ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਹਰ ਸਾਲ ਦੋ ਵਾਰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 09 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਦੇ ਨੌਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਸੱਤਵਾਂ ਦਿਨ ਅੱਜ ਯਾਨੀ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੈ।
ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਦੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਰ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਕਥਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਜਾਣੋ, ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਕਥਾ :-
ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੰਭ-ਨਿਸ਼ੁੰਭ ਅਤੇ ਰਕਤਬੀਜ ਨਾਮ ਦੇ ਭੂਤ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੂਤਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਤੰਕ ਕਾਰਨ ਸਾਰੇ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਏ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਕੋਲ ਗਏ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਮੰਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਮਹਾਦੇਵ ਨੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੈਂਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਮਾਂ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਸ਼ੁੰਭ-ਨਿਸ਼ੁੰਭ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।
ਪਰ, ਜਦੋਂ ਰਕਤਬੀਜ ਦੀ ਵਾਰੀ ਵੱਢਣ ਦੀ ਆਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਲਹੂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੱਖਾਂ ਰਕਤਬੀਜ ਭੂਤ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਕਿਉਂਕਿ ਰਕਤਬੀਜ ਨੂੰ ਵਰਦਾਨ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸ ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਡਿੱਗੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਰਗਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਭੂਤ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਨੇ ਰਕਤਬੀਜ ਰਾਕਸ਼ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਕਤਬੀਜ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਹੋਈ।
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ:
ਭਾਦਰਵਾਸ ਯੋਗ - ਦੁਪਹਿਰ 12:11 ਤੋਂ ਰਾਤ 08:39 ਤੱਕ।
ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਹੂਰਤਾ - ਸਵੇਰੇ 04:27 ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 05:12 ਤੱਕ।
ਵਿਜੇ ਮੁਹੂਰਤ - ਦੁਪਹਿਰ 02:30 ਤੋਂ 03:21 ਤੱਕ।
ਗੋਧੂਲਿ ਦਾ ਮੁਹੂਰਤਾ - ਸ਼ਾਮ 06:45 ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 07:08 ਤੱਕ।
ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਸਪਤਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਿਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਸਮਾਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖ਼ੁਦ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣਾ ਬਿਹਤਰ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲਾਲ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਜਾਂ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੋ। ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤਰੀ ਦੇ ਫੁੱਲ ਚੜ੍ਹਾਓ।
ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਤਿਲ ਜਾਂ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਅਖੰਡ ਜੋਤਿ ਜਗਾਓ। ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਰਗਾ ਚਾਲੀਸਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰੋ। ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭੋਜਨ ਲਈ ਗੁੜ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਭੋਗ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਪੂਰ ਜਾਂ ਦੀਵੇ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲਾਲ ਚੰਦਨ ਦੀ ਮਾਲਾ ਨਾਲ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰੋ।
ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਮੰਤਰ:-
1. ਓਮ ਕਾਲਰਾਤ੍ਰੀਯੈ ਨਮ:
2. ਓਮ ਹ੍ਰੀਂ ਸ਼੍ਰੀਂ ਕ੍ਲੀਂ ਦੁਰਗਤਿ ਨਾਸ਼ਿਨ੍ਯੈ ਮਹਾਮਾਯੈ ਸ੍ਵਾਹਾ ।
3. ਓਮ ਏਮ ਹ੍ਰੀਮ ਕ੍ਲੀਮ ਚਾਮੁੰਡਾਯ ਵੀਚੈ ਓਮ ਕਾਲਰਾਤ੍ਰੀ ਦੈਵਯੇ ਨਮ:
ਮਾਤਾ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦਾ ਭੋਗ: ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਗੁੜ ਅਤੇ ਗੁੜ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਾਭ: ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੰਤਰ-ਮੰਤਰ ਦੇ ਅਭਿਆਸੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਡਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਮਾਨਤਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਸਾਧਕ ਨੂੰ ਬੇਵਕਤੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।