ETV Bharat / bharat

ਬਦਲੇ RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ, ਹੁਣ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਲੈਣਗੇ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਥਾਂ - RBI ਦੇ ਨਵੇਂ ਗਵਰਨਰ

ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦੀ ਨਵੇਂ ਰਾਜਪਾਲ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

RBI New Governor, Sanjay Malhotra
ਬਦਲੇ RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Business Team

Published : Dec 10, 2024, 7:40 AM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੇ ਨਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਹੋਣਗੇ। ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਨਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣਗੇ। ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਲਹੋਤਰਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ 26ਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਹੋਣਗੇ।

ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਲ ਅੱਜ ਹੋਇਆ ਖ਼ਤਮ

ਕਮੇਟੀ ਨੇ 11 ਦਸੰਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮਲਹੋਤਰਾ, 1990 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 10 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 25ਵੇਂ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਗਵਰਨਰ ਦਾਸ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਉਰਜਿਤ ਪਟੇਲ ਤੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ।

33 ਸਾਲ ਦਾ ਤਜ਼ੁਰਬਾ

ਮਲਹੋਤਰਾ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਲ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਵਿੱਤ, ਟੈਕਸ, ਬਿਜਲੀ, ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਮਾਈਨਿੰਗ ਸਣੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 33 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਤਜ਼ੁਰਬਾ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (IIT) ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੂਐਸਏ ਤੋਂ ਪਬਲਿਕ ਪਾਲਿਸੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਟੈਕਸ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ

ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਭੂਮਿਕਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਦਸੰਬਰ 2022 ਤੋਂ ਮਾਲ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਅਸਿੱਧੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਟੈਕਸ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੇ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।

ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਜੀਐਸਟੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ (ਜੀਐਸਟੀ) ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਟੈਕਸਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗੈਰ-ਟੈਕਸ ਮਾਲੀਆ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਤੋਂ ਆਮਦਨ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ (ਪੀਐਸਯੂ) ਤੋਂ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਖਰਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੇ ਨਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਹੋਣਗੇ। ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਨਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣਗੇ। ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਲਹੋਤਰਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ 26ਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਹੋਣਗੇ।

ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਲ ਅੱਜ ਹੋਇਆ ਖ਼ਤਮ

ਕਮੇਟੀ ਨੇ 11 ਦਸੰਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮਲਹੋਤਰਾ, 1990 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 10 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 25ਵੇਂ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਗਵਰਨਰ ਦਾਸ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਉਰਜਿਤ ਪਟੇਲ ਤੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ।

33 ਸਾਲ ਦਾ ਤਜ਼ੁਰਬਾ

ਮਲਹੋਤਰਾ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਲ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਵਿੱਤ, ਟੈਕਸ, ਬਿਜਲੀ, ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਮਾਈਨਿੰਗ ਸਣੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 33 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਤਜ਼ੁਰਬਾ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (IIT) ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੂਐਸਏ ਤੋਂ ਪਬਲਿਕ ਪਾਲਿਸੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਟੈਕਸ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ

ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਭੂਮਿਕਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਦਸੰਬਰ 2022 ਤੋਂ ਮਾਲ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਅਸਿੱਧੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਟੈਕਸ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੇ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।

ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਜੀਐਸਟੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ (ਜੀਐਸਟੀ) ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਟੈਕਸਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਲਹੋਤਰਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗੈਰ-ਟੈਕਸ ਮਾਲੀਆ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਤੋਂ ਆਮਦਨ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ (ਪੀਐਸਯੂ) ਤੋਂ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਖਰਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.