ସୌରଭ ଗୁପ୍ତା
କୋରୋନା ଭାଇରସକୁ ଦମନ ତଥା ତାର ବିସ୍ତାରକୁ ନିଷିଦ୍ଧ କରିବା ପାଇଁ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୫ ତାରିଖରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କର ତିନି ସପ୍ତାହ ପାଇଁ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଲକଡାଉନ୍ ଲାଗୁ କରିବାର ଅସାଧାରଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି କୌଣସି ଉଦାହରଣ ନୁହେଁ । ଚୀନରେ ଏହି ମହାମାରୀର ପ୍ରାର୍ଦୁଭାବ ଶିଖରରେ ଥିବାବେଳେ ଏବଂ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ସମୟରେ ୬୦୦ ମିଲିୟନରୁ କମ୍ ଲୋକ ନିଜ ଘରେ ସୀମିତ ରହିଥିଲେ । ସ୍ୱଳ୍ପ ସମୟର ବିଜ୍ଞପ୍ତି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦେଶର ବୃହତ୍ତ ଅନୌପଚାରିକ ତଥା ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ସମସ୍ୟା ଆଣିଛି । ନିଷ୍ପତ୍ତି, ତଥାପି, ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ ଏହା ଆବଶ୍ୟକ । ପ୍ରକୃତରେ ଏବଂ ଉତ୍ତମ ଯୋଜନା ସହିତ ଏହା ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ନିଆଯାଇଥାନ୍ତା- ଯଦିଓ କୋରୋନା ଭାଇରସ୍ର ପ୍ରକୃତ ମୃତ୍ୟୁହାର ଛୋଟ ଆକାରର କ୍ରମରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଏ ।
ଜନସଂଖ୍ୟା ଆନ୍ଦୋଳନ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ, ଯେପରି ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଲକ୍ଡାଉନ୍, ଏକ ରୂପା ବୁଲେଟ୍ ନୁହେଁ । ସୀମା ବନ୍ଦ ଭଳି, ଏହା ଜୀବାଣୁ ବିସ୍ତାରକୁ ମନ୍ଥର କରିବାକୁ ସମୟ ନେଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ଦୂର କରିପାରିବ ନାହିଁ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥା ପାଇଁ ଗୋଷ୍ଠୀଗତ ପ୍ରସାରକୁ ରୋକିବା ଏହାର ମୂଳ ଚିନ୍ତାଧାରା । ଏହିପରି ସଂକ୍ରମଣ ନିରାକରଣର ଚାବି ହେଉଛି (ଶୀଘ୍ର) ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ତା' ପରେ, ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ ଏବଂ ବ୍ୟବସ୍ଥିତ ଏକାନ୍ତବାସ ଓଁ ରୋଗ ନିଦାନରେ ଏବଂ ଚିହ୍ନଟ ଦିଗରେ ଭାରତର ନିରାଶାଜନକ ମନ୍ଥର ଆରମ୍ଭକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସରକାର ବିଚ୍ଛିନ୍ନତା ଏବଂ ଏକାନ୍ତବାସ ଦିଗରେ ନିଜର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ଅଧିକ ଜରୁରୀ ହୋଇପଡ଼ିଛି ।
ଭାରତର ପୂର୍ବ ଏସୀୟ ସାଥୀ, ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ, ତାଇୱାନ, ହଂକଂ, ସିଙ୍ଗାପୁର ଏବଂ ଚୀନ୍ ଦ୍ୱାରା ନିୟୋଜିତ ସଫଳ ପ୍ରତିରୋଧ ଏବଂ ପ୍ରତିଷେଧକ କୌଶଳରୁ ଯେଉଁ ଅନୁଭବ ମିଳିଛି ତାହା ଏଠାରେ ଶିକ୍ଷାଦାୟକ ।
କୋରୋନା ଭାଇରସର ଏହି ଆକସ୍ମିକ ପ୍ରାର୍ଦୁଭାବ ପରେ ପ୍ରଥମ ଚାରି ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ସୀମା ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଯାଇଥିଲେ । ସିଙ୍ଗାପୁର ଚୀନରୁ ସମସ୍ତ ପରିଦର୍ଶକଙ୍କ ପ୍ରବେଶକୁ ବାରଣ କରିଥିବାବେଳେ କୋରୋନା ଭାଇରସ ପ୍ରାର୍ଦୁଭାବ ଶୀର୍ଷରେ ଥିବାବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ଚୀନରୁ ୨୦,୦୦୦ ପରିଦର୍ଶକ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ଲାଗିଛି, କେବଳ ହୁୱେଇ ପ୍ରଦେଶରୁ ପରିଦର୍ଶକ ଆସିବାକୁ ସୀମିତ ରଖିଛି ଏବଂ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ୱୁହାନ୍ ଅଟେ ।
ତଥାପି ଏହି ସମସ୍ତ ଚାରିଟି ଦେଶ ଦୁଇଟି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ୍ ଶୃଙ୍ଖଳା ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ଚାବି ଥିଲା ।
ପ୍ରଥମେ ଏହି ୪ଟି ଦେଶ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ଅନୁସନ୍ଧାନର ଏକ ବ୍ୟାପକ ଏବଂ କଠୋର ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ । ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ମାର୍ଚ୍ଚ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଦୁନିଆର ପ୍ରଥମ ସମ୍ମିଳିତ ପଦ୍ଧତିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ୪୧୦୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ରୋଗ ନିଦାନ ପରୀକ୍ଷା କରିଛି (ପ୍ରତି ୧୨୭ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ), ଯାହାକି ପ୍ରଶଂସନୀୟ ହୋଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଥିବା ରୋଗୀର ସମ୍ପର୍କ ତାପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଥିଲା, ମାଗଣା ପରୀକ୍ଷଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ରୋଗ ସଂକ୍ରମଣ ପଥକୁ ଅବରୋଧ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଯୋଗୁଁ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ କମ୍ ମୃତ୍ୟୁହାରରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ।
ଦ୍ୱିତୀୟତଃ ସମସ୍ତ ଚାରିଟି ଦେଶ ଚତୁରତାର ସହ ସୂଚନାକୁ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ନିୟୋଜିତ କରି ଯୋଗାଯୋଗକୁ ଚିହ୍ନିବା, ଗତିବିଧିର ଏକୀକରଣ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା, ଜୀବାଣୁ ବିସ୍ତାର ଉପରେ ପ୍ରକୃତ ସମୟ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିବା, ଏକାନ୍ତବାସ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ପାଇଁ ସୂଚନା ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାକୁ ନିୟୋଜିତ କରି ତାଇୱାନ ଏଠାରେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିର କଲା । ଏହାର ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଡାଟାବେସ୍ ସୀମା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସହିତ ଘରୋଇ ପଞ୍ଜିକରଣ ଏବଂ ଜାତୀୟ ପରିଚୟ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଏକତ୍ରିତ କରିବା ପରେ, ଏହା ଘରୋଇ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନକୁ ସରକାରଙ୍କ ମହାମାରୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କେନ୍ଦ୍ର ସହିତ ଯୋଡ଼ିଥିଲା - ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଷୟ ମଧ୍ୟରେ ପୋଲିସକୁ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ମନିଟରିଂ ଏବଂ ଏକାନ୍ତବାସ ସମୟକୁ ଦକ୍ଷତାର ସହ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ସକ୍ଷମ କରିଥିଲା । ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଆମଦାନୀ ହୋଇଥିବା ସଂକ୍ରମଣରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସଂକ୍ରମଣ ମାମଲା ହାର ଦୁନିଆରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହୋଇଥିଲା । ସଂକ୍ରମଣ ବିସ୍ତାର ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ-କୋରିଆର ପ୍ରକୃତ ସମୟରେ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ଆତ୍ମ-ଏକାନ୍ତବାସ ମାମଲା ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ପାଇଁ ଆଇଟି-ସକ୍ଷମ ସେଲ୍ଫ-କ୍ୱାରାଣ୍ଟାଇନ୍ ଆପାଦ ଏବଂ ଆତ୍ମ-ନିରାକରଣ ଆପଦ ଠିକ୍ ସେହିପରି ହୋଇଛି ।
ତେବେ ଚୀନ୍ର ମାମଲା ଭାରତ ପାଇଁ ଅଧିକ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ହୋଇପାରେ
ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶ ଭାବରେ ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ (କିଛି ମାତ୍ରାରେ) ସମାନ କ୍ଷମତା ଅଭାବର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି; ଏହିପରି, ଉଭୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜନସଂଖ୍ୟା କେନ୍ଦ୍ରକୁ ତୁରନ୍ତ ସିଲ୍ କରି ଏହି ଅଭାବର କ୍ଷତିକୁ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି, ଗୋଷ୍ଠୀ ପ୍ରସାରଣ ଉପରେ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଦୃଢ଼ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପୂର୍ବରୁ ଚୀନ୍ରେ ଗୋଷ୍ଠୀ ପ୍ରସାରଣ ବିସ୍ଫୋରଣ ହୋଇସାରିଛି, ଯେପରି ଏହା ଭାରତରେ ବୋଧହୁଏ ହୋଇସାରିଛି ।
ଚୀନ୍ର ସଫଳତା ପାଇଁ ଏକାନ୍ତବାସର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଗୁରୁତର ମାମଲା (ଯେଉଁମାନେ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଥିଲେ) ଡାକ୍ତରଖାନା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଥିବା ଭାରକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଅସ୍ଥାୟୀ ଡାକ୍ତରଖାନା, ସ୍କୁଲ, ହୋଟେଲ, କନଫରେନ୍ସ ହଲ୍ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଏକ ଶିଳ୍ପ ସ୍ତରରେ ଏକାନ୍ତବାସ କେନ୍ଦ୍ରରେ ପୁନର୍ବାର ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା । ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ, ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ରୋଗୀ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କଗୁଡ଼ିକ ଏହି ଅସ୍ଥାୟୀ ଏକାନ୍ତବାସ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପୃଥକ ଭାବରେ ରଖାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁସ୍ଥ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃହତ ଜନସଂଖ୍ୟାରୁ ପୃଥକ କର ରଖାଯାଇଥିଲା । ସଂକ୍ରମିତ ଏବଂ ସଂକ୍ରମିତମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚାଇନିଜ୍ ୱାଲ୍ ଧୀରେ ଧୀରେ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିବାରୁ ସଂକ୍ରମଣର ଶୃଙ୍ଖଳା କଟିବାକୁ ଲାଗିଲା । ଏକ ତୁଳନାତ୍ମକ ରୋଗୀ ବର୍ଗୀକରଣ ପ୍ରଣାଳୀ, ଅସ୍ବାଭାବିକ ଏବଂ ସାମାନ୍ୟ ମାମଲା ସହିତ ଆବାସିକ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆରେ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଯେହେତୁ ଭାରତ ଏକ ଚିନ୍ତାଜନକ ମାସ ଆଗକୁ ଦେଖୁଛି, ତିନିଟି ପ୍ରମୁଖ ଶିକ୍ଷା ମିଳୁଛି । ପ୍ରଥମେ, ପୂର୍ବରୁ ଥିବା ସୁବିଧାଗୁଡ଼ିକର ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସରକାର ପ୍ରସ୍ତୁତ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଏବଂ ଏହାର ଏକାନ୍ତବାସ ବର୍ଗର ରୂପରେଖକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଗର ରୋଗୀ ଏବଂ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ରୋଗୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭିନ୍ନତା ଆଣିବା ପାଇଁ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଭାବରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପାଇଁ ଏକାନ୍ତବାସ ଡିଜାଇନ୍ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ରୋଗୀ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ରୋଗୀ ବର୍ଗୀକରଣ ବିନା ବୁଦ୍ଧିମାନ ଭାବରେ କୌଣସି ଏକାନ୍ତବାସ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ; ପରୀକ୍ଷା ଉପରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ଏକାଠି କରିବାକୁ ସରକାର ଏହି ତିନି ସପ୍ତାହ ବ୍ୟବଧାନ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଜରୁରୀ । ଊହାନରେ କେବଳ ବ୍ୟାପକ ପରୀକ୍ଷଣ ଶେଷ ହେବା ପରେ ଜାନୁଆରୀ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଶହେରୁ କମ୍ରୋଗୀ ଥିବାବେଳେ ଫେବୃଆରୀ ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଅନେକ ହଜାରକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ।
ଶେଷରେ, ଭାରତ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖିବାର ସମୟ ଆସିଛି । ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୪ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ମହାମାରୀ ଦ୍ୱାରା ଦୁନିଆର ସବୁଠୁ ଉନ୍ନତ ଦେଶକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅସହାୟ କରି ଦେଇଛି। ଯେହେତୁ କୋରୋନା ଭାଇରସ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବାରୁ ଏହା ଏକ ସଠିକ ଚରିତ୍ର ନୁହେଁ; ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଜାତୀୟ ଅଗ୍ରଗତିର ସମୁଦାୟକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ ନାହିଁ । ମହାମାରୀ ରୋକିବା, ପ୍ରଭାବକୁ ପ୍ରତିଷେଧକ କରିବା ଏବଂ ଉପଶମକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ଅନେକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ପ୍ରଣାଳୀର ଅନେକ ଅଭିନବ ନିୟୋଜନ ଏଠାରେ ଭାରତର ପୂର୍ବ ଦିଗରେ ଦିଆଯାଉଛି । ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦେବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯିବ ।
ସୌରଭ ଗୁପ୍ତା ୱାଶିଂଟନ୍, ଡି.ସିରେ ଥିବା ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଫର୍ ଚାଇନା-ଆମେରିକା ଷ୍ଟଡିଜ୍ର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ସହକର୍ମୀ
