ETV Bharat / science-and-technology

ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ... - M.S. Swaminathan, known as 'The Father of Green Revolution'

ଭାରତୀୟ କୃଷି ବିଜ୍ଞାନରେ ବୈପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନା ଆଣିଥିବା ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏମ ଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କର ଆଜି ହେଉଛି ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀ । ଜାଣନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ କିଛି ଅଜଣା କଥା...

ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...
ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...
author img

By

Published : Aug 7, 2020, 6:46 PM IST

Updated : Feb 16, 2021, 7:31 PM IST

ମାନକୋମ୍ବୁ ସାମ୍ବାସିଭାନ୍ ସ୍ୱାମୀନାଥନ୍ ବିଶିଷ୍ଟ ଜେନେଟିକ୍ ତଥା କୃଷି ବୈଜ୍ଞାନିକ ଯିଏ ‘ସବୁଜ ବିପ୍ଳବ’ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତୀୟ କୃଷିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ । ଆଜି ହେଉଛି ସେହି ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଜନ୍ମବାର୍ଷିକୀ । ତାମିଲନାଡୁର କୁମ୍ବାକୋନାମ୍ ଠାରେ 7 ଅଗଷ୍ଟ 1925 ରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ମାନକୋମ୍ବୁ ସାମ୍ବାସିଭାନ୍ ସ୍ୱାମୀନାଥନ ।

ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...
ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...

ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ପିତା ଏମ କେ ସମ୍ବସିଭାନ ଜଣେ ସର୍ଜନ ଏବଂ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅନୁଗାମୀ ଥିଲେ । ସେ ତାମିଲନାଡୁର ସ୍ୱଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ମନ୍ଦିର ପ୍ରବେଶ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ । ଏହା ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ମନରେ ସେବା ମନୋଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ​।

ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ମାଟ୍ରିକ ପାସ କରିବା ପରେ ସେ ଏକ ମେଡିକାଲ୍ ସ୍କୁଲରେ ଆଡମିଶନ ନେଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ 1943ର ବଙ୍ଗଳା ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାୟ 3 ନିୟୁତ ଲୋକ ଅନାହାରରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ, ତାଙ୍କ ମତ ବଦଳାଇ ତାଙ୍କୁ କୃଷି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା । ସେ ମାଡ୍ରାସ କୃଷି କଲେଜରେ ନାମ ଲେଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ତ୍ରିଭାନ୍ଦ୍ରମସ୍ଥିତ ମହାରାଜା କଲେଜରୁ ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ ।

ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...
ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...

ଏଠାରେ ସେ କୃଷି ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ଉଦ୍ଭିଦ ପ୍ରଜନନ ଏବଂ ଜେନେଟିକ୍ସରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଭାରତୀୟ କୃଷି ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (IARI)କୁ ଯାଇଥିଲେ ।

ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନ ଦୁଇଟି ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଗୋଟିଏ ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟଟି କୃଷି ବିଜ୍ଞାନରେ । ସ୍ୱାମୀନାଥନ୍ UPSC ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ପୋଲିସ୍ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ 1948 ମସିହାରେ ୟୁନେସ୍କୋ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଛି ନେଇଥିଲେ ।

ଆଳୁ, ଚାଉଳ, ଗହମ, ଝୋଟ ଇତ୍ୟାଦି ଉପରେ ତାଙ୍କର ଗବେଷଣା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରେୟ ଦିଆଯାଇଛି । ସ୍ୱାମୀନାଥନ୍ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ କାଉନସିଲ୍ ଅଫ୍ କୃଷି ଅନୁସନ୍ଧାନ (1972-1979 ରୁ) ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚାଉଳ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (1982-88) ର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । 1979 ରେ, ସେ କୃଷି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ମୁଖ୍ୟ ସଚିବ ଥିଲେ । 1988 ରେ ସେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ସଂରକ୍ଷଣ ୟୁନିଅନର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ ।

ସେ ଭାରତୀୟ ଦାର୍ଶନିକ ତଥା ରହସ୍ୟମୟ ଶ୍ରୀ ଅରୋବିନ୍ଦଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବହୁତ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । 1997 ରେ ଅରୋଭିଲରେ ଭାଷଣ ଦେଇ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଶ୍ରୀ ଅରୋବିନ୍ଦ ଆଶ୍ରମଙ୍କୁ ମୋର ପ୍ରଥମ ଗସ୍ତ 15 ଅଗଷ୍ଟ 1947ରେ ହୋଇଥିଲା । ଏବଂ ଏହା ହେଉଛି ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତାର ଦିନ ।

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ମାନକୋମ୍ବୁ ସାମ୍ବାସିଭାନ୍ ସ୍ୱାମୀନାଥନ୍ ବିଶିଷ୍ଟ ଜେନେଟିକ୍ ତଥା କୃଷି ବୈଜ୍ଞାନିକ ଯିଏ ‘ସବୁଜ ବିପ୍ଳବ’ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତୀୟ କୃଷିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ । ଆଜି ହେଉଛି ସେହି ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଜନ୍ମବାର୍ଷିକୀ । ତାମିଲନାଡୁର କୁମ୍ବାକୋନାମ୍ ଠାରେ 7 ଅଗଷ୍ଟ 1925 ରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ମାନକୋମ୍ବୁ ସାମ୍ବାସିଭାନ୍ ସ୍ୱାମୀନାଥନ ।

ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...
ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...

ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ପିତା ଏମ କେ ସମ୍ବସିଭାନ ଜଣେ ସର୍ଜନ ଏବଂ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅନୁଗାମୀ ଥିଲେ । ସେ ତାମିଲନାଡୁର ସ୍ୱଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ମନ୍ଦିର ପ୍ରବେଶ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ । ଏହା ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ମନରେ ସେବା ମନୋଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ​।

ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ମାଟ୍ରିକ ପାସ କରିବା ପରେ ସେ ଏକ ମେଡିକାଲ୍ ସ୍କୁଲରେ ଆଡମିଶନ ନେଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ 1943ର ବଙ୍ଗଳା ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାୟ 3 ନିୟୁତ ଲୋକ ଅନାହାରରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ, ତାଙ୍କ ମତ ବଦଳାଇ ତାଙ୍କୁ କୃଷି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା । ସେ ମାଡ୍ରାସ କୃଷି କଲେଜରେ ନାମ ଲେଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ତ୍ରିଭାନ୍ଦ୍ରମସ୍ଥିତ ମହାରାଜା କଲେଜରୁ ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ ।

ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...
ସବୁଜ ବିଳ୍ପବର ଜନକ ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ...

ଏଠାରେ ସେ କୃଷି ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ଉଦ୍ଭିଦ ପ୍ରଜନନ ଏବଂ ଜେନେଟିକ୍ସରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଭାରତୀୟ କୃଷି ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (IARI)କୁ ଯାଇଥିଲେ ।

ଏମଏସ ସ୍ୱାମୀନାଥନ ଦୁଇଟି ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଗୋଟିଏ ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟଟି କୃଷି ବିଜ୍ଞାନରେ । ସ୍ୱାମୀନାଥନ୍ UPSC ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ପୋଲିସ୍ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ 1948 ମସିହାରେ ୟୁନେସ୍କୋ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଛି ନେଇଥିଲେ ।

ଆଳୁ, ଚାଉଳ, ଗହମ, ଝୋଟ ଇତ୍ୟାଦି ଉପରେ ତାଙ୍କର ଗବେଷଣା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରେୟ ଦିଆଯାଇଛି । ସ୍ୱାମୀନାଥନ୍ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ କାଉନସିଲ୍ ଅଫ୍ କୃଷି ଅନୁସନ୍ଧାନ (1972-1979 ରୁ) ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚାଉଳ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (1982-88) ର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । 1979 ରେ, ସେ କୃଷି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ମୁଖ୍ୟ ସଚିବ ଥିଲେ । 1988 ରେ ସେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ସଂରକ୍ଷଣ ୟୁନିଅନର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ ।

ସେ ଭାରତୀୟ ଦାର୍ଶନିକ ତଥା ରହସ୍ୟମୟ ଶ୍ରୀ ଅରୋବିନ୍ଦଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବହୁତ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । 1997 ରେ ଅରୋଭିଲରେ ଭାଷଣ ଦେଇ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଶ୍ରୀ ଅରୋବିନ୍ଦ ଆଶ୍ରମଙ୍କୁ ମୋର ପ୍ରଥମ ଗସ୍ତ 15 ଅଗଷ୍ଟ 1947ରେ ହୋଇଥିଲା । ଏବଂ ଏହା ହେଉଛି ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତାର ଦିନ ।

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

Last Updated : Feb 16, 2021, 7:31 PM IST

For All Latest Updates

TAGGED:

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.