ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਨੌਂ ਦਿਨ੍ਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਦੇਵੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਨੌਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਅਰਥਾਤ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਵਾਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਚੈਤਰ, ਅਸਾਧ, ਮਾਘ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਿਨ ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਰਦੀ ਨਵਰਾਤਰੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚੈਤਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਿਨ ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਰਦੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸਾਧ ਅਤੇ ਮਾਘ ਗੁਪਤ ਨਵਰਾਤਰੀ ਹਨ। ਜੋਤਸ਼ੀ ਡਾ. ਅਨੀਸ਼ ਵਿਆਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 2 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗੀ।
ਨਵਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਸਰੂਪ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਸਮਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਮਾਂ ਦੇ ਭਗਤ ਪੂਰੇ ਨੌਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੌਂ ਦਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਮਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੀਆਂ ਨੌਂ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨੌ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਮਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਹਰ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਭੋਗ ਲਗਾਓ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਜੋਤਸ਼ੀ ਡਾਕਟਰ ਅਨੀਸ਼ ਵਿਆਸ ਤੋਂ, ਕਿਸ ਦਿਨ ਕਿਸ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਚੜ੍ਹਾਵਾ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਦੀ ਦੇਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਮਾਂ ਨੂੰ ਗਾਂ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਦੇਸੀ ਘਿਓ ਚੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜਾ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ: ਜੋ ਲੋਕ ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਲਈ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਚੜ੍ਹਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਨੀ ਨੂੰ ਖੰਡ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ।
ਤੀਜਾ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਚੰਦਰਘੰਟਾ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਮਾਂ ਚੰਦਰਘੰਟਾ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਭੋਗ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਚੌਥਾ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ : ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਨੂੰ ਮਾਲਪੂਆ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲਪੂਆਂ ਖੁਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਪੰਜਵਾਂ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਕੇਲਿਆਂ ਦਾ ਭੋਗ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਲਈ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਛੇਵਾਂ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਕਾਤਿਯਾਨੀ: ਮਾਂ ਕਾਤਯਾਨੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਕਾਤਯਾਨੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਦ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਨਾਲ ਆਕਰਸ਼ਨ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਸੱਤਵਾਂ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ: ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਂ ਨੂੰ ਗੁੜ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁੜ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਨਾਲ ਦੁਰਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅੱਠਵਾਂ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਮਹਾਗੌਰੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਦਿਨ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਾ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਮਹਾਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾਰੀਅਲ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਨੌਵਾਂ ਦਿਨ - ਮਾਂ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਂ ਨੂੰ ਤਿਲ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਜੋ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮਾਂ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
Disclaimer: ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਰਫ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ etvbharat.com ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।