ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ନାଜିମାନେ ଅମାନୁଷିକ ଅତ୍ୟାଚାର, ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ଏବଂ ବର୍ବର ଅପରାଧ ସବୁ ସୀମା ଟପି ଯାଇଥିଲେ । ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଶେଷରେ ନ୍ୟୁରେମବର୍ଗ ଟ୍ରାଏଲ ସମୟରେ ଏହି ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ବୁକ୍ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁମାନେ ଅମାନୁଷିକ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଦାୟୀ ଥିଲେ। ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ବଞ୍ଚି ରହିଥିବା କେତେକ ଟପ ନେତାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ନାଜି ଜର୍ମାନୀରେ ଅପରାଧିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଯେଉଁଥିରେ ହଲୋକୋଷ୍ଟର ଅପରାଧ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ରହିଛି ।
ଜର୍ମାନୀର ନ୍ୟୁରେମବର୍ଗରେ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମିଲିଟାରୀ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ (ଆଇଏମଟି) ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କର ଟ୍ରାଏଲ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ମିଳିତ ରାଷ୍ଟ୍ରଶକ୍ତିର ବିଚାରପତିମାନେ - ଗ୍ରେଟ୍ ବ୍ରିଟେନ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ଏବଂ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର 22 ଜଣ ନାଜି ଅପରାଧୀଙ୍କ ଶୁଣାଣିରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରିଥିଲେ।
ଜର୍ମାନୀ ସରକାରର ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରୀୟ ଅଧିକାରୀ, ସଶସ୍ତ୍ରବାହିନୀ, ଏବଂ ଏସଏସ ତଥା ମେଡିକାଲ୍ ପ୍ରଫେସନାଲ ତଥା ଅଗ୍ରଣୀ ଶିଳ୍ପପତିଙ୍କ ନ୍ୟୁରେମବର୍ଗରେ ଆମେରିକା 12 ଟି ଅତିରିକ୍ତ ଟ୍ରାଏଲ କରିଥିଲା।
199 ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ନ୍ୟୁରେମବର୍ଗରେ ବିଚାର କରାଯାଇଥିଲା, 161 ଜଣ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ 37 ଜଣଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଥିଲା, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 12 ଜଣ ଆଇଏମଟି ଦ୍ୱାରା ବିଚାର କରାଯାଇଥିଲା।
କେତେକ ଟ୍ରାଏଲରେ ହୋଲକୋଷ୍ଟ ଅପରାଧ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା କିନ୍ତୁ କେବଳ ଆମେରିକାର ଟ୍ରାଏଲ୍ ଇନ୍ସାଟଜଗ୍ରପେନ୍ ନେତାଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଥିଲା। (ଇନ୍ସାଟଜଗ୍ରୁପେନ୍ "ନିୟୋଜନ ଗୋଷ୍ଠୀ" ମଧ୍ୟ "ଟାସ୍କ ଫୋର୍ସ" ଥିଲା ନାଜି ଜର୍ମାନୀର ସ୍କୁଟଷ୍ଟାଫେଲ୍ (ଏସ୍) ପାରାମିଲିଟାରୀ ଡେଥ୍ ସ୍କ୍ବାର୍ଡ ଯାହା ଦ୍ବାରା ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ (1939–45) ଜର୍ମାନୀ ଦ୍ବାରା ଅଧିକୃତ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ପାଇଁ ଦାୟୀ ଥିଲା)
ଅଭିଯୁକ୍ତମାନେ ନିଜ ଦୋଷ ସ୍ବୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେଉଁ ଅପରାଧରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇଛି, ହେଲେ ଏଥିପାଇଁ ସେମାନେ ଦାୟୀ ବୋଲି ସ୍ବୀକାର କରିନଥିଲେ । ସେମାନେ ଏକ ଉଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପାଳନ କରୁଥିଲେ।
ନାଜିମାନଙ୍କ ସର୍ବୋଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଯିଏ ହଲୋକୋଷ୍ଟ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ଦାୟୀ ସେ ଏହି ଟ୍ରାଏଲ ସମୟରେ ନିଖୋଜ ଥିଲେ।
ଯୁଦ୍ଧର ଶେଷ ଦିନରେ ଆଡଲଫ ହିଟଲର ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ଆହୁରି ଅନେକ ଅପରାଧୀଙ୍କୁ କେବେ ବି ବିଚାର କରାଯାଇନଥିଲା। କେତେକ ବିଦେଶରେ ରହିବାକୁ ଜର୍ମାନୀ ଛାଡି ପଳାଇଥିଲେ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆମେରିକା ଆସିଥିବା ଶହ ଶହ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ। ନାଜିମାନଙ୍କ ବିଚାର ଉଭୟ ଜର୍ମାନୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେଶରେ ସ୍ଥାନରେ କରାଯାଇଥିଲା।
ନାଜି-ଶିକାର ସାଇମନ୍ ୱିସେଣ୍ଟାଲ ଯୁଦ୍ଧ ଅପରାଧ ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଆଡଲଫ ଆଇଚମ୍ୟାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଲିଡ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଯିହୁଦୀଙ୍କ ଦେଶାନ୍ତର ଯୋଜନା ତଥା କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିବା ଆଇଚମ୍ୟାନଙ୍କୁ ଇସ୍ରାଏଲରେ କୋର୍ଟ ଚାଲାଣ କରାଯାଇଥିଲା।
ଶତାଧିକଙ୍କ ସାକ୍ଷ୍ୟପ୍ରମାଣ ଓ କେତେକ ଜୀବିତ ଥିବା ପୀଡିତଙ୍କ ବୟାନ ଅନୁସାରେ, ଆଇଚମ୍ୟାନଙ୍କୁ 1962 ମସିହାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ପାଇଥିଲେ।
ଅଗଷ୍ଟ 8, 1945
ଲଣ୍ଡନ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମିଲିଟାରୀ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ (ଆଇଏମଟି) ର ଚାର୍ଟର ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା ।
ଅକ୍ଟୋବର 6, 1945
ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଅପରାଧିକ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ନାଜିର ଟପ ନେତା ।
ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମିଲିଟାରୀ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ (ଆଇଏମଟି) ର ଚାରିଜଣ ମୁଖ୍ୟ ଓକିଲ - ରୋବର୍ଟ ଏଚ୍ ଜ୍ୟାକସନ (ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର), ଫ୍ରାଙ୍କୋଇସ୍ ଡି ମେଣ୍ଟନ୍ (ଫ୍ରାନ୍ସ), ରୋମାନ୍ ଏ। 24 ଜଣ ନାଜି ଅଧିକାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା ।
ଅକ୍ଟୋବର 1, 1946
ନ୍ୟୁରେମବର୍ଗ ଉପରେ ରାୟ: 1616 କୋର୍ଟ ଅଧିବେଶନ ପରେ, ଅକ୍ଟୋବର 1, 1946 ରେ, ମୂଳ 24 ଡିଫେଣ୍ଡାଣ୍ଟଙ୍କ 22 ଉପରେ ରାୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।
ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମିଲିଟାରୀ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ (ଆଇଏମଟି) ଏହାର ରାୟ ଘୋଷଣା କରିଛି।
ତିନିଜଣ ଅଭିଯୁକ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷରେ ଖଲାସ ହୋଇଥିଲେ ସେମାନେ ହେଲେ ହଜାଲମାର ଶଖ୍ଚ , ଫ୍ରାଞ୍ଜ ଭନ୍ ପାପେନ ଏବଂ ହାନ୍ସ ଫ୍ରିଜ।
ଚାରିଜଣଙ୍କୁ 10 ରୁ 20 ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଥିଲା, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଲ ଡୋନିଜ୍, ବାଲଦୁର୍ ଭନ୍ ଶିରାଚ୍, ଆଲବର୍ଟ ସ୍ପିର୍ ଏବଂ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନ୍ ଭନ୍ ନ୍ୟୁରାଥ ।
ସେହିଭଳି ରୁଦ୍ରଲ୍ଫ ହେସ୍, ୱାଲଥର ଫଙ୍କ ଏବଂ ଏରିଚ ରେଡରଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଥିଲା।
ବାରଜଣ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ଫାଶୀ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ଅକ୍ଟୋବର 16, 1946 ମସିହାରେ ହାନ୍ସ ଫ୍ରାଙ୍କ, ୱିଲହେଲମ ଫ୍ରିକ୍, ଜୁଲିୟସ୍ ଷ୍ଟ୍ରିଚର୍, ଆଲଫ୍ରେଡ୍ ରୋସେନ୍ବର୍ଗ, ଏର୍ନଷ୍ଟ କାଲଟେନବ୍ରୁନର୍, ଜୋଚିମ୍ ଭନ୍ ରିବବେଣ୍ଟ୍ରପ୍, ଫ୍ରିଜ୍ ସାକେଲ୍, ଆଲଫ୍ରେଡ୍ ଜୋଡଲ୍, ୱିଲହେଲମ୍ କିଟେଲ ଏବଂ ଆର୍ଥରଙ୍କୁ ସେସ-ଇନକ୍ବାର୍ଟରରେ ରେ ଫାଶୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।
ମାର୍ଟିନ୍ ବୋରମାନୱାସ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଭାବରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ହରମନ ଗୋରିଙ୍ଗକମ୍ ତାଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ।