ਵਾਰਾਣਸੀ/ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼: ਨੰਦ ਕੇ ਆਨੰਦ ਭਯੋ ਜੈ ਕਨ੍ਹਈਆ ਲਾਲ, ਹਾਥੀ ਘੋੜੇ ਦੀ ਪਾਲਕੀ ਜੈ ਕਨ੍ਹਈਆ ਲਾਲ। ਹੁਣ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਜ਼ੋਰਾਂ-ਸ਼ੋਰਾਂ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਦੋ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਜਨਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਤਰੀਕ, ਸਗੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਜਨਮ ਕਿਸ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਦਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਕੁਝ 26 ਅਤੇ ਕੁਝ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਕਾਸ਼ੀ ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਪੰਡਿਤ ਰਿਸ਼ੀ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਹੀ ਤਰੀਕ ਕੀ ਹੈ, ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਮਨਾਉਣਾ ਉਚਿਤ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕੀ ਬਣ ਰਹੇ ਸੰਯੋਗ: ਪੰਡਿਤ ਰਿਸ਼ੀ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਭਾਦਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਸ਼ਟਮੀ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਵਰਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਵਰਤ ਅਦਭੁਤ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਰੋਹਿਣੀ ਨਛੱਤਰ ਦੇ ਸੰਯੋਗ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਜੈਅੰਤੀ ਨਾਮਕ ਯੋਗ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਸੁਮੇਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਜਨਮ ਭਾਦਰ ਪਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਸ਼ਟਮੀ, ਬੁੱਧਵਾਰ, ਰੋਹਿਣੀ ਨਕਸ਼ਤਰ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਟੌਰਸ ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਦਸ਼ਾਵਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪੂਰਨਾਵਤਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਕਲਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ ਦਵਾਪਰ ਯੁਗ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਜੇਕਰ ਘਰ ਵਾਲਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ 26 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮਥੁਰਾ, ਵ੍ਰਿੰਦਾਵਨ ਵਿੱਚ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਗੋਕੁਲਾਸ਼ਟਮੀ (ਉਦਯਕਾਲ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਟਮੀ) ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਦੈਵਿਆਪਿਨੀ ਰੋਹਿਣੀ ਵੈਸ਼ਨਵਜਨ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵ੍ਰਤ ਮਨਾਉਣਗੇ। ਭਾਦਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਿਥੀ 26 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 08:20 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 06:34 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗੀ। ਰੋਹਿਣੀ ਨਕਸ਼ਤਰ 26 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਰਾਤ 09:10 ਵਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਜੋ 27 ਅਗਸਤ ਦੀ ਰਾਤ 08:23 ਵਜੇ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ। ਪਰਨਾ ਗ੍ਰਹਿਸਤੀ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਵਰਤ ਰੱਖਣਗੇ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਅਤੇ ਪਾਪੀ ਵਰਤ ਹਰ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਬੱਚਾ, ਜਵਾਨ ਜਾਂ ਬੁੱਢਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਾਪ ਮਾਫ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ ਵਰਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਉਹ ਪਾਪ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਵਰਤ ਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਤਿਆਰੀ: ਪੰਡਿਤ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਿਤੇਂਦਰੀ ਹੋਵੋ ਅਤੇ ਵਰਤ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸੂਰਜ, ਚੰਦ, ਪਵਨ, ਦਿਗਪਤੀ, ਭੂਮੀ, ਆਕਾਸ਼, ਯਮ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਆਦਿ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕ ਕੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਬੈਠੋ। ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਜਲ, ਅਕਸ਼ਤ, ਕੁਸ਼ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਲੈ ਕੇ ਮਹੀਨਾ, ਤਿਥੀ, ਪੰਖ ਅਤੇ ਵਾਰ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਕੇ ਸੰਕਲਪ ਲਓ। ਮੇਰਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਪਾਪਾਂ ਦੀ ਮਾਫ਼ੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਾਂਗਾ। ਇਸ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਤਿਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦੇਵਕੀ ਜੀ ਲਈ ਸੁਤਿਕਾ ਗ੍ਰਹਿ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਪੂਜਾ : ਪੰਡਿਤ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਰਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਤਿਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੀ ਅਤੇ ਸਜਾਏ ਹੋਏ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰੱਖੋ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁੰਦਰ ਬਿਸਤਰੇ 'ਤੇ ਅਕਸ਼ਤ ਆਦਿ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਕਲਸ਼ ਲਗਾਓ। ਇਸ 'ਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼, ਜਾਗਰਣ ਅਤੇ ਭਜਨ ਆਦਿ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਧਨ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੌਲਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਵਰਤ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਵੈਕੁੰਠ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ: ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਰਾਧਾ-ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਲਈ ਬਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਬੰਸਰੀ ਵਾਲੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਾਲੀਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਸ਼ੰਖ ਵੀ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਸ਼੍ਰੰਗਾਰ : ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਮੇਕਅੱਪ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਲਗਾਓ। ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੈਜਯੰਤੀ ਦਾ ਫੁੱਲ ਪਾਓ। ਮੇਕਅੱਪ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।
