ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ 116 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਹੰਗਰ ਇੰਡੈਕਸ (ਜੀ.ਐੱਚ.ਆਈ.) ਵਿੱਚ 101ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਖਿਸਕ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚਕਾਂਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ 2020 ਵਿੱਚ 94 ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਮਹਿਲਾ ਅਤੇ ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲੇ (Ministry of Women and Child Development) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਹੰਗਰ ਰਿਪੋਰਟ 2021 ਵਿੱਚ ਕੁਪੋਸ਼ਿਤ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ 'ਤੇ ਐਫ.ਏ.ਓ. (F.A.O.) ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਕੀਕਤ ਅਤੇ ਤੱਥਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਤਰੀਕਾ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਆਕਸਫੈਮ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੀ.ਆਈ.ਐਚ.ਆਈ. (G.I.H.I.) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਤ ਸਥਾਨ ਖਿਸਕ ਕੇ 101 ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅੰਕੜੇ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭੁੱਖ ਮਰੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਨਵੀਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਸਿਹਤ ਸਰਵੇਖਣ (ਐੱਨ.ਐੱਚ.ਐੱਫ.ਐੱਸ) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। 2015 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਬਾਲ ਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮਿਆਰਾਂ ਤੇ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਦਿੱਤਾ।
ਆਕਸਫੈਮ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀ.ਈ.ਓ. ਅਮਿਤਾਭ ਬਿਹਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਅੰਤਰ-ਪੀੜ੍ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਰਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 2015 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਪਿਛਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੇਰੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।
ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੋਸ਼ਨ (ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸੰਯੁਕਤ ਪੋਸ਼ਣ ਯੋਜਨਾ) ਸਕੀਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੋਸ਼ਨ 2.0 ਲਈ ਵਧਾਈ ਗਈ ਅਲਾਟਮੈਂਟ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੋਸ਼ਨ ਅਭਿਆਨ 2017 ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਲਈ ਪੋਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਿਹਤ-ਬਜਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਚਲਾਕ ਏਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਅਮਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਕਸਫੈਮ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਫੰਡਿੰਗ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਬਜਟ ਦਾ ਸਿਰਫ 0.57 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 2020-21 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਾਲ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ 18.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਰੋਕਣ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਦਾ GHI ਸਕੋਰ ਵੀ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਇਹ 38.8 ਸੀ, ਜੋ 2012 ਅਤੇ 2021 ਦੇ ਵਿੱਚ 28.8 - 27.5 ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ, ਜੀ.ਐੱਚ.ਆਈ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਚਾਰ ਸੰਕੇਤਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਪੋਸ਼ਣ, ਕੁਪੋਸ਼ਣ, ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਅਤੇ ਬਾਲ ਮੌਤ ਦਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ 2021: ਜਾਣੋ ਸ਼ਰਦ ਪੂਰਨਿਮਾ ਰਾਤ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ 'ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਰ੍ਹੇ' ਦਾ ਰਾਜ਼
