ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖੇਤਰ ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਦਿੱਲੀ-ਐੱਨਸੀਆਰ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ 1 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਗ੍ਰੇਡਡ ਰਿਸਪਾਂਸ ਐਕਸ਼ਨ ਪਲਾਨ (GRAP) ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧੇਗਾ, ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵੀ ਵਧਣਗੀਆਂ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਪੜਾਅ ਲਈ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਚਾਰਟਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾ ਵਧੇ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ GRAP 15 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 15 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਲਾਗੂ ਸੀ। GRAP 1 ਅਕਤੂਬਰ 2022 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਵਾ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕ ਕਣਾਂ 2.5 ਅਤੇ ਪੀਐੱਮ 10 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਅੰਗੂਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਜਾਂ ਘਟਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਹਵਾ ਦੀ ਗਤੀ, ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਕੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਧਾ ਜਾਂ ਘਟਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਐਸਐਮਐਸ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਚਲਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਡੀਜ਼ਲ ਜਨਰੇਟਰ : ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਡੀਜ਼ਲ ਜਨਰੇਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ, ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਕਾਈਆਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਸਪਤਾਲ, ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ ਸਮੇਤ 9 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਤਾਂ ਤਹਿਤ 31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਜਨਰੇਟਰ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੁਸਾਇਟੀ ਵਿੱਚ ਜਨਰੇਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਲਿਫਟ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਕਾਮਨ ਏਰੀਆ ਲਾਈਟਾਂ ਲਈ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਜਨਰੇਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੀਟਰੋਫਿਟਿਡ ਐਮਿਸ਼ਨ ਕੰਟਰੋਲ ਡਿਵਾਈਸ ਲਗਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 1 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਡਿਵਾਈਸ ਦੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਵੀ ਜਨਰੇਟਰ ਚਲਾਉਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਰਹੇਗੀ।
ਪੜਾਅ – 1: ਖਰਾਬ (AQI 201 ਤੋਂ 300)
ਪਾਬੰਦੀਆਂ: 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਡੀਜ਼ਲ ਵਾਹਨ ਅਤੇ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਪੈਟਰੋਲ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਚੈਕਿੰਗ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਕੂੜਾ (ਬਾਇਓਮਾਸ ਸਾੜਨ) 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ, ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਕੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਹੋਟਲਾਂ, ਢਾਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ, ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
- World Cup Top Batters: ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ 'ਚ ਇਹ ਨੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 5 ਬੱਲੇਬਾਜ਼, ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਤੋੜ ਸਕਿਆ ਸਚਿਨ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ
- Khalistan News in Britain: ਬ੍ਰਿਟੇਨ 'ਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਿੱਖਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਮਾਲਕ ਦੀ ਕਾਰ 'ਤੇ ਚਲਾਈਆਂ ਗੋਲੀਆਂ
- Chappar Mela in Ludhiana: ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮੇਲਿਆਂ 'ਚ ਇੱਕ ਛਪਾਰ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦਾ ਜਾਣੋ ਇਤਿਹਾਸ, ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹੁਣ ਛਪਾਰ ਮੇਲੇ 'ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਖ਼ਬਰ
ਫੇਜ਼-1 ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ: ਵਾਹਨ ਦੇ ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਟਿਊਨ ਕਰੋ, ਸਹੀ ਟਾਇਰ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਪੀਯੂਸੀ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਬਣਵਾਉਣਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ।
- ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਅਤੇ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ 'ਤੇ ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਰੋਕੋ।
- ਕੂੜਾ ਨਾ ਸਾੜੋ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇ 'ਚ ਕੂੜਾ ਸੁੱਟੋ, 311 ਐਪ, ਗ੍ਰੀਨ ਦਿੱਲੀ ਐਪ ਅਤੇ ਸਮੀਰ ਐਪ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰੋ।
ਫੇਜ਼-2: ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ (AQI 301 ਤੋਂ 400)
ਪਾਬੰਦੀਆਂ: - ਫੇਜ਼ 1 ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਗੂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ, ਇਸ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤੀ ਵਧਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਹੌਟਸਪੌਟਸ 'ਤੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਫੇਜ਼ 2 ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ
ਫੇਜ਼ 1 ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।
- ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਸ, ਮੈਟਰੋ, ਰੇਲ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ ਜਿੱਥੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਹੋਵੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਏਅਰ ਫਿਲਟਰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਬਦਲਵਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਪੜਾਅ 3 ਗੰਭੀਰ (AQI 401 ਤੋਂ 450)
ਪਾਬੰਦੀਆਂ: - ਫੇਜ਼ 1 ਅਤੇ 2 ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਗੂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।
- ਦਿੱਲੀ, ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ, ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਨਗਰ ਅਤੇ ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ BS-3 ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ BS-4 ਡੀਜ਼ਲ ਚਾਰ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਰੇਲਵੇ, ਮੈਟਰੋ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਢਾਹੁਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹੋਰ ਉਸਾਰੀ ਆਦਿ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਰਹੇਗੀ।
- ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਇੱਟਾਂ ਦੇ ਭੱਠੇ, ਮਿਕਸਰ ਪਲਾਂਟ, ਸਟੋਨ ਕਰੱਸ਼ਰ ਜੋ ਸਾਫ਼ ਈਂਧਨ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲਦੇ ਹਨ, ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
- ਪਹਿਲੀ ਤੋਂ ਪੰਜਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸਕੂਲ ਬੰਦ, ਆਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਾਂ ਚੱਲਣਗੀਆਂ ਫੇਜ਼ 3 ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ।
ਫੇਜ਼ 1 ਅਤੇ 2 ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਅਪੀਲਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ।
- ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਜਾਂ ਸੈਰ ਕਰੋ।
- ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਕੇ ਦਫਤਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਕੋਲਾ ਜਾਂ ਲੱਕੜ ਨਾ ਸਾੜੋ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਹੀਟਰ ਦਿਓ।
ਪੜਾਅ 4: ਐਮਰਜੈਂਸੀ (450 ਤੋਂ ਵੱਧ AQI)
- ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਜਿਸਟਰਡ ਚਾਰ ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਦਾਖ਼ਲੇ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। BS 6 ਇੰਜਣਾਂ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
- ਹਾਈਵੇਅ, ਸੜਕਾਂ, ਫਲਾਈਓਵਰ, ਓਵਰਬ੍ਰਿਜ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਢਾਹੁਣ ਦੇ ਕੰਮਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਫੇਜ਼ 4 ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰੋ: - ਸਾਹ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਹੀ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਣ।