ପୁଣି ଓଡ଼ିଶାକୁ ବାତ୍ୟା ଭୟ ! କାହିଁକି ମେ' ମାସରେ ଆସୁଛି ବାତ୍ୟା ?

ପ୍ରାୟ ପ୍ରତିବର୍ଷ ମେ ମାସରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ବାତ୍ୟା ଭୟ ରହିଥାଏ । କେବଳ ଓଡ଼ିଶାକୁ ନୁହେଁ, ଗତ ୨୦୨୧ରେ ଆସିଥିବା ବାତ୍ୟା ୟାସ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷତି ଘଟାଇଥିଲା । ତେବେ ଏକ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ଏକ ବିଶାଳ ଜଳର ଉପସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ | ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଟ୍ରପିକାଲ୍ ଜୋନରେ ଅବସ୍ଥିତ, ଯାହା ଟ୍ରପିକାଲ୍ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ଅଧିକ ଅନୁକୂଳ କରିଥାଏ । ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ

ଭୁବନେଶ୍ବର: କାହିଁକି ମେ ମାସରେ ଅର୍ଥାତ ଗ୍ରୀଷ୍ମରେ ଆସୁଛି ବାତ୍ୟା । ଏହାର ବିପଦ ଓଡିଶା ଉପରେ କାହିଁକି ରହୁଛି । ମେ ୬ ତାରିଖରେ ବଙ୍ଗୋପ ସାଗରରେ ଆଉ ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟ ସୃଷ୍ଟି ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଯାହାକି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବାତ୍ୟାର ରୂପ ନେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି । ବିଭିନ୍ନ ମଡେଲର ଆକଳନ ଅନୁସାରେ ଏହା ୧୦ ତାରିଖ ବେଳକୁ ମିଆଁମାର ମୁହାଁ ହେବ । ତେବେ ଓଡିଶା ଉପରେ ଯେ ବିପଦ ନାହିଁ, ସେକଥା କହିହେବ ନାହିଁ । କାରଣ ଏହା ଆକସ୍ମିକ ଏବଂ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ । ତେଣୁ ଏବେଠାରୁ ବାତ୍ୟାର ଗତିପଥ ଉପରେ କିଛି କହିବା ମୁସ୍କିଲ । ଏସଆରସିଙ୍କ କହିବାନୁସାରେ ଶେଷ ମିନିଟରେ ମଧ୍ୟ ଗତିପଥରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିପାରେ ଏବଂ ଓଡିଶା ମୁହାଁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ବଡ଼ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଲା, ପ୍ରତିବର୍ଷ ମେ ମାସରେ କାହଁକି ଆସୁଛି ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ବାତ୍ୟା ?

ନିକଟ ଅତୀତକୁ ଦେଖିଲେ, ୨୦୧୯ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ସମୟରେ ଓଡିଶାରେ ହିଟ କରିଥିଲା ଫନି ବାତ୍ୟା । ଏହା ପରେ ପରେ ୨୦୨୦ରେ ହିଟ କରିଥିଲା ବାତ୍ୟା ଅମ୍ଫାନ ଏବଂ ଏହା ପରେ ୨୦୨୧ରେ ୟାସ । ଗତବର୍ଷ ଅର୍ଥାତ ୨୦୨୨ରେ କୌଣସି ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ବାତ୍ୟା ଆସିନଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଫନିକୁ କିଛି ଏପରି ଢଙ୍ଗରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା ଯେ, ଫନି ହେଉଛି ଏକ ରେୟାର ଏକ୍ସଟ୍ରିମ ୱେଦର ଇଭେଣ୍ଟ । ଯାହାକି ୪୩ ବର୍ଷ ପରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ସମୟରେ ଓଡିଶାରେ ବାତ୍ୟା ହିଟ କରିଥିଲା । ସାଧାରଣତଃ ଓଡିଶାରେ ମୌସୁମୀ ସିଜିନରେ ୧୯୯୧ ମସିହାରୁ ୨୦୧୭ ମଧ୍ୟରେ ବାତ୍ୟା ବାରମ୍ବାର ଆସିଛି । କିନ୍ତୁ ଯଦି ଗ୍ରୀଷ୍ମ ସମୟ କଥା ଦେଖାଯାଏ, ତେବେ ୧୪ଟି ବାତ୍ୟା ଫରମେସନ ହୋଇଛି ବଙ୍ଗୋପ ସାଗରରେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ବାତ୍ୟା ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଫଲ କରିନାହିଁ ।

ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ବହୁ ପରିମାଣର ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଉଷୁମ ଜଳ ଉପରେ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍‌ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ସାମୁଦ୍ରିକ ପୃଷ୍ଠରୁ ଜଳର ବାଷ୍ପୀକରଣ ଏକ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍ ବଜାୟ ରଖେ, ଯାହାଫଳରେ ମେଘ ଏବଂ ବର୍ଷା ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ । ଫଳସ୍ବରୂପ, ଏକ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ଏକ ବିଶାଳ ଜଳର ଉପସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ । ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଟ୍ରପିକାଲ୍ ଜୋନରେ ଅବସ୍ଥିତ, ଯାହା ଟ୍ରପିକାଲ୍ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ଅଧିକ ଅନୁକୂଳ କରିଥାଏ । ୟାସ୍ ଏକ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଅତ୍ୟଧିକ ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟ ଝଡ଼, ଯାହାକି ୨୦୨୧ ମେ ଶେଷରେ ଓଡିଶାରେ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଫଲ କରିଥିଲା ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ଏହା ବ୍ୟାପକ କ୍ଷତି ଘଟାଇଥିଲା । ୟାସ ଏକ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ବିଶୃଙ୍ଖଳା ହେତୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା । IMD ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ଡିପ୍ରେସନ ହେଉଛି ଏକ ନିମ୍ନ-ଚାପ ପ୍ରଣାଳୀ । ପବନର ବେଗ ଘଣ୍ଟା ୩୨-୫୦ କିଲୋମିଟର ରହେ । ଜଳର ଏକ ନିମ୍ନ ଚାପ ଅନୁକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକ ଡିପ୍ରେସନ, ତାପରେ ଏକ ଡିପ ଡିପ୍ରେସନ ଓ ଶେଷରେ ଏହା ଏକ ସାଇକ୍ଲୋନିକ୍ ଷ୍ଟର୍ମରେ ପରିଣତ ହୋଇଥାଏ । ଓଡ଼ିଶାରେ ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟ ମୁଖ୍ୟତ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଡିପ୍ରେସନ କାରଣରୁ ଘଟିଥାଏ ।

ଇଟିଭି ଭାରତ, ଭୁବନେଶ୍ବର