਯੁੱਧ ਇੱਕ ਪ੍ਰਥਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨਾਲ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜੁੜ ਗਏ। (Indore 200 year old tradition) (Hingot Yudh in Gautampura) (46 People Injured in hingot yudh in indore) (hingot yudh 2022) (hingot yudh in indore after diwali) (know how hingot is prepared)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Shivaji Maharaj on Indian rupee: ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੁਝਾਅ, ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਦਾ ਤੂਫਾਨ !
