ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅੱਜ ਹਰ ਕੋਈ ਇਹ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟਾਟਾ ਕੰਪਨੀ ਨਮਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਤੱਕ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਲਗਭਗ 100 ਸੈਕਟਰਾਂ 'ਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਟੀਸੀਐਸ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਵੀ ਚੰਗਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਇਸ ਖਬਰ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਅਸੀਂ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 150 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਤਨ ਅਤੇ ਮਾਇਆ ਟਾਟਾ ਤੱਕ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਬਾਰੇ:-
ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ-ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 1839 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਨਵਸਾਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਰਾਹੀਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਕਪਾਹ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1868 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਤਾਜ ਹੋਟਲ ਬਣਾਏ ਗਏ। ਜਮਸ਼ੇਦ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਮਸ਼ੇਦ ਜੀ ਟਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਾਰੋਬਾਰ - ਕਪਾਹ, ਸਟੀਲ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ।
ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ- ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 1959 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਦੋਰਾਬਜੀ ਨੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਕਾਫੀ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਪਸੰਦ ਸਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ 1924 ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਉਹਂਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਜਾਤ, ਨਸਲ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੋਜ ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸਰ ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਦੋਰਾਬਜੀ ਟਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ - ਟਾਟਾ ਪਾਵਰ, ਨਿਊ ਇੰਡੀਆ ਅਸ਼ੋਰੈਂਸ (ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)।
ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ- ਜਮਸ਼ੇਦ ਜੀ ਟਾਟਾ ਦਾ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਰਤਨ ਜੀ ਟਾਟਾ ਵੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਸੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਆਫ਼ਤ ਰਾਹਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਫੰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਲਈ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। 1916 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੌਲਤ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਦਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਰ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1919 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨਵਾਜ਼ ਭਾਈ ਸੈੱਟ ਨੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਾਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ।
ਨੇਵਿਲ ਟਾਟਾ- ਨੇਵਿਲ ਟਾਟਾ ਰਤਨਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਨਵਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਬੇਟਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਪਾਵਰ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।
ਰਤਨ ਟਾਟਾ- ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਦਸੰਬਰ 1937 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਜੋਂ ਉਭਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ ਸੀ। 1991 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਟਾਟਾ ਸਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੱਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮੋਹਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਮਦਨ ਚੈਰਿਟੀ ਲਈ ਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਨੈਨੋ ਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਖਾਸ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਿਆ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਘਾਟਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਮੁਨਾਫੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਿਮੀ ਟਾਟਾ- ਜਿੰਮੀ ਟਾਟਾ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਭਰਾ ਹਨ। ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਨੋਇਲ ਟਾਟਾ-ਨੋਇਲ ਟਾਟਾ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਸੌਤੇਲੇ ਭਰਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 1957 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨੋਇਲ ਦਾ ਵਿਆਹ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਦੀ ਭੈਣ ਆਲੂ ਮਿਸਤਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੋਇਲ ਟਾਟਾ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ, ਟਾਟਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹਨ।
ਨੇਵਿਲ ਟਾਟਾ-ਨੇਵਿਲ ਟਾਟਾ ਨੋਇਲ ਟਾਟਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜੂਡਿਓ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਾਇਆ ਟਾਟਾ -ਮਾਇਆ ਟਾਟਾ ਨੋਇਲ ਟਾਟਾ ਦੀ ਧੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਆ ਟਾਟਾ ਜਲਦੀ ਹੀ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲ ਲੈਣਗੇ। 34 ਸਾਲਾ ਮਾਇਆ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ ਟਰੱਸਟ ਬੋਰਡ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵੱਜੋਂ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲਿਆ ਹੈ। ਮਾਇਆ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਭੈਣ ਲੀਹ ਅਤੇ ਭਰਾ ਨੇਵਿਲ ਵੀ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਵਪਾਰਕ ਸਬਕ ਸਿੱਖੇ ਹਨ। ਮਾਇਆ ਟਾਟਾ ਨੇ ਬੇਅਰਜ਼ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਸਕੂਲ, ਵਾਰਵਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਟਾਟਾ ਅਪਰਚਿਊਨਿਟੀਜ਼ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਟਾਟਾ ਕੈਪੀਟਲ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕੁਇਟੀ ਫੰਡ ਕੰਪਨੀ ਹੈ ਜੋ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਖ਼ਬਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਐਮੀ ਟਾਟਾ ਦੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਏਗੀ।
