ETV Bharat / technology

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ UPI ਰਾਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਭਾਰੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ, ਲੱਖਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਪਾਰ

UPI ਆਧਾਰਿਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪਹਿਲੀ ਛਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 52 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 78.97 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ।

UPI
UPI (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Oct 11, 2024, 12:21 PM IST

ਮੁੰਬਈ: UPI ਆਧਾਰਿਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੇ 51.9 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਛਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 52 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਕੇ 78.97 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਮੁੱਲ 83.16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਕੇ 116.63 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਯੂਪੀਆਈ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ 8.03 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ 13.9 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵੌਲਯੂਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਧਾ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ 12.98 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ 20.07 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।

ਵਰਲਡਲਾਈਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਮੇਸ਼ ਨਰਸਿਮਹਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਯੂਪੀਆਈ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਅਕਤੀ-ਤੋਂ-ਵਪਾਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਵਿਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦਾ ਹੈ।"-ਵਰਲਡਲਾਈਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਮੇਸ਼ ਨਰਸਿਮਹਨ

ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਔਸਤ ਟਿਕਟ ਦਾ ਆਕਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ 1,603 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 1,478 ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਗਿਆ, ਜੋ 8 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਵੀ ਵਧਣਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਫੀਲਡ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਪੀਓਐਸ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 8.96 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਖੇ ਗਏ ਇਨ-ਸਟੋਰ ਵਪਾਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਸਟੋਰ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਸਰਵਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਸਟੋਰ, ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਫਾਰਮੇਸੀਆਂ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਔਨਲਾਈਨ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਈ-ਕਾਮਰਸ, ਗੇਮਿੰਗ, ਉਪਯੋਗਤਾਵਾਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਲਗਭਗ 81 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਮੁੱਲ ਦਾ ਲਗਭਗ 74 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ UPI QR ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 244.23 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ 340 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ 39 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ।

UPI QR ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਸਤਾਰ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨ UPI ਐਪਸ ਵਾਲੀਅਮ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ PhonePe, Google Pay ਅਤੇ Paytm। ਅੱਗੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਐਪਾਂ ਦੀ UPI ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲੀਅਮ ਵਿੱਚ 94.83 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸੀ।

ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਉਲਟ H1 2024 ਵਿੱਚ ਕਾਰਡ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕੁੱਲ 3.735 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ H1 2023 ਤੋਂ 3 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਰਡ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਕੁੱਲ ਮੁੱਲ 13.49 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜੋ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ 21 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ਮੁੰਬਈ: UPI ਆਧਾਰਿਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੇ 51.9 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਛਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 52 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਕੇ 78.97 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਮੁੱਲ 83.16 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਕੇ 116.63 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਯੂਪੀਆਈ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ 8.03 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ 13.9 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵੌਲਯੂਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਧਾ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ 12.98 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ 20.07 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।

ਵਰਲਡਲਾਈਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਮੇਸ਼ ਨਰਸਿਮਹਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਯੂਪੀਆਈ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਅਕਤੀ-ਤੋਂ-ਵਪਾਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਵਿਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦਾ ਹੈ।"-ਵਰਲਡਲਾਈਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਮੇਸ਼ ਨਰਸਿਮਹਨ

ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਔਸਤ ਟਿਕਟ ਦਾ ਆਕਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ 1,603 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 1,478 ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਗਿਆ, ਜੋ 8 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਵੀ ਵਧਣਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਫੀਲਡ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਪੀਓਐਸ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 8.96 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਖੇ ਗਏ ਇਨ-ਸਟੋਰ ਵਪਾਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਸਟੋਰ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਸਰਵਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਸਟੋਰ, ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਫਾਰਮੇਸੀਆਂ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਔਨਲਾਈਨ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਈ-ਕਾਮਰਸ, ਗੇਮਿੰਗ, ਉਪਯੋਗਤਾਵਾਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਲਗਭਗ 81 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਮੁੱਲ ਦਾ ਲਗਭਗ 74 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ UPI QR ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 244.23 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ 340 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ 39 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ।

UPI QR ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਸਤਾਰ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨ UPI ਐਪਸ ਵਾਲੀਅਮ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ PhonePe, Google Pay ਅਤੇ Paytm। ਅੱਗੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਐਪਾਂ ਦੀ UPI ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲੀਅਮ ਵਿੱਚ 94.83 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸੀ।

ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਉਲਟ H1 2024 ਵਿੱਚ ਕਾਰਡ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕੁੱਲ 3.735 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ H1 2023 ਤੋਂ 3 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਰਡ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਕੁੱਲ ਮੁੱਲ 13.49 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜੋ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ 21 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.