ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ: ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅੱਜ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈਦਿਕ ਉਚਾਰਨ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ। ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ 2022 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ 'ਤੇ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਂ ਗੰਗੋਤਰੀ ਦੀ ਚਲਦੀ ਵਿਗ੍ਰਹਿ ਡੋਲੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ ਗੰਗਾ ਮਾਤਾ ਦੇ ਜੈਕਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਡੋਲੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅੱਜ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਰੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮਾਂ ਯਮੁਨਾ ਦੀ ਡੋਲੀ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 8:30 ਵਜੇ ਖਰਸਾਲੀ ਤੋਂ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ। ਡੋਲੀ ਦੇ ਧਾਮ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵੀ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਵੈਦਿਕ ਜਾਪ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਂ ਗੰਗੋਤਰੀ ਦੀ ਚਲਦੀ ਦੇਵੀ ਡੋਲੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਪਹੁੰਚੀ। ਸਵੇਰੇ ਆਰਮੀ ਬੈਂਡ ਦੀ ਧੁਨ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਸਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਡੋਲੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਪੁੱਜੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਂ ਗੰਗਾ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਡੋਲੀ ਭੈਰੋਂ ਘਾਟੀ ਸਥਿਤ ਭੈਰਵ ਮੰਦਰ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਰਾਤ ਦੇ ਆਰਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਮਾਂ ਗੰਗਾ ਦੀ ਡੋਲੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਾਂ ਯਮੁਨਾ ਦੀ ਡੋਲੀ ਖਰਸਾਲੀ ਤੋਂ ਮਾਤਾ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਭਰਾ ਸ਼ਨੀ ਦੇਵ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਡੋਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਪਹੁੰਚੀ। ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇ। ਸ਼੍ਰੀ ਪੰਚ ਮੰਦਰ ਕਮੇਟੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਹੁਲ ਹਰੀਸ਼ ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸੰਗਤਾਂ ਲਈ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸਵੇਰੇ 11:15 ਵਜੇ ਰਸਮੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਵੈਦਿਕ ਜਾਪ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੁਰੇਸ਼ ਉਨਿਆਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਦੁਪਹਿਰ 12:15 ਵਜੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਯਮੁਨਾ ਦੀ ਡੋਲੀ ਖਰਸਾਲੀ ਤੋਂ ਮਾਤਾ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਭਰਾ ਸ਼ਨੀ ਦੇਵ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਡੋਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਸਵੇਰੇ ਖਰਸਾਲੀ ਤੋਂ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਪਹੁੰਚੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ: ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਗੰਗਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 3042 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਤੋਂ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਗੰਗੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਮਈ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਭਗੀਰਥ ਨੇ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਫੜ ਕੇ ਇਸ ਦੇ ਵੇਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਧਾਰਾ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗੀਰਥ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ: ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 3235 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਯਮੁਨਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਇਹ ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਦਾ ਮੂਲ ਸਥਾਨ ਵੀ ਹੈ। ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਟਿਹਰੀ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਦੇ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਤਾਪਸ਼ਾਹ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਪੁਰ ਦੀ ਰਾਣੀ ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ।
ਚਾਰਧਾਮ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਨਿਰਧਾਰਨ: ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਯਾਤਰੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਮੰਦਰ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ 45 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਮੰਦਰ ਕਮੇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਰ ਰੋਜ਼ 15,000 ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ 12 ਹਜ਼ਾਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 1 ਦਿਨ 'ਚ 7,000 ਯਾਤਰੀ ਗੰਗੋਤਰੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਗੇ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹੀ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
3.15 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ: ਹੁਣ ਤੱਕ 3.15 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਚਾਰਧਾਮ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਰੂਟ 'ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਹੋਟਲਾਂ 'ਚ ਕਮਰਿਆਂ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਹੈਲੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਐਡਵਾਂਸ ਬੁਕਿੰਗ 20 ਮਈ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਮੰਡਲ ਵਿਕਾਸ ਨਿਗਮ ਰਾਹੀਂ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ 'ਚ ਟੈਂਟ ਲਗਾ ਕੇ 1000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਬਦਰੀਨਾਥ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ, ਗੰਗੋਤਰੀ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ 'ਚ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ, ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ