ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਅੱਜ ਬੁੱਧਵਾਰ ਤੋਂ ਰਾਜਪਥ ਨੂੰ ਕਰਤੱਵਿਆ ਪਥ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨਗਰ ਕੌਂਸਲ (New Delhi Municipal Council) ਨੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਲਿਆਂਦਾ ਮਤਾ ਅੱਜ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। First Kingsway then Rajpath and now Kartavya Path
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਮਾਰਗ ਸਥਿਤ ਐਨਡੀਐਮਸੀ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਲੇਖੀ, ਸਤੀਸ਼ ਉਪਾਧਿਆਏ, ਕੁਲਜੀਤ ਚਾਹਲ ਸਮੇਤ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਐਨਡੀਐਮਸੀ ਮੈਂਬਰ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਇਸ ਬੈਠਕ 'ਚ ਰਾਜਪਥ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲਣ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੈਠਕ 'ਚ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਲੇਖੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਇੰਡੀਆ ਗੇਟ ਸਥਿਤ ਨੇਤਾ ਜੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਤੱਕ ਦਾ ਪੂਰਾ ਰਸਤਾ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਡਿਊਟੀ ਮਾਰਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਰਾਜਪਥ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗਸਵੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਤੋਂ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਰਾਜਪਥ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੰਥਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਕੜੀ 'ਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜਪਥ ਦਾ ਨਾਂ ਡਿਊਟੀ ਮਾਰਗ ਰੱਖਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। 8 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਸੈਂਟਰਲ ਵਿਸਟਾ ਐਵੇਨਿਊ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਗੇ।
ਰਾਜਪਥ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ: ਮਦਨ ਥਾਪਲਿਆਲ, ਐਨਡੀਐਮਸੀ (New Delhi Municipal Council) ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੁਟੀਅਨਜ਼ ਦਿੱਲੀ 'ਤੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ, ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਇਸੀਨਾ ਹਿੱਲਜ਼ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਤੋਂ ਇੰਡੀਆ ਗੇਟ ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਸੜਕ ਦਾ ਨਾਮ ਰਾਜਪਥ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 1955 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸੜਕ ਨੂੰ ਕਿੰਗਜ਼ਵੇਅ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਅਹਿਮ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੀ ਲੰਘਦੇ ਸਨ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਰਾਜਾ ਜਾਰਜ ਪੰਜਵੇਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਜਪਥ ਦਾ ਨਾਮ ਕਿੰਗਸਵੇ ਰੱਖਿਆ। ਜੋ ਸਾਲ 1911 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਆਏ ਸਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਕਿੰਗਸਵੇ ਦਾ ਅਰਥ ਰਾਜੇ ਦਾ ਰਾਹ ਸੀ।
1947 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੁਧਾਰ ਹੋਏ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਪਥ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਭਾਰਤ 1947 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਉਸਨੇ ਸਾਲ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਿੰਗਜ਼ਵੇਅ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਰਾਜਪਥ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਜ ਯਾਨੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਸੜਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਜਨਪਥ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:- ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਵਿਆਕਤੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ, ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕੰਮ