ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ବିଶ୍ବ ବାସଗୃହ ଦିବସ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ପ୍ରଥମ ସୋମବାରରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ମାନବ ବସତି ସ୍ଥିତି ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳର ସମସ୍ତଙ୍କ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ମଧ୍ୟ ଲୋକେ ମନେ ରଖିବା ଉଚିତ୍ ଯେ ଭବିଷ୍ୟତ ପିଢିର ବାସସ୍ଥାନ ଅଭାବରେ ସେମାନେ ଦାୟୀ ଅଟନ୍ତି ।
ଏହି ଦିନଟି ବିଶ୍ବକୁ ମନେ ପକାଇବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଯେ ଆମର ସମସ୍ତ ସହର ଏବଂ ସହରର ଭବିଷ୍ୟତ ଗଠନ ପାଇଁ ଆମର ସମସ୍ତଙ୍କର ଶକ୍ତି ଏବଂ ଦାୟିତ୍ବ ଅଛି । ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସୁରବାୟା ସହର ଦ୍ବାରା ବିଶ୍ବ ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ 2020 ର ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଛି ।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ବିଶ୍ବ ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ ଏକ ନୂତନ ଥିମ୍ ନେଇଥାଏ । ଏହା ଜାତିସଂଘର ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ନୀତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଥାଏ। ଏହି ବିଶ୍ବ ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ ସମସ୍ତ ସ୍ତରରେ ନୂତନ ସହରାଞ୍ଚଳ ଏଜେଣ୍ଡା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ତଥା ସୁଲଭ ଗୃହ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ କିପରି ଠୋସ୍ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ ସେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିବ ଓ ସମସ୍ତ ସ୍ତରର ସରକାରୀ ତଥା ସମସ୍ତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବ। ବିଶ୍ବ ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ-2020 ର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି ‘ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଘର: ଏକ ଉତ୍ତମ ସହରୀ ଭବିଷ୍ୟତ ’ ।
ଜାତିସଂଘ ସାଧାରଣ ସଭା ଦ୍ବାରା ରିଜୋଲ୍ୟୁସନ୍ 40/202 ମାଧ୍ୟମରେ 1985 ରେ ବିଶ୍ବ ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା। ବିଶ୍ବର ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ ପ୍ରଥମେ 1986 ରେ ‘ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳ ମୋର ଅଧିକାର’ ଥିମ୍ ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା ।
1989 ରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ମାନବ ବସତି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଦ୍ବାରା ‘ହାବିଟାଟ୍ ସ୍କ୍ରୋଲ୍ ଅଫ୍ ଅନର’ ପୁରସ୍କାର ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ବର୍ତ୍ତମାନ ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ମାନବ ବସତି ପୁରସ୍କାର ଅଟେ। ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପ ଯଥା ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳ ଯୋଗାଣ, ଭୂମିହୀନଙ୍କ ଦୁଃଖକୁ ଆଲୋକିତ କରିବା, ମାନବ ବସତି ତଥା ସହରୀ ଜୀବନର ଗୁଣବତ୍ତା ତଥା ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ ରଖିଥିବା ପଦକ୍ଷେପକୁ ପୁରସ୍କୃତ କରେ ।
2020 ବିଶ୍ବ ବାସସ୍ଥାନ ଦିବସ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ବାର୍ତ୍ତା-
ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଘର ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ କାରଣ କୋଭିଡ-19 ବିସ୍ତାର କରିବାରେ ଲାଗିଛି, ଲୋକଙ୍କୁ ଘରେ ରହିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଘର ନଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ସରଳ ପଦକ୍ଷେପ ଅସମ୍ଭବ ।
ମହାମାରୀ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଆନୁମାନିକ 1.8 ବିଲିୟନ ଲୋକ ବାସହୀନତା ମଧ୍ୟରେ ରହୁଥିଲେ। ପ୍ରାୟ 3 ବିଲିୟନ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ହାତ ଧୋଇବାର ସୁବିଧା ନାହିଁ । ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ବିଶ୍ବବ୍ୟାପୀ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ମୌଳିକ ସେବାରୁ ବଞ୍ଚିତ । ଏକାଧିକ ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ପରିବେଶ ବିପଦ ହେତୁ ଖରାପ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଅନୁଭବ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ । କୋଭିଡ-19 ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟାପିଛି ଯେଉଁଠାରେ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଘର ନାହିଁ ଏବଂ ଅସମାନତା ଏବଂ ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ