ETV Bharat / technology

ਪਰਸ ਗੁਆਚਣ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਮੋਬਾਈਲ ਦਾ ਗੁੰਮ ਹੋਣਾ, ਸਿਮ ਬਲਾਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ UPI ID - Steps To Block UPI Id

author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Aug 6, 2024, 4:28 PM IST

Steps To Block UPI Id: ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਹੁਣ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਡਿਜੀਟਲ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਨਕਦ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣਾ ਪਰਸ ਗੁਆਚ ਜਾਣ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੀ ਹੁਣ ਮੋਬਾਈਲ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਮੋਬਾਈਲ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਵੀ ਖਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Steps To Block UPI Id
Steps To Block UPI Id (Getty Images)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ ਹਰ ਦੂਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਔਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂਪੀਆਈ ਮੋਬਾਈਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਗੂਗਲ ਪੇ, ਪੇਟੀਐਮ ਅਤੇ ਫੋਨ ਪੇ ਵਰਗੇ ਕਈ UPI ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫੋਨ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ 'ਚ ਫਸ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਡਾ ਖਾਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਦੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਅਤੇ UPI ਰਾਹੀਂ ਖਾਲੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਿਮ ਦੇ ਨਾਲ UPI ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, UPI ਸੇਵਾਵਾਂ 2016 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ UPI ਰਾਹੀਂ 131 ਬਿਲੀਅਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ UPI ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵਧੀ, UPI ਰਾਹੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧਣ ਲੱਗੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਕੱਟ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਟੂਏ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਹੁਣ ਇਹ ਕੰਮ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।

UPI ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚੋ: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਪੈਸਾ ਵੀ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਹਿਰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੀ UPI ID ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਗੂਗਲ ਪੇ 'ਤੇ UPI ID ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਲੌਕ ਕਰਨਾ ਹੈ?: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਸਵਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ UPI ID ਨੂੰ ਡਿਸੇਬਲ ਕਰੋ। ਕਈ ਵਾਰ ਹੈਕਰ ਤੁਹਾਡੀ UPI ਆਈਡੀ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਫੋਨ ਤੋਂ 18004190157 ਨੰਬਰ ਡਾਇਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਹਕ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

Paytm 'ਤੇ UPI ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਲਾਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ?: ਫੋਨ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਓਟੀਪੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡ 'ਤੇ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਮ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਫੋਨ ਦੇ ਸਾਰੇ UPI ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ Paytm 'ਤੇ UPI ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 01204456456 'ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਫੋਨ ਵਿਕਲਪ 'ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਤੋਂ ਲੌਗ ਆਉਟ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।

PhonePe 'ਤੇ UPI ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਲੌਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ?: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ PhonePe ਰਾਹੀਂ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਫੋਨ ਤੋਂ 02268727374 ਜਾਂ 08068727374 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ ਹਰ ਦੂਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਔਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂਪੀਆਈ ਮੋਬਾਈਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਗੂਗਲ ਪੇ, ਪੇਟੀਐਮ ਅਤੇ ਫੋਨ ਪੇ ਵਰਗੇ ਕਈ UPI ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫੋਨ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ 'ਚ ਫਸ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਡਾ ਖਾਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਦੇ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਅਤੇ UPI ਰਾਹੀਂ ਖਾਲੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਿਮ ਦੇ ਨਾਲ UPI ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, UPI ਸੇਵਾਵਾਂ 2016 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ UPI ਰਾਹੀਂ 131 ਬਿਲੀਅਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ UPI ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵਧੀ, UPI ਰਾਹੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧਣ ਲੱਗੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਕੱਟ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਟੂਏ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਹੁਣ ਇਹ ਕੰਮ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।

UPI ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚੋ: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਪੈਸਾ ਵੀ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਹਿਰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੀ UPI ID ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਗੂਗਲ ਪੇ 'ਤੇ UPI ID ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਲੌਕ ਕਰਨਾ ਹੈ?: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਸਵਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ UPI ID ਨੂੰ ਡਿਸੇਬਲ ਕਰੋ। ਕਈ ਵਾਰ ਹੈਕਰ ਤੁਹਾਡੀ UPI ਆਈਡੀ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਫੋਨ ਤੋਂ 18004190157 ਨੰਬਰ ਡਾਇਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਹਕ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

Paytm 'ਤੇ UPI ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਲਾਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ?: ਫੋਨ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਓਟੀਪੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡ 'ਤੇ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਮ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਫੋਨ ਦੇ ਸਾਰੇ UPI ਆਈਡੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ Paytm 'ਤੇ UPI ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 01204456456 'ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਫੋਨ ਵਿਕਲਪ 'ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਤੋਂ ਲੌਗ ਆਉਟ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।

PhonePe 'ਤੇ UPI ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਲੌਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ?: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ PhonePe ਰਾਹੀਂ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਫੋਨ ਤੋਂ 02268727374 ਜਾਂ 08068727374 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.