ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ବିଶ୍ବ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଦିବସ ହେଉଛି ଜୈବ ବିବିଧତାକୁ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ । ଏହା ସହିତ ଆମେ ଆମ ପୃଥିବୀକୁ ବୁଝିବା ସହଜ ହୁଏ । ସୂକ୍ଷ୍ମ ସନ୍ତୁଳନ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏହି ଦିବସର ଲକ୍ଷ୍ୟ । 2021 ବିଶ୍ବ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଦିବସ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତ୍ତିକ ଜୀବିକା ପାଳନ କରିବା, ଜଙ୍ଗଲ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ମଡେଲ ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ଦିବସର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । ଏହା ଉଭୟ ମାନବଙ୍କ ସୁସ୍ଥତା ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସଂରକ୍ଷଣକୁ ସୂଚିତ କରେ ।
ଇତିହାସ-
20 ଡିସେମ୍ବର 2013 ରେ ଏହାର 68 ତମ ଅଧିବେଶନରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ସାଧାରଣ ସଭା (UNGA) 3 ମାର୍ଚ୍ଚକୁ ଜାତିସଂଘ ବିଶ୍ବ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଦିବସ ରୂପରେ ପାଳନ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା । 1973 ମସିହାରେ ବିଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ପ୍ରଜାତିର ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ପାଇଁ ଦିବସ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବାଣିଜ୍ୟ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଘୋଷଣା କରାଗଲା । ବିଶ୍ବର ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ଦିନ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଅନ୍ୟ ସଂସ୍ଥା ଗୁଡ଼ିକର ସହଯୋଗରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବାଣିଜ୍ୟରେ ବିଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ପ୍ରଜାତିର ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଦିବସର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ସହଜ କରିଥାଏ । 183 ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସହିତ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକରେ ବାଣିଜ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଜୈବ ବିବିଧତା ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ବିଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ପ୍ରଜାତିର ସଂରକ୍ଷଣ ବିଶ୍ବର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଉପକରଣ ଅଟେ ।
ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ଜୀବନର ମୂଲ୍ୟ-
ଜୈବ ମଣ୍ଡଳରେ ବାସ କରୁଥିବା ପଶୁ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦମାନଙ୍କର ଏକ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ମୂଲ୍ୟ ରହିଛି । ମାନବ କଲ୍ୟାଣର ପରିବେଶ, ଜେନେଟିକ୍, ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ, ବୈଜ୍ଞାନିକ, ଶିକ୍ଷାଗତ, ସାଂସ୍କୃତିକ, ମନୋରଞ୍ଜନ ଏବଂ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟଗତ ଦିଗରେ ଅବଦାନ ରହିଛି ।
ବିଶ୍ବ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଦିବସ ହେଉଛି ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦର ଅନେକ ସୁନ୍ଦର ତଥା ବିବିଧ ରୂପ ପାଳନ କରିବା । ସେମାନଙ୍କର ସଂରକ୍ଷଣ ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଅନେକ ଲାଭ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ଏକ ସୁଯୋଗ । ଏଥି ସହିତ ଆମକୁ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଅପରାଧ ତଥା ମାନବଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପ୍ରଜାତିର ହ୍ରାସ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢେଇର ଜରୁରୀ ଆବଶ୍ୟକତା ବିଷୟରେ ମନେ ପକାଇଥାଏ, ଯାହାର ବ୍ୟାପକ ଅର୍ଥନୈତିକ, ପରିବେଶ ଏବଂ ସାମାଜିକ ପ୍ରଭାବ ରହିଛି।
କେଉଁ ତଥ୍ୟଗୁଡିକ ଅଣଦେଖା କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ-
- ପୃଥିବୀର ସମସ୍ତ ଜଙ୍ଗଲରେ ପ୍ରାୟ 80 ପ୍ରତିଶତ ଦେଶରେ ଜଙ୍ଗଲ ରହିଛି।
- ଜଙ୍ଗଲ ଜଳବାୟୁକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ଏବଂ ଶହ ଶହ କୋଟି ଲୋକଙ୍କ ଜୀବିକାକୁ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି ।
- ଦୁନିଆର ପ୍ରାୟ 90 ପ୍ରତିଶତ ଗରିବ ଲୋକ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଜଙ୍ଗଲ ସମ୍ପଦ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ।
- ଜଙ୍ଗଲରେ କିମ୍ବା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ବାସ କରୁଥିବା ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଏହା ବିଶେଷ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।
- ପୃଥିବୀର ପ୍ରାୟ 28 ପ୍ରତିଶତ ଜମି ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଦ୍ବାରା ପରିଚାଳିତ ।
- ଜଙ୍ଗଲ ଜୀବିକା ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ।
- ପ୍ରତିବର୍ଷ ଆମେ 4.7 ନିୟୁତ ହେକ୍ଟର ଜଙ୍ଗଲ ହରାଇଥାଉ ।
- ଅସ୍ଥାୟୀ କୃଷି ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ।
- ବିଶ୍ବରେ କାଠ କାରବାର ମଧ୍ୟ ହେଉଛି ।
- ଏହା ଦୁନିଆର ସବୁଠୁ ବଡ ସଂଗଠିତ ଅପରାଧ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ ମଧ୍ୟ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ