ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ: ਡਾਕਟਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਬੱਚੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਦਰ ਸਿਰਫ਼ 57 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਚੁੰਘਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਸਿਰਫ 57%, ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਸਫਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਬੱਚੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਦੁੱਧ ਬੱਚੇ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਵਾਲਾ ਚੂਚਾ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹਗਵਾਨ, ਨਿਮੋਨੀਆ, ਦਸਤ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤਾਂ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੱਕ ਜੇਕਰ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬਾਹਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੰਜਾਹ ਫ਼ੀਸਦੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਘਾਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੁੱਧ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਦੁੱਧ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰੋਂ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਦੁੱਧ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਪਾਊਡਰ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਨਾ ਦੇਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਅਜਿਹੇ ਉਤਪਾਦ ਦਾ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੇਣਾ ਜਾਂ ਪੈਕਿੰਗ 'ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਛਾਪਣ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਅਪਰਾਧ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਗਡੱਪਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਡਾਕਟਰ ਪਾਊਡਰ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ।
ਅੱਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦਾ ਰੁਖ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਵੱਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਮਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਕੁਝ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪਾਊਡਰ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਣ ਨਾਲ ਇਹ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਘਾਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ: ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਗਡੱਪਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਟਿਲੀਗੋ ਸਮੇਤ ਦੁਰਲੱਭ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਕੋਈ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੀ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲੋਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਸੇਵਿਕਾ ਰਾਹੀਂ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ ਕਿੰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਦੀ ਦਰ ਸਿਰਫ 57 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਨਸ਼ਾ ਵੇਚਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ 'ਚ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨ ਕਾਬੂ