ETV Bharat / bharat

Gyanvapi ASI Survey: ਗਿਆਨਵਾਪੀ 'ਚ ਸਰਵੇ ਲਈ ਅੰਦਰ ਪਹੁੰਚੀ ASI ਟੀਮ , ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸ਼ਾਮਲ

author img

By

Published : Aug 4, 2023, 8:28 AM IST

ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਏਐਸਆਈ ਟੀਮ ਸਰਵੇਖਣ ਲਈ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇਖਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪੁਖਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੀ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ 'ਚ ਸਰਵੇਖਣ ਸਬੰਧੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੀ ਅਪੀਲ 'ਤੇ ਅੱਜ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ 'ਚ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਵੀ ਅੱਜ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ।

Gyanvapi ASI Survey
Gyanvapi ASI Survey

ਵਾਰਾਣਸੀ: ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੰਪਲੈਕਸ (ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਏਐਸਆਈ ਸਰਵੇਖਣ) ਦਾ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਸਰਵੇ ਲਈ ਟੀਮ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਪਹੁੰਚੀ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਲਈ ਤਾਲੇ ਦੀ ਚਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੀ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ 'ਚ ਸਰਵੇ 'ਤੇ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੀ ਅਪੀਲ 'ਤੇ ਅੱਜ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ 'ਚ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ।

ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ:- ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਲਈ ਤਾਲੇ ਦੀ ਚਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਐਡਵੋਕੇਟ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਨ ਅਤੇ ਮੁਦਈ ਮਹਿਲਾ ਮੰਜੂ ਵਿਆਸ ਅਤੇ ਸੁਧੀਰ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਵਕੀਲ ਸੋਹਨ ਲਾਲ ਆਰੀਆ ਅਤੇ ਵਿਕਰਮ ਵਿਆਸ ਸਮੇਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਾਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਸਰਵੇ ਟੀਮ 'ਚ ਕੁੱਲ 32 ਲੋਕ ਐੱਸਆਈ ਤੋਂ ਹੋਣਗੇ, ਜਦਕਿ 7 ਲੋਕ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ 9 ਲੋਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਤੋਂ ਹੋਣਗੇ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਭੇਜ ਕੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਰਵੇਖਣ (ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਕੰਪਲੈਕਸ) ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, 43 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਪੱਖ ਤੋਂ ਮੰਜੂ ਵਿਆਸ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਹਰੀਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜੈਨ, ਸੁਧੀਰ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰ ਅਤੇ ਲਿਖਾਰੀ ਦਾ ਨਾਂ ਵੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕੈਂਪਸ ਦੇ ਏਐਸਆਈ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ਸਿਵਲ ਕੋਰਟ ਦੇ 21 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 24 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ’ਤੇ ਇਸ ’ਤੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਹਾਈਕੋਰਟ ਵਿੱਚ 27 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਫੈਸਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਰਵੇ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।


ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ:- ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਟੀਮ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ASI ਦੀ ਆਗਰਾ, ਲਖਨਊ, ਦਿੱਲੀ, ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਅਤੇ ਪਟਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ 32 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੀਮ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 24 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਇਸ ਟੀਮ ਨੇ ਪੂਰੇ ਕੈਂਪਸ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।

ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੇ ਜੀਪੀਆਰ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਸਹਾਇਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਲੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਹੇਠ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੀ.ਪੀ.ਆਰ ਤਕਨੀਕ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ 10 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਧਾਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਣਤਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਦੱਬੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਸਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸੀਪੀਆਰ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਧਾਤੂ ਦੀਆਂ ਪੱਥਰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਵੀ ਵੱਖਰੀ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਦਕਿ 21 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਵਲ ਅਦਾਲਤ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਐਸ.ਆਈ. 4 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਲਕੇ ਮੁਦਈ ਧਿਰ ਦੇ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਏਐਸਆਈ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਸਮਾਂ ਮੰਗਣਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।



ਇਸ ਸਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਅਸ਼ੋਕ ਮੁਥਾ ਜੈਨ ਨੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੇ ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰਤ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਚੌਕਸੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ਵਾਰਾਣਸੀ: ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੰਪਲੈਕਸ (ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਏਐਸਆਈ ਸਰਵੇਖਣ) ਦਾ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਸਰਵੇ ਲਈ ਟੀਮ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਪਹੁੰਚੀ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਲਈ ਤਾਲੇ ਦੀ ਚਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੀ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ 'ਚ ਸਰਵੇ 'ਤੇ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੀ ਅਪੀਲ 'ਤੇ ਅੱਜ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ 'ਚ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ।

ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ:- ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਲਈ ਤਾਲੇ ਦੀ ਚਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਐਡਵੋਕੇਟ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਨ ਅਤੇ ਮੁਦਈ ਮਹਿਲਾ ਮੰਜੂ ਵਿਆਸ ਅਤੇ ਸੁਧੀਰ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਵਕੀਲ ਸੋਹਨ ਲਾਲ ਆਰੀਆ ਅਤੇ ਵਿਕਰਮ ਵਿਆਸ ਸਮੇਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਾਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਸਰਵੇ ਟੀਮ 'ਚ ਕੁੱਲ 32 ਲੋਕ ਐੱਸਆਈ ਤੋਂ ਹੋਣਗੇ, ਜਦਕਿ 7 ਲੋਕ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ 9 ਲੋਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਤੋਂ ਹੋਣਗੇ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਭੇਜ ਕੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਰਵੇਖਣ (ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਕੰਪਲੈਕਸ) ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, 43 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਪੱਖ ਤੋਂ ਮੰਜੂ ਵਿਆਸ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਹਰੀਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜੈਨ, ਸੁਧੀਰ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰ ਅਤੇ ਲਿਖਾਰੀ ਦਾ ਨਾਂ ਵੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕੈਂਪਸ ਦੇ ਏਐਸਆਈ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ਸਿਵਲ ਕੋਰਟ ਦੇ 21 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 24 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ’ਤੇ ਇਸ ’ਤੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਹਾਈਕੋਰਟ ਵਿੱਚ 27 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਫੈਸਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਰਵੇ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।


ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ:- ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਟੀਮ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ASI ਦੀ ਆਗਰਾ, ਲਖਨਊ, ਦਿੱਲੀ, ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਅਤੇ ਪਟਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ 32 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੀਮ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 24 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਇਸ ਟੀਮ ਨੇ ਪੂਰੇ ਕੈਂਪਸ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।

ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੇ ਜੀਪੀਆਰ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਸਹਾਇਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਲੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਹੇਠ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੀ.ਪੀ.ਆਰ ਤਕਨੀਕ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ 10 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਧਾਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਣਤਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਦੱਬੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਸਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸੀਪੀਆਰ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਧਾਤੂ ਦੀਆਂ ਪੱਥਰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਵੀ ਵੱਖਰੀ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਦਕਿ 21 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਵਲ ਅਦਾਲਤ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਐਸ.ਆਈ. 4 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਲਕੇ ਮੁਦਈ ਧਿਰ ਦੇ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਏਐਸਆਈ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਸਮਾਂ ਮੰਗਣਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।



ਇਸ ਸਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਅਸ਼ੋਕ ਮੁਥਾ ਜੈਨ ਨੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੇ ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰਤ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਚੌਕਸੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.