ଝାରସୁଗୁଡା: ଆଜି ଛଟ ପୂଜାର ଅନ୍ତିମ ଦିନ । ସାରା ଦେଶରେ ୪ ଦିନ ଧରି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥିବା ପୂଜା ଆଜି ଶେଷ ହେଉଛି । ସମାପନ ଦିନରେ ବ୍ରତଧାରୀମାନେ ନଦୀରେ ବୁଡ଼ ପକାଇବା ସହ ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କୁ ଆରାଧନା କରୁଛନ୍ତି । ବିଶେଷ କରି ବିହାରୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଲୋକେ ଏହି ପୂଜାକୁ ଧୁମଧାମରେ ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି । ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ସହରର ଉପକଣ୍ଠରେ ରହିଥିବା ଇବ୍ ନଦୀ କୂଳରେ ହଜାର ହଜାର ବ୍ରତଧାରୀ ମହିଳା ଗତକାଲି (ଗୁରୁୁବାର) ଅସ୍ତଗାମୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତାଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ସହ ଆଜି ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦୟ ପରେ ଭୋରରୁ ଜଳାର୍ପଣ କରି ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଛନ୍ତି ।
ଛଟ୍ ପୂଜା କିମ୍ବଦନ୍ତୀ :
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁସାରେ, ଛଟ ଦେବୀ ହେଉଛନ୍ତି ଭଗବାନଙ୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଭଉଣୀ । କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଲପକ୍ଷ ଚତୁର୍ଥୀ ଦିନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ଏହି ପର୍ବ । ମହିଳାମାନେ ଏହି ବ୍ରତ କରିଥାନ୍ତି । ମହିଳାମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତାଙ୍କୁ ଫଳମୂଳ ଅର୍ଘ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରିଥାନ୍ତି । ପୂଜାରେ ମହିଳାମାନେ ୨ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ଜଳ ଉପବାସ ରଖି ପରିବାରର ସୁଖ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥାନ୍ତି । ବ୍ରତ ରଖିଥିବା ମହିଳାମାନେ ନାକରୁ ମଥା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲମ୍ବା ଭାବେ ସିନ୍ଦୂର ଲଗାଇଥାନ୍ତି । ଏହା ପଛରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବିଶେଷ କାରଣ ରହିଛି ।
ଧାର୍ମିକ ମାନ୍ୟତା ମୁତାବକ, ମଥାରେ ସିନ୍ଦୁର ଭରିବାର ସୌଭାଗ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ହୋଇଥାଏ । ଛଟ ପୂଜାରେ ମଧ୍ୟ ମହିଳାମାନେ ସିନ୍ଦୂର ଲଗାନ୍ତି । ୪ ଦିନ ଧରି ହେଉଥିବା ଏହି ପର୍ବ ନଭେମ୍ବର ୫ ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଜି ଭୋରରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦୟ ହେବା ସମୟରେ ଜଳ ଅର୍ପଣ କରି ବ୍ରତ ଭାଙ୍ଗିଛନ୍ତି ବ୍ରତଧାରୀ । ପ୍ରଥମ ଦିନ ଗାଧୁଆ ଖିଆ, ଦ୍ଵିତୀୟ ଦିନ ଖରନା, ତୃତୀୟ ଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟା ଅର୍ଘ୍ୟ ଓ ଶେଷ ଦିନ ଉଷା ଅର୍ଘ୍ୟ ଭାବରେ ପାଳିତ ହୋଇଯାଇଛି ।
ଛଟ୍ ବ୍ରତ ଇତିହାସ:
ପୌରାଣିକ କଥା ଅନୁସାରେ, ରାବଣ ବଦ୍ଧ ପରେ ଏବଂ ୧୪ ବର୍ଷ ବନବାସ ପରେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମ ଅଯୋଧ୍ୟା ଫେରିଥିଲେ । ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉପରେ ରାବଣ ବଦ୍ଧର ପାପ ଲାଗିଥିଲା । ଏହି ପାପରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଋଷି ମୁନିଙ୍କ ଆଦେଶ କ୍ରମେ ରାଜସୂୟ ଯଜ୍ଞ କରିଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ମୁଗଦଳ ଋଷି ଯଜ୍ଞ ନିମିତ୍ତ ମାତା ସୀତା ଓ ପ୍ରଭୁ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ନିଜ ଆଶ୍ରମକୁ ଡକାଇ ଥିଲେ । ମୁଗଦଲ ଋଷିଙ୍କ କଥା ଅନୁସାରେ ମାଆ ସୀତା କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଲପକ୍ଷ ଷଷ୍ଠୀ ତିଥିରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କୁ ଉପାସନା ପୂଜା କରି ପାପରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ତେଣୁ ଏହିଭଳି ଭାବରେ ଛଠ ପର୍ବର ଇତିହାସ ରାମାୟଣ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇରହିଛି । ସହିପରି ମହାଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଛଠ ପର୍ବର ମହତ୍ୱ ବର୍ଣ୍ଣ କରାଯାଇଛି । ମହାଭାରତ ଅନୁସାରେ, ପାଣ୍ଡବମାନେ ନିଜର ସମସ୍ତ ରାଜପାଟ ଜୁଆରେ ହାରିଯିବା ପରେ ଦ୍ରୌପଦୀ ଛଠ ବ୍ରତ କରିଥିଲେ । ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କ କୃପାରୁ ପାଣ୍ଡବମାନେ ପୁନର୍ବାର ନିଜର ରାଜପାଟ ଫେରି ପାଇଥିଲେ ।
ବୌଦ୍ଧରେ ଛଟ୍ ପୂଜା:
ସେପଟେ ବୌଦ୍ଧ ମହାନଦୀ କୂଳରେ ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସର ସହିତ ପାଳନ ହୋଇଛି ଛଟ୍ ପୂଜା । ନିଷ୍ଠା ଓ କାଷ୍ଠାର ପର୍ବ ଭାବରେ ପରିଚିତ ଛଟ୍ ଉତ୍ସବ ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସର ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଇଛି । ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲା ସଦରମହକୁମା ଠାରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ବିହାରୀ ଓ ମାରଓ୍ବାଡି ସଂପ୍ରଦାୟର ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ପର୍ବକୁ ପାଳନ କରିଛନ୍ତି । ବୌଦ୍ଧର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶୈବପୀଠ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ ମନ୍ଦିର ନିକଟସ୍ଥ ଆଳତୀ ଘାଟ ଠାରେ ଏହି ଛଟ୍ ପର୍ବର ଶେଷ ୨ ଦିନ ଗୁରୁବାର ଓ ଶୁକ୍ରବାର ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଗୁରୁବାର ଅପରାହ୍ନରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ଅସ୍ତଗାମୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା ସହିତ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ମହାନଦୀ ଆଳତୀର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେହିପରି ଶୁକ୍ରବାର ମଧ୍ୟ ରାତ୍ରୀରୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ମହାନଦୀ କୂଳରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଭାବରେ ଛଟ ଦେବୀଙ୍କ ପୂଜନ ସହିତ ପ୍ରଥମ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟକୁ ଦର୍ଶନ କରି ଖିରକୁ ଅର୍ଘ୍ୟ ଆକାରରେ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, ଝାରସୁଗୁଡ଼ା
