ETV Bharat / health

ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ ਹੈ? ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਅਤੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿਵਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ ਇਹ ਨੁਸਖ਼ੇ - Treatment Of Kidney Stones

Treatment Of Kidney Stones: ਗਲਤ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੌਰਾਨ ਕਾਫ਼ੀ ਦਰਦ ਸਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਖੁਰਾਕ 'ਚ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

Treatment Of Kidney Stones
Treatment Of Kidney Stones (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Aug 7, 2024, 7:35 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਕਾਰਨ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ 'ਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ, ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਯੂਰੋਲਾਜਿਸਟ ਉਪੇਂਦਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਖੁਰਾਕ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਸਮੇਤ ਘੱਟ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਾਡਾ ਖੂਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਥਰੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਆਕਸਾਲੇਟ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰਦੇ 'ਚੋਂ ਪੱਥਰੀ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈਬ 'ਚ ਭੇਜਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਬਣੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ, ਤਾਂ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਕਿਵੇਂ ਪਾਈਏ?: ਹਰ ਘੰਟੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਗਲਾਸ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਬਾਹਰੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ ਜੇਕਰ ਪਸੀਨਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੋ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਓ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਉੱਠ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਵੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਾ ਖਾਓ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ:

  1. ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਦ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ
  2. ਟਮਾਟਰ
  3. ਪੱਤਾਗੋਭੀ
  4. ਫੁੱਲ ਗੋਭੀ
  5. ਮੱਟਨ
  6. ਮੁਰਗੇ ਦਾ ਮੀਟ
  7. ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਨਾ ਲਓ
  8. ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ (ਮੱਖਣ, ਪਨੀਰ, ਘਿਓ)

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯੂਰੋਲੋਜਿਸਟ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਅਤੇ ਯੂਰੀਨ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਥਰੀ ਪਾਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਇਲਾਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ, ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਰਸ, ਜੌਂ ਦਾ ਪਾਣੀ, ਜੂਸ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਵੀ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਕਾਰਨ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ 'ਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ, ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਯੂਰੋਲਾਜਿਸਟ ਉਪੇਂਦਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਖੁਰਾਕ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਸਮੇਤ ਘੱਟ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਾਡਾ ਖੂਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਥਰੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਆਕਸਾਲੇਟ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰਦੇ 'ਚੋਂ ਪੱਥਰੀ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈਬ 'ਚ ਭੇਜਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਬਣੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ, ਤਾਂ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਕਿਵੇਂ ਪਾਈਏ?: ਹਰ ਘੰਟੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਗਲਾਸ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਬਾਹਰੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ ਜੇਕਰ ਪਸੀਨਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੋ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਓ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਉੱਠ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਵੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਾ ਖਾਓ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ:

  1. ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਦ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ
  2. ਟਮਾਟਰ
  3. ਪੱਤਾਗੋਭੀ
  4. ਫੁੱਲ ਗੋਭੀ
  5. ਮੱਟਨ
  6. ਮੁਰਗੇ ਦਾ ਮੀਟ
  7. ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਨਾ ਲਓ
  8. ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ (ਮੱਖਣ, ਪਨੀਰ, ਘਿਓ)

ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯੂਰੋਲੋਜਿਸਟ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਅਤੇ ਯੂਰੀਨ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਥਰੀ ਪਾਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਇਲਾਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ, ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਰਸ, ਜੌਂ ਦਾ ਪਾਣੀ, ਜੂਸ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਵੀ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.