हैदराबाद: सुरोभी चॅटर्जी, अमित सिंग आणि सुजीता कुमार यांनी भारतातील आरोग्य सेवेच्या तरतुदीमध्ये सेवा बाँडचे महत्त्व अधोरेखित ( Importance of Service Bonds ) केले आहे. जिथे ते त्यातील आव्हानांचे वर्णन करतात आणि त्यानंतर 19 ऑगस्ट 2022 रोजी वेबवर प्रकाशित झालेल्या त्यांच्या पत्रव्यवहारात पुढे जाण्याचा मार्ग सुचवतात. यामध्ये ते सार्वजनिक आरोग्य सेवा सेवांमधील ( Public Health care services ) सध्याच्या रिक्त पदांचा नकाशा तयार करतात आणि मनुष्यबळाची कमतरता पूर्ण करण्यासाठी विविध राज्यांनी लागू केलेल्या बाँडचे समर्थन करतात.
भारतीय राज्यघटनेनुसार आरोग्य हा राज्याचा विषय असल्याने ते स्वतःचे कायदे करू शकतात; त्यामुळे ते देशभर एकसमान नाहीत. असे असले तरी, एकसमान नसले तरी, दृष्टीकोन व्यापक करण्यासाठी सर्व इच्छुक भागधारकांकडून माहिती घेऊन काही तर्कसंगतता असणे आवश्यक आहे.
जेव्हा लोकांच्या आरोग्यासारखे महत्त्वाचे आणि गतिमान काहीतरी टेबलवर चर्चेसाठी असते, तेव्हा आमच्या प्रशासकांनी केवळ तरुण विद्यार्थ्यांना आणि रहिवाशांना एकतर्फी सूचना देऊ नये तर त्यांचा अभिप्राय मिळविण्याचा मार्ग देखील तयार केला पाहिजे. आणि जेव्हा कोणी खरा दृष्टिकोन घेऊन येतो तेव्हा त्याला योग्य तो उपाय दिला पाहिजे. कठोर बाँड अटींच्या आगमनाने, नवीन आव्हाने उदयास येतात, उदा. बर्याच प्री आणि पॅरा क्लिनिकल जागा ( Pre and Para clinical positions ) आणि आता अगदी सुपर स्पेशालिटी सीट्स जवळजवळ नियमितपणे रिक्त राहतात.
दुसरीकडे, काही राज्यांतील विद्यार्थी आणि रहिवाशांना त्यांच्या बॉण्ड-अटींची पूर्तता करणे कठीण होत आहे. कारण प्रशासकांनी अद्याप विविध कारणांमुळे योग्य आसन व्यवस्था केली नाही. अशी अनेक प्रकरणे निरनिराळ्या अधिकारक्षेत्रात संपत असल्याने, एक धडा शिकायला हवा तो म्हणजे जेव्हा कार्यकारिणी आपली कार्ये चोख बजावते, तेव्हा न्यायपालिकेकडे जाण्याची गरज नसते.
लेखक सुधारणा धोरणे सुचवतात आणि मुद्दा क्रमांक 5 सांगतो की तात्काळ आणि/किंवा कायमस्वरूपी भरती केली जावी. कारण ग्रामीण सेटिंग्जमध्ये बहुतेक भरती अल्प कालावधीची असते. पण उलगडणाऱ्या परिस्थितीचा हा अयोग्य अर्थ आहे. राष्ट्रीय आरोग्य अभियान 2005 मध्ये ( National Health Mission 2005 ) अस्तित्वात आले. सुरुवातीला केवळ ग्रामीण घटक आणि नंतर शहरी भाग जोडून. नॅशनल हेल्थ मिशनमध्ये कंत्राटी पद्धतीने भरती करण्याची तरतूद असल्याने, ग्रामीण भागात तात्पुरत्या नोकऱ्यांच्या जागा खुल्या होतात, असा गैरसमज असू शकतो.
पुढे, आपण हे लक्षात घेतले पाहिजे की या केंद्र प्रायोजित कार्यक्रमाव्यतिरिक्त ( Centre Sponsored Programme ), इतर अनेक सार्वजनिक क्षेत्रे देखील नियमित भेटी घेतात. राज्य सरकार - लोकसेवा आयोगामार्फत - विविध उच्च पदांसाठी स्वतःची भरती प्रक्रिया राबवते आणि उर्वरित पदे स्थानिक स्तरावर भरली जातात. जी निश्चित कालावधीसाठी असू शकतात.
हेही वाचा - World Rabies Day 2022 : जागतिक रेबीज दिनानिमित्त त्याचे गांभीर्य आणि ते टाळण्याचे मार्ग घ्या जाणून