ETV Bharat / lifestyle

ਕੀ ਹਰ ਸਮੇਂ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਇਸ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ - SIDE EFFECTS OF OVER SITTING

ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਠਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ 7-8 ਹਜ਼ਾਰ ਕਦਮ ਚੱਲਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

SIDE EFFECTS OF OVER SITTING
SIDE EFFECTS OF OVER SITTING (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Lifestyle Team

Published : Nov 17, 2024, 4:23 PM IST

ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੌਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਠਣਾ ਵੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ 'ਤੇ ਕਈ ਘੰਟੇ ਬੈਠਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਜੋ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲ, ਦਿਮਾਗ, ਲੀਵਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਘੱਟ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਲਜੁਲ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਖਾਧਾ ਗਿਆ ਭੋਜਨ ਚਰਬੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।-ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼

ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਠਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ

  1. ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  2. ਇਹ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
  3. ਵੈਰੀਕੋਜ਼ ਨਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਤਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੱਕ ਫੈਲਣ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
  4. ਪਿੱਠ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਗਰਦਨ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
  5. ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸੌਂਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੰਸੌਮਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  6. ਕੰਮ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਘੱਟ ਕੈਲੋਰੀ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਚਰਬੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
  7. ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਵਰਗੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
  8. ਹਿਲਜੁਲ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
  9. ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  10. ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲਨ, ਐਂਡੋਮੈਟਰੀਅਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ।

ਬਚਾਅ ਲਈ ਕੀ ਕਰੀਏ?

ਡਾ:ਰਾਜੇਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜੋ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਔਸਤਨ 7-8 ਹਜ਼ਾਰ ਕਦਮ ਚੱਲਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਹਰ ਘੰਟੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3 ਮਿੰਟ ਸੈਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਸੈਰ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।-ਡਾ:ਰਾਜੇਸ਼

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੌਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਠਣਾ ਵੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ 'ਤੇ ਕਈ ਘੰਟੇ ਬੈਠਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਜੋ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲ, ਦਿਮਾਗ, ਲੀਵਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਘੱਟ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਲਜੁਲ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਖਾਧਾ ਗਿਆ ਭੋਜਨ ਚਰਬੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।-ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼

ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੈਠਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ

  1. ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  2. ਇਹ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
  3. ਵੈਰੀਕੋਜ਼ ਨਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਤਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੱਕ ਫੈਲਣ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
  4. ਪਿੱਠ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਗਰਦਨ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
  5. ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸੌਂਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੰਸੌਮਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  6. ਕੰਮ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਘੱਟ ਕੈਲੋਰੀ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਚਰਬੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
  7. ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਵਰਗੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
  8. ਹਿਲਜੁਲ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
  9. ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  10. ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲਨ, ਐਂਡੋਮੈਟਰੀਅਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ।

ਬਚਾਅ ਲਈ ਕੀ ਕਰੀਏ?

ਡਾ:ਰਾਜੇਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜੋ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਔਸਤਨ 7-8 ਹਜ਼ਾਰ ਕਦਮ ਚੱਲਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਹਰ ਘੰਟੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3 ਮਿੰਟ ਸੈਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਸੈਰ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।-ਡਾ:ਰਾਜੇਸ਼

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.