ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰੇਲਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਟਿਕਟਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਮਾਰੋਮਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ।
ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਟਿਕਟ ਟਰੇਨ 'ਚ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਟਿਕਟ ਲਏ ਟਰੇਨ 'ਚ ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਜੇਕਰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਟਿਕਟ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਫੜੇ ਗਏ ਤਾਂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਜਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਯਾਤਰੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਟਰੇਨ 'ਚ ਨਾ ਟਿਕਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਟੀਟੀਈ ਦਾ ਡਰ। ਇਸ ਟਰੇਨ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਸਾਲ ਭਰ ਮੁਫਤ ਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਮੁਫਤ ਟ੍ਰੇਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਖਰਚੇ ਦੇ ਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਟਰੇਨ ਦਾ ਨਾਂ 'ਭਾਗੜਾ-ਨੰਗਲ' ਹੈ। ਇਹ ਟਰੇਨ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ 800 ਤੋਂ 1000 ਯਾਤਰੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਲੱਕੜੀ ਦੇ ਕੋਚ
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਟਰੇਨ ਦੇ ਡੱਬੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ 'ਚ ਡੀਜ਼ਲ ਇੰਜਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਭਾਖੜਾ-ਨੰਗਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਕੋਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੋਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਟਰੇਨ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਰੀਬ 50 ਲੀਟਰ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਖਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਿਵਾਲਿਕ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ 13 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਇਹ ਖੂਬਸੂਰਤ ਯਾਤਰਾ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਸਟ੍ਰੇਟ ਗ੍ਰੇਵਿਟੀ ਡੈਮ
ਭਾਖੜਾ-ਨੰਗਲ ਡੈਮ, ਜੋ ਕਿ ਸਿੱਧੇ ਗ੍ਰੇਵਿਟੀ ਡੈਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਤਾ ਬੜੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁੰਦਰ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਿਵਾਲਿਕ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ 13 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸਕ ਰੇਲ ਯਾਤਰਾ
ਭਾਖੜਾ-ਨੰਗਲ ਡੈਮ ਰੇਲ ਸੇਵਾ 1948 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ, ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਨੂੰ ਡੈਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਭਾਖੜਾ-ਨੰਗਲ ਡੈਮ ਦੇਖਣ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣ ਗਿਆ।
ਯਾਤਰੀ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਟਿਕਟ ਜਾਂ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 2011 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਰੇਲਗੱਡੀ ਚਲਦੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਸਕੇ।