ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଜୁନ 15 ରେ 16 ବିହାର ରେଜିମେଣ୍ଟର ଜଣେ କମାଣ୍ଡିଂ ଅଫିସରଙ୍କ ସମେତ 20 ଜଣ ଭାରତୀୟ ଯବାନ ଗଲୱାନ ଉପତ୍ୟକାରେ ଘଟିଥିବା ସଂଘର୍ଷରେ ଶହୀଦ ହୋଇଥିଲେ। ଏହାପରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସାମରିକ, କୂଟନୈତିକ ସ୍ତରରେ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରହିଛି । ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବୈଠକ କରାଯାଇଛି।
ଗଲୱାନ୍ ସଂଘର୍ଷ ପରେ ସୀମାରେ ସ୍ଥିତି-
- 22.06.2020: ଉତ୍ତେଜନାକୁ ଶାନ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଉଭୟ ଭାରତୀୟ ଏବଂ ଚୀନର ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ ଏକ ମାରାଥନ୍ ବୈଠକ କରିଥିଲେ |
- 23.06.2020: ଭାରତୀୟ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସାମରିକ କମାଣ୍ଡୋ ଏଲଏସିରୁ ପଛକୁ ଫେରିବାକୁ ସହମତି ପ୍ରକାଶ କଲେ ।
- 30.06.2020: ଲଦାଖର ଚୁସୁଲରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ତୃତୀୟ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଜେନେରାଲ ଆଲୋଚନା ।
- 07.07.2020: ତିନୋଟି ମୁଖ୍ୟ ପଏଣ୍ଟରେ 4 କିଲୋମିଟର ବଫର୍ ଜୋନ୍ । ରାତାରାତି ବାୟୁସେନାର ମିଗ-29, ସୁଖୋଇ 30ଏସ, ଆପାଚେ, ଚିନୁକର ମିଶନ୍ ।
- 08.07.2020:ଗଲୱାନ୍ ଉପତ୍ୟକାରେ ଭାରତୀୟ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ଅସନ୍ତୋଷ ।
- 14.07.2020: ପୂର୍ବ ଲଦାଖରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଚତୁର୍ଥ କମାଣ୍ଡର ସ୍ତରୀୟ ଆଲୋଚନା । ଉଭୟ ଦଳର ବରିଷ୍ଠ କମାଣ୍ଡୋମାନେ ଏକ ଘଣ୍ଟା ଧରି ବୈଠକ କରିଥିଲେ।
- 30.07.2020: ଅସନ୍ତୋଷ ସମାପ୍ତ ହେବା ନେଇ ଚୀନ୍ର ଦାବିକୁ ଭାରତର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ । ଭାରତର ମୁଖପାତ୍ର ଅନୁରାଗ ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ ଅସନ୍ତୋଷ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇନଥିବା ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ । ଆମେରିକାର ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦ ଦକ୍ଷିଣ ଏବଂ ମଧ୍ୟ ଏସିଆର ବରିଷ୍ଠ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଲିସା କର୍ଟିସ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଚୀନ୍ ସାମ୍ନାରେ ଠିଆ ହେବାର ଇଚ୍ଛା ଏବଂ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଭାରତ ପାଖରେ ଅଛି ।
- 14.08.2020: ଭାରତୀୟ ସେନା, ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେସନ୍ ଆର୍ମି (ପିଏଲ୍ଏ) ସହିତ କଡା ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା।
- 21.08.2020: ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ବିପରୀତ ଲିପୁଲେଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଇନା ସାମରିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲା ।
- 29.08.2020: ଚାଇନା ମିସାଇଲ୍ ଫଟୋ ଡୋକଲାମ ଓ ନାକ ଲୁ ଠାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା । ମେ 9ରେ ଚୀନ-ଭାରତ ସେନା ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ।
- ଅଗଷ୍ଟ 29-30 ରାତି: ଚାଇନାର ସେନା ପାଙ୍ଗୋଙ୍ଗ ସୋ ହ୍ରଦ ଅଞ୍ଚଳର ଦକ୍ଷିଣରେ ସ୍ଥିତି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଉତ୍ତେଜକ ସାମରିକ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲା । ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସୈନ୍ୟମାନେ ପାଙ୍ଗୋଙ୍ଗ ହ୍ରଦର ଦକ୍ଷିଣରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ ।
- 30.08.2020: ଭାରତୀୟ ସେନା ଦକ୍ଷିଣ ପାଙ୍ଗଙ୍ଗ ସୋରେ କିଛି ଉଚ୍ଚତାକୁ କବଜା କରେ ।
- 02.09.2020: ଉତ୍ତେଜନାକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇ ପକ୍ଷରୁ ବ୍ରିଗେଡ୍ କମାଣ୍ଡର ଅଧିକାରୀ ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ ଚୁସୁଲରେ ଭେଟିଥିଲେ ।
- 07.09.2020: 45 ବର୍ଷ ପରେ ଚୀନ୍ ସୈନ୍ୟ ଗୁଳି ଚଳାଇଥିଲେ । ଭାରତୀୟ ସେନାକୁ ଭୟଭୀତ କରିବା ସହ ଅନୁପ୍ରବେଶ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ।
- 09.09.2020: ପୂର୍ବ ଲଦାଖର ଅଗ୍ରଗାମୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ନିୟୋଜିତ ଯବାନଙ୍କୁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ଶୀତଦିନ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରାଯାଉଛି ।
ଲଦାଖ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି-
04.09.2020 : ଭାରତୀୟ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଜେନେରାଲ ମନୋଜ ମୁକୁନ୍ଦ ନରୱଣେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏଲଏଏସରି ସ୍ଥିତି ଦୁର୍ବଳ ରହିଛି । ଚୀନ୍ ସହିତ ଅବରୋଧକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଲଦାଖ ସେକ୍ଟରରେ ସୁରକ୍ଷା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସତର୍କତାମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି । ସମସ୍ତ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି ।
ଚାଇନାର ଆକ୍ରୋଶକୁ ନେଇ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା-
- 20.06.2020: ଭାରତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣର ନିୟମ ବଦଳାଇଲା । LAC ସହିତ ନିୟୋଜିତ କମାଣ୍ଡୋମାନଙ୍କୁ ରଣନୈତିକ ସ୍ତରରେ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟର ସ୍ବାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କଲା।
- 01.07.2020: ଚାଇନାର କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ରାଜପଥ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଗଲା ନାହିଁ ।
- 29.06.2020: ଭାରତ ସରକାର 59 ଟି ମୋବାଇଲ୍ ପ୍ରୟୋଗକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଟିକଟକ୍, ୟୁସି ବ୍ରାଉଜର ଏବଂ ୱିଚାଟ୍ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ।
- 02.09.2020: ବହୁଚର୍ଚ୍ଚିତ ଖେଳ PUBG ସମେତ 118 ଚାଇନା ମୋବାଇଲ୍ ଆପ୍ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି-
- 17.06.2020: ଲଦାଖରେ ଚୀନର PLA ଦ୍ବାରା ଭାରତୀୟ ଯବାନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁକୁ ନେଇ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଜବାବ ଦେଇଥିଲେ ଓ ବଳିଦାନ ବୃଥା ଯିବନି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
- 19.06.2020: ସର୍ବଦଳୀୟ ବୈଠକରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଭାବରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କେହି ଭାରତୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରବେଶ କରି ନାହାଁନ୍ତି ।
- 28.06.2020: ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ‘ମନ୍ କି ବାତ୍’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଭାରତ ବନ୍ଧୁତାକୁ ସମ୍ମାନ କରେ କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ଏହାର ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ଖରାପ ଦୃଷ୍ଟି ରଖିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ଉଚିତ୍ ଜବାବ୍ ମିଳିବ।
- 03.07.2020: ମୋଦିଙ୍କ ଲଦାଖ ଗସ୍ତ ।
- 15.08.2020: LoC ରୁ LAC ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଜବାବ ଦେବାକୁ ସେନା ପ୍ରସ୍ତୁତ ବୋଲି ମୋଦି କହିଥିଲେ ।
- 14.09.20: ମୋଦି ସମସ୍ତ ସାଂସଦଙ୍କୁ ଯବାନଙ୍କୁ ବାର୍ତ୍ତା ଦେବାକୁ କହିଥିଲେ । ଯବାନଙ୍କ ମନୋବଳ ବଢାଇବା ପାଇଁ ମୋଦି କହିଥିଲେ ।
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି-
- 17.07.2020: ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂ ଲଦାଖର ପାଙ୍ଗୋଙ୍ଗ ସୋରେ ଯବାନଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ ।
- 15.09.20: ଚୀନ୍ ସହିତ ସୀମା ତିକ୍ତତା ସମ୍ପର୍କରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ସଂସଦକୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୈଣସି ଘଟଣା ପାଇଁ ସେନା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି। ରାଜନାଥ ସିଂ କହିଛନ୍ତି ଯେ LAC ରେ ଚୀନ୍ ଏକପାଖିଆ ଭାବରେ ସ୍ଥିତି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି।
ସିଡିଏସ୍ ଏବଂ ସେନା ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି-
- 23.08.2020: ସିଡିଏସ୍ ବିପିନ ରାୱତ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଲଦାଖରେ ଚୀନ ସେନା ଦ୍ବାରା ହୋଇଥିବା ଅପରାଧର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସାମରିକ ବିକଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି ।
- 03.09.2020: ଚୂସୁଲ ସେକ୍ଟରରେ ଚୀନ୍ ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେସନ୍ ଆର୍ମି ଦ୍ବାରା ଆକ୍ରୋଶ ପରେ ଲଦାଖର 1,597 କିଲୋମିଟର ଏଲଏସି ସୀମା ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ସେନା ସ୍ଥିତି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଛି ।
- 04.09.2020: ଭାରତୀୟ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଜେନେରାଲ ମନୋଜ ମୁକୁନ୍ଦ ନରୱଣେ କହିଛନ୍ତି ଯେ LAC ବିବାଦ ପରିସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ବଳ ଏବଂ ଗୁରୁତର ଅଟେ । ଏହି ଅବରୋଧକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସୁରକ୍ଷା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସେନା କିଛି ସତର୍କତାମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛି।
କୂଟନୈତିକ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ସ୍ତରରେ ଆଲୋଚନା-
- 06.07.2020: NSA ଅଜିତ୍ ଡୋଭାଲ୍ ଚାଇନାର ବିଦେଶୀ ମିନିଟର ୱାନଫ୍ ୟିଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇଥିଲେ । ଚୀନ୍ ଏବଂ ଭାରତ ସେନା ପଛକୁ ଯିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ ।
- 03.09.2020: ଚୀନ୍ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଋଷରେ ଚାଲିଥିବା CO ଅପରେସନ୍ ସଂଗଠନ (ଏସସିଓ) ବୈଠକରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ।
- 04.09.2020: LAC ରୁ ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟରେ ମସ୍କୋରେ ସାଂଘାଇ ସହଯୋଗ ସଂଗଠନ (SCO) ବୈଠକରେ ରାଜନାଥ ତାଙ୍କ ଚୀନ୍ ପ୍ରତିପକ୍ଷଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ । 2 ଘଣ୍ଟା 20 ମିନିଟ୍ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଏହି ବୈଠକରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସୀମା ସ୍ଥିତିର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପାଇଁ ଜୋର ଦେଇଥିଲେ ।
- 10.09.2020: ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ୍ ଜୟଶଙ୍କର ଏବଂ ତାଙ୍କ ଚାଇନିଜ୍ ପ୍ରତିପକ୍ଷ ୱାଙ୍ଗ ୟି ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ବୈଠକ କରିଥିଲେ ।
- 11.09.2020: ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦକୁ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ପାଞ୍ଚ ପଏଣ୍ଟ୍ ରୋଡ୍ ମ୍ୟାପ ଚୂଡାନ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିରେ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଅସହଯୋଗ ଏବଂ ଉତ୍ତେଜନା ଦୂର ହେବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
