ਕੋਰੋਨਾ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀ ਦਿਖ ਸੁਧਾਰੇਗੀ ਏਐਸਆਈ

ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਮਾਰਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤਾਜ ਮਹਿਲ, ਆਗਰਾ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਸਮੇਤ 15 ਮਈ ਤੱਕ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਬੰਦ ਹਨ। ਏਐਸਆਈ ਨੇ ਇਸ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੇ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਟਾਵਰ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗੁੰਬਦ ਨੂੰ ਚਮਕਦਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕ 'ਮੂਡਪੈਕ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ' ਵਰਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਜਦੋਂ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀਦਾਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਣਗੇ, ਤਦ ਇਹ ਨਜ਼ਾਰਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦੀਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਆਗਰਾ: ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਮਾਰਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤਾਜ ਮਹਿਲ, ਆਗਰਾ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਸਮੇਤ 15 ਮਈ ਤੱਕ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਬੰਦ ਹਨ। ਏਐਸਆਈ ਨੇ ਇਸ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੇ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਟਾਵਰ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗੁੰਬਦ ਨੂੰ ਚਮਕਦਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕ 'ਮੂਡਪੈਕ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ' ਵਰਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਜਦੋਂ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀਦਾਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਣਗੇ, ਤਦ ਇਹ ਨਜ਼ਾਰਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦੀਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

15 ਮਈ ਤੱਕ ਬੰਦ ਹੈ

15 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਏਐਸਆਈ ਨੇ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਅਤੇ ਆਗਰਾ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸਮਾਰਕਾਂ ਨੂੰ 15 ਮਈ ਤੱਕ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ 17 ਮਾਰਚ, 2020 ਨੂੰ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਮਾਰਕਾਂ ਨੂੰ 'ਤਾਲਾ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ' ਸੀ। ਫਿਰ 188 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਾਜ ਮਹਿਲ 21 ਸਤੰਬਰ -2021 ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਮਾੜੇ ਪੱਥਰ ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ

ਏਐਸਆਈ ਸੁਪਰਡੈਂਟਿੰਗ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਸੰਤ ਕੁਮਾਰ ਸਵਰਨਕਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ‘ਤੇ ਕਰੀਬ 19 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਟਾਵਰ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਤਾਂ ਜੋ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਪਾੜ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ.

ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਵਿਚ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ

ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦਾ ਮੁੱਖ ਗੇਟ ਹੈ, ਜੋ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਵਿਚ ਲਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਵਿਗੜ ਗਏ ਹਨ। ਮੋਜ਼ੇਕ ਪੱਥਰ ਵਿਗੜ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਪੱਥਰ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਿਗੜ ਗਏ ਹਨ। ਰਾਇਲ ਗੇਟ ਸਕੈਫੋਲਡ (ਸਹਾਇਤਾ) ਸਥਾਪਤ ਕਰਕੇ ਸਥਿਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਉਨਾ ਹੀ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਹੈ। ਇਹ ਫਾਟਕ ਵੀ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।

ਚਾਰ ਟਾਵਰਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਚੰਦ ਲਗਾਏ

ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵੇਲੇ ਇਸ ਦੇ ਚਾਰ ਕੋਨਿਆਂ 'ਤੇ ਚਾਰ ਟਾਵਰ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਹਰੇਕ ਬੁਰਜ ਦੀ ਉਚਾਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਕਲਾਈ ਤੱਕ 140.91 ਫੁੱਟ ਹੈ। ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੀਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟਾਵਰ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਵਰਨਕਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਟਾਵਰ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਾਰਡਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਟਾਵਰ ਦੇ ਬਾਹਰਲੇ ਮੋਜ਼ੇਕ ਨੂੰ ਵੀ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਟਾਵਰ ਦੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ 23 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ, ਟਾਵਰ ਦੇ ਭੈੜੇ ਪੱਥਰ ਬਦਲੇ ਜਾਣਗੇ। ਜਦੋਂ ਮੀਨਾਰ ਚਿੱਕੜ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਮੋਜ਼ੇਕ ਅਤੇ ਪੱਥਰ ਆਉਣ ਅਤੇ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਸਨ। ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ, ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਟਾਵਰ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਜੁੜੇ ਪਾੜ (ਸਮਰਥਨ) ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਗੈਸਟ ਹਾਊਸ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗੇ।

ਮੁੱਖ ਗੁੰਬਦ ਦੇ ਚਿੱਕੜ ਦਾ ਇਲਾਜ

ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗੁੰਬਦ ਦੇ ਚਿੱਕੜ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹੈ। ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਚਿੱਕੜ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੈਲਾਨੀ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਚਮਕਦੇ ਵੇਖਣਗੇ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਏਐਸਆਈ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਏਐਸਆਈ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਕਦਮ

ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਗਿਲਡ ਆਗਰਾ ਦੇ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਜੀਵ ਸਕਸੈਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਏਐਸਆਈ ਦਾ ਕਦਮ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰੇਲਵੇ ਟਰੈਕਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਜਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜੇ ਏਐਸਆਈ ਇਸ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬਿਹਤਰ ਸਾਬਤ ਹੋਏਗਾ।

ਟੋਡਰਮਲ ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ

ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਅਕਬਰ ਦਾ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਾ ਟੋਡਰਮਲ ਨਵਰਤਨ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸੀ। ਕਿੰਗ ਟੋਡਰਮਲ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਜਨਵਰੀ, 1500 ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟੋਡਰਮਲ ਦੀ ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਫਤਹਿਪੁਰ ਸੀਕਰੀ ਵਿਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਹਰ ਪਾਸਿਓਂ ਕੰਧ ਨਾਲ ਢਕਿਆ। ਇਸ ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਅਣਗੌਲਿਆ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਖੁਦਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਬਰਾਦਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੰਡਾਰ ਆਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 450 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਸ ਦੀ ਬਨਾਵਟ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹੈ।

ਟੋਡਰਮਲ ਨੇ ਭਾਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ

ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਹਰੇਕ ਦੀਵਾਰ ਉੱਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਨੌਂ ਨਮੂਨੇ ਹਨ। ਇਸ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਝਰਨਾ ਲਾਲ ਰੇਤ ਦੇ ਪੱਥਰ ਦਾ ਹੈ। ਝਰਨੇ ਦੀ ਪਾਈਪ ਦੀ ਕਿਹੜੀ ਧਾਤ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਜੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਏਐਸਆਈ ਨੇ ਬਰਾਦਰੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਾ ਟੋਡਰਮਲ ਨੇ ਭਾਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦਾ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਚਿੱਕੜ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀ ਹੈ ?

ਮਿੱਡਪੈਕ ਦਾ ਇਲਾਜ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਮੁਲਤਾਨੀ ਮਿਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਹੈ। ਇਹ ਪੇਸਟ ਪੱਥਰ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਲਤਾਨੀ ਮਿੱਟੀ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਚਿਹਰੇ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦਾ ਚਿੱਕੜ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।