कोल्हापूर Keshavrao Bhosale Natyagruha : कोल्हापूरच्या कलाकारांचा 'आत्मा' असणाऱ्या संगीतसूर्य केशवराव भोसले नाट्यगृहाला काल रात्री आग लागली. त्यामुळं कोल्हापूरचा सांस्कृतिक वारसा असलेलं कलामंच आगीतच जळून खाक झाल्यानं कोल्हापुरकरांना अश्रू अनावर झाले. संगीतसूर्य केशवराव भोसले नाट्यगृहाची वास्तू खुद्द छत्रपती शाहू महाराजांच्या पुढाकारानं बांधण्यात आली. संगीत, रंगभूमीची बीजंही याच वास्तूत रुजली. अचानक लागलेल्या आगीमुळं कोल्हापूरची ओळख आज आगीत होरपळून निघताना पाहणं दुर्दैवी असल्याच्या प्रतिक्रिया उमटत आहेत.
110 वर्षांचा इतिहास : 1912 मध्ये राजर्षी छत्रपती शाहू महाराजांनी युरोपमधील इटलीला भेट दिली होती. या दौऱ्यात राजर्षी शाहू महाराजांना रोम शहरातील ऑलिम्पिक मैदान तसंच त्यालगत नाट्यगृह दिसलं. असंच नाट्यगृह उभारण्यासाठी शाहू महाराजांनी पुढाकार घेऊन कोल्हापुरात नाट्यगृह तसंच क्रीडांगण उभारलं. त्याचप्रमाणे करवीर नगरीच्या खासबागेत कुस्ती मैदान उभारलं. हा त्यावेळच्या पॅलेस थिएटरचा आणि आताच्या संगीतसूर्य केशवराव भोसले नाट्यगृहाचा सुमारे 110 वर्षांचा इतिहास आहे. गेल्या शंभर वर्षांहून अधिक काळ याच मंचावर मराठी रंगभूमीच्या अनेक कलाकारांनी आपली कला सादर करून नाव कमावलं आहे. कोल्हापूरच्या केशवराव भोसले नाट्यगृहाला पाय लागले नाही, असा एकही कलाकार तंत्रज्ञ नाही. म्हणूनच आज केशवराव भोसले नाट्यगृहाला आग लागल्यावर राज्यभरातील अनेक कलाकारांनी या ठिकाणी हजेरी लावली. त्यावेळी त्यांना अश्रू अनावर झाले होते.
'या' रंगकर्मींनी केलंय सादरीकरण : या नाट्यगृहात केशवराव भोसले, चंद्रकांत गोखले, प्रभाकर पणशीकर, जयमाला शिलेदार, निळू फुले, विक्रम गोखले, अशोक सराफ, मंगला बनसोडे, विठाबाई नारायणगावकर, जगदीश खेबुडकर, दादा कोंडके, आशा काळे, उषा चव्हाण, उषा नाईक, पद्मा चव्हाण, प्रशांत दामले, प्रशांत दळवी, सुधा चंद्रन, भरत जाधव आदी दिग्गज कलाकारांनी सादरीकरण केलंय. केशवराव भोसले नाट्यगृहाच्या भिंती, विंगा, सभागृह आणि संपूर्ण परिसरानं या कलावंतांच्या अजोड सादरीकरणाचं संचित जपून ठेवलं. इतकंच नाही, साक्षात शाहू महाराजांची पायधूळ या नाट्यगृहाला लागली होती.
1921 साली बालगंधर्व आणि केशवराव भोसले यांनी साकारली भूमिका : कोल्हापुरात नाट्यगृहाची उभारणी झाल्यानंतर 1921 मध्ये संगीतसूर्य केशवराव भोसले तसंच बालगंधर्व यांनी संयुक्त मानापमान या नाटकात भूमिका साकारली होती. तसंच मराठी रंगभूमीत ज्या प्रसिद्ध नाटकांची रसिक मनावर छाप सोडली, त्यातील अश्रूंची झाली फुले, वाहतो ही दुर्वांची जोडी, सूर्यास्त, तो मी नव्हेच, जंगली कबूतर, इथे ओशाळला मृत्यू, एका लग्नाची गोष्ट आदी नाटकांचे विक्रमी प्रयोग झाले. आमने-सामने या नाटकाचा शेवटचा प्रयोग या ठिकाणी रंगला होता.
