ETV Bharat / bharat

ਕਣਕ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਸਾੜਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਨਾਸਾ ਨੇ ਫੋਟੋਆਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ

ਕਣਕ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।

ਫ਼ੋਟੋ
ਫ਼ੋਟੋ
author img

By

Published : May 20, 2020, 8:22 PM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਕਣਕ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਸੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਫਿਰ ਵਧਿਆ ਹੈ।

ਵੀਡੀਓ

ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਡਾ.ਪੀ ਰਵਿੰਦਰ ਖਾਈਵਾਲ, ਵਧੀਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੀਜੀਆਈ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਿਸਾਨ ਦੋ ਵਾਰ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਸਾੜਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਣਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਝੋਨੇ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਹੋਰ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾੜ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਰਾਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਵਿੰਦਰ ਖਾਈਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਬੰਧੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤੇ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕਣਕ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਸਾੜ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ ਦਾ ਬਚਿਆ ਹਿੱਸਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਚਾਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਤੂੜੀ ਬਣਾ ਕੇ ਵੀ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਲੌਕਡਾਊਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਜਾ ਸਕੇ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਾਸਾ ਦੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਉੱਤਰੀ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾੜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ, ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ ਦੇ ਬਚੇ ਬਚੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਸਾੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਡਾ: ਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਸਾੜਨ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਜਲਾਉਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਰਤੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਚੇ ਧੂੰਏਂ ਕਾਰਨ, ਸਾਨੂੰ ਦਿਲ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਰੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਕਣਕ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਸੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਫਿਰ ਵਧਿਆ ਹੈ।

ਵੀਡੀਓ

ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਡਾ.ਪੀ ਰਵਿੰਦਰ ਖਾਈਵਾਲ, ਵਧੀਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੀਜੀਆਈ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਿਸਾਨ ਦੋ ਵਾਰ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਸਾੜਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਣਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਝੋਨੇ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਹੋਰ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾੜ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਰਾਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਵਿੰਦਰ ਖਾਈਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਬੰਧੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤੇ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕਣਕ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਸਾੜ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ ਦਾ ਬਚਿਆ ਹਿੱਸਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਚਾਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਤੂੜੀ ਬਣਾ ਕੇ ਵੀ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਲੌਕਡਾਊਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਜਾ ਸਕੇ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਾਸਾ ਦੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਉੱਤਰੀ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾੜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ, ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ ਦੇ ਬਚੇ ਬਚੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਸਾੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਡਾ: ਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਸਾੜਨ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਜਲਾਉਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਰਤੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਚੇ ਧੂੰਏਂ ਕਾਰਨ, ਸਾਨੂੰ ਦਿਲ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਰੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

For All Latest Updates

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.