ETV Bharat / bharat

ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ - ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ

ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇੰਟਰਵਿਉ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਆਦਰਸ਼ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਅੱਜ ਵੀ ਬਹੁਤ ਢੁਕਵੇਂ ਹਨ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਮਸਲਿਆਂ ਲਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਂਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਿਕਾਉ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪਿੰਡਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਫ਼ੋਟੋ
author img

By

Published : Aug 30, 2019, 7:04 AM IST

ਅਹਿਮਦਨਗਰ (ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ): ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ 150 ਵੀਂ ਜਨਮ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇੰਟਰਵਿਉ ਵਿਚ, ਵੈਟਰਨ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਸਾਨੂੰ ਬਾਪੂ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਕਾਰਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਵੀਡੀਓ

'ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ'
ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਫਸੋਸਜਨਕ ਹਾਲਤ ਲਈ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਲਤ ਰਾਹ ਅਪਣਾਏ, ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।"

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਢਲੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਗਲੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਚੜ੍ਹਤ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਖੇਧੀ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਿਕਾਉ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਧਾਰਣਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

"ਵੱਧ ਰਹੇ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵੱਲ ਲਿਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਅੱਜ ਨਵੀਨੀਕਰਣਯੋਗ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਪਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਬੇਹੱਦ ਚਿੰਤਤ ਹੈ," ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ।

'ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜੀਵਨ' ਤੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ '
ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅੱਜ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੱਤਿਆ (ਅਚਾਨਕ) ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ (ਅਹਿੰਸਾ) ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਸ਼ਵ ਉਪਰੋਕਤ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਨ੍ਹਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।

"ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਚਾਲ-ਚਲਣ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਬੇਦਾਗ ਸੀ। ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਰਿੱਤਰ, ਵਿਹਾਰ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਜ਼ਰੀਆ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਤਿਆਗ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਅਪਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। "ਚੰਗੇ ਕਿਰਦਾਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਮੁੱਲ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ," ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ। "ਅੱਗੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਪਮਾਨ ਸਹਿਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਰੇਲ ਤੋਂ ਵੀ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪਰੰਤੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਗੁੱਸਾ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।"

'ਅੱਜ ਗਾਂਧੀਵਾਦ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ'
ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਅੱਜ ਗਾਂਧੀਵਾਦ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਹਰ ਇੱਕ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਪਰਿਵਾਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।

ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਤਾਬੀ ਗਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ।”ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੱਤਿਆ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਸਵਾਰਥ ਦੇ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ।

Intro:Body:

navneet


Conclusion:

ABOUT THE AUTHOR

author-img

...view details

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.