ਸਾਈਨਿਸਾਈਟਿਸ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਈ ਵਾਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੇਅਰਾਮੀ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਲਾਗ ਜਾਂ ਐਲਰਜੀ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਣੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸਾਧਾਰਨ ਇਲਾਜ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸਾਈਨਿਸਾਈਟਿਸ ਕੀ ਹੈ?:
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸਥਿਤ ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੌਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਧੂੜ, ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲਾਗਾਂ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਈਨਸ ਸਾਡੇ ਨੱਕ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਨੂੰ ਗਰਮ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਬਲਗ਼ਮ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਸੋਜ ਜਾਂ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਈਨਿਸਾਈਟਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।-ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸਥਿਤ ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੌਰ
ਸਾਈਨਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ: ਜਦੋਂ ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨੱਕ ਅਤੇ ਸਾਈਨਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਲਗ਼ਮ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨੱਕ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਾਈਨਸ ਕਾਰਨ ਸਿਰਦਰਦ, ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਜਾਂ ਦਰਦ, ਨੱਕ ਤੋਂ ਮੋਟਾ ਰਿਸਾਅ, ਖੰਘ, ਥਕਾਵਟ, ਦੰਦ ਦਰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਈਨਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸੋਜ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ 'ਚ ਜੇਕਰ ਨੱਕ 'ਚੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਮੋਟਾ ਪਾਣੀ ਨਿਕਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਿਰ 'ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਨਿਸਾਈਟਿਸ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਨਿਦਾਨ: ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਮੱਸਿਆ ਹਲਕੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਫ਼ ਲੈਣਾ, ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਗਾਰਗਲ ਕਰਨਾ, ਨਿਯਮਤ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਨੱਕ ਵਹਾਉਣਾ ਅਤੇ ਨੱਕ ਦੀ ਸਪਰੇਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਅਰਾਮੀ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਦਰਮਿਆਨੀ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਨਿਸਾਈਟਿਸ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ, ਨੱਕ ਦੇ ਸਪਰੇਅ ਜਾਂ ਡੀ-ਕੰਜੈਸਟੈਂਟ ਦਵਾਈਆਂ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਐਲਰਜੀ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਸਾਈਨਸਾਈਟਿਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਧਾਰਨ ਇਲਾਜ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਐਂਡੋਸਕੋਪਿਕ ਸਾਈਨਸ ਸਰਜਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਸਾਈਨਸ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਜਮ੍ਹਾਂ ਬਲਗ਼ਮ ਅਤੇ ਲਾਗ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡਾ: ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੌਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਜੋ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਨਾ ਲਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।-ਡਾ: ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੌਰ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
