ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨਰ (CEC) ਰਾਜੀਵ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਸਾਨੂੰ ਇੰਨੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਸਨ।' ਰੰਗ ਭਵਨ ਦੇ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਸੀਈਵੀ ਰਾਜੀਵ ਕੁਮਾਰ ਨੇ 18ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵੱਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਝੁਕਾਅ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ‘ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਇੰਨੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਸਬਕ ਹੈ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ।'
ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਸੀਈਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ 31.2 ਕਰੋੜ ਔਰਤਾਂ ਸਮੇਤ 64.2 ਕਰੋੜ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ।'
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 68,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਗਰਾਨੀ ਟੀਮਾਂ ਅਤੇ 1.5 ਕਰੋੜ ਪੋਲਿੰਗ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 2024 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਲੱਖ ਵਾਹਨ, 135 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ 1,692 ਹਵਾਈ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 2024 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 39 ਪੁਨਰ-ਮਤਦਾਨ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ 540 ਮੁੜ-ਪੋਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ 2 ਜੂਨ ਨੂੰ ਬਾਰਾਸਾਤ ਅਤੇ ਮਥੁਰਾਪੁਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਿਆਂ ਦੇ ਇਕ-ਇਕ ਬੂਥ 'ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪੋਲਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ ਗਏ: ਜਦੋਂ ਚੋਣ ਪੈਨਲ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸੀਈਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਸਭ ਕੁਝ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਲੋਕ ਸ਼ੱਕ ਕਿਉਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।'
'ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਬਿਰਤਾਂਤ' ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਸੀਈਸੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ, ਈਵੀਐਮ ਅਤੇ ਵੋਟਰ ਸੂਚੀਆਂ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸਾਡੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।'
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, 'ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ 2019-2024 ਦਰਮਿਆਨ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਉਠਾਇਆ? ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਹਾਂਗਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਕੁਝ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, 'ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਪਰ ਅਸੀਂ ਹਿੰਸਾ, ਪੈਸੇ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਸ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਗਏ ਪਰ ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਜੋੜਨਾ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਿਰਫ ਦੋ ਵਿਕਲਪ ਸਨ। ਜਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦੇ ਹਾਂ।'
