ਸੀਤਾਮੜੀ: ਬਿਹਾਰ ਨਾਲ ਧੀ-ਰੋਟੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ (Economic Emergency In Nepal) ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਨੇਪਾਲ ਲਿਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਸਿਰਫ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ (indo nepal border) 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਰ (Bihar Became Shopping Destination For Nepal) ਫਿਰ ਤਸਕਰ ਚਾਂਦੀ ਕੱਟ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਪੜ੍ਹੋ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ..
ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਸਿਖਰ 'ਤੇ : ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਪਿਛਲੇ 20 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਦਵਾਈਆਂ ਸਮੇਤ ਰੋਜ਼ਮਰ੍ਹਾ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੈਟਰੋਲ 41 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ 20 ਰੁਪਏ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ (15 ਲੀਟਰ ਟੀਨ) ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ 350 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਕਾਰਨ ਬਿਹਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਨਵਾਂ ਸੰਕਟ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਉਥੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਲਈ ਭੀੜ ਵਧਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਤੱਕ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ 10 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਰਿਸਪਸ, ਲੇਗੇਸ ਅਤੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਰੈਡੀਮੇਡ ਭੋਜਨ ਪਦਾਰਥ, ਖਿਡੌਣੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ।
ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਖ਼ਰੀਦਦਾਰੀ : ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲਾਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਤਰਾਈ ਖੇਤਰ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਸਰਹੱਦੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸਸਤੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਜੋਖਮ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਛੋਟੇ ਤਸਕਰ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਸਕਰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਵੱਧ ਭਾਅ 'ਤੇ ਵੇਚਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸਸਤਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਕੀਮਤ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀ ਹੈ।
ਬਿਹਾਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ : ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸੀਤਾਮੜੀ ਸਮੇਤ ਉੱਤਰੀ ਬਿਹਾਰ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨੈਕਸ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਦੇ ਟਰਨਓਵਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਸਿਰਫ਼ ਮੁਜ਼ੱਫਰਪੁਰ ਦੇ ਬਿਆਡਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਨੈਕਸ ਦੀਆਂ 25 ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਨੈਕਸ ਝਾਰਖੰਡ, ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ, ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕਈ ਹੋਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ, ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਜਾ, ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੀਸਰਾ, ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਰਕਾਰੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਚੱਲਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਰੋੜਾਂ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ : ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨੇਪਾਲ ਤੱਕ ਮਾਲ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮੱਗਲਰਾਂ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਤਸਕਰ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਚੂਨਾ ਲਗਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨੇਪਾਲ ਲਿਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਛੋਟੇ ਤਸਕਰਾਂ ਦੀ ਚਾਂਦੀ ਹੋਈ : ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੋਟੇ ਤਸਕਰਾਂ ਨੇ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਹੈ। ਤਸਕਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਬੋਰੀ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਅਤੇ ਸਿਰਾਂ 'ਤੇ ਚੁੱਕ ਕੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਐੱਸਐੱਸਬੀ ਦੇ ਜਵਾਨ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਗਾਰਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ 'ਚ ਨਾਕਾਮ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਾਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਖ਼ਰੀਦਦਾਰੀ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ : ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤੋਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ 99% ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸਪਲਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਮਾਲ ਜਾਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨੇਪਾਲ ਭੁੱਖਮਰੀ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇੱਕ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੇਟੀ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਬਰਗਾੜੀ ਸਰਹੱਦ ’ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕਸਟਮ ਸੁਪਰਡੈਂਟ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਫੋਨ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਨੇਪਾਲ ਕਸਟਮ ਵੱਲੋਂ ਆਲੂਆਂ ਦਾ ਟਰੱਕ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ: ਪਾਰਾ 45 ਤੋਂ ਪਾਰ, ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਦੋਹਰੀ ਮਾਰ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ
ਦੋਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਤਸਕਰਾਂ ਦੀ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਨਾਲ 1 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਆਲੂ ਨੇਪਾਲ ਭੇਜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਲੂ ਇੱਕ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਕਸਟਮ ਸੁਪਰਡੈਂਟ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਸੀਤਾਮੜੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੱਛਮੀ ਚੰਪਾਰਨ, ਪੂਰਬੀ ਚੰਪਾਰਨ, ਮੋਤੀਹਾਰੀ, ਮਧੂਬਨੀ, ਕਿਸ਼ਨਗੰਜ ਅਤੇ ਸੁਪੌਲ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਲੋਕ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਧੂਬਨੀ, ਜੈਨਗਰ, ਸੀਤਾਮੜੀ, ਰਕਸੌਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦਾ ਕਾਰਨ : ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਅਪਵਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵੱਡੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਝੱਲਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਨੇਪਾਲ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਥੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਦਰਾਂ 'ਤੇ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਕਾਰਨ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 'ਚ 17 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਵਿਡ ਕਾਰਨ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ : ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ, ਮਾਰਚ 2022 ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਸਿਰਫ $ 975 ਮਿਲੀਅਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੁਲਾਈ 2021 ਵਿੱਚ ਇਹ 1175 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਕਰੀਬ ਸੱਤ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 'ਚ ਕਰੀਬ 20 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 24 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਨੇਪਾਲੀ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰੰਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਾਇਦਾਦ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਜਿਆਦਾਤਰ ਡਾਲਰ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਕਾਇਆ ਵੀ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਿਰਯਾਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਰਾਮਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 7 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਇਸ ਸਮੇਂ 6.7 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦੇ ਘਟਣ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਨਾਲ ਵੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਕੋਲਾ ਸੰਕਟ : ਬਿਜਲੀ, ਮੈਟਰੋ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
