हैद्राबाद : सर्वांचा आवडता दीपावली सण लवकरच सुरू होणार आहे. पाच दिवसांचा असलेला हा सण काही दिवसांत सुरू ( Five Day Festival of Diwali is Start in Few Days ) होणार आहे. ( Delhi General Physician Dr Alok Kumar Explains ) त्याचवेळी, देशाच्या अशा काही ( Pollution Caused by Firecrackers ) भागांमध्ये जेथे थंडी आहे, तेथे गुलाबी थंडी सुरू झाली आहे. एक, हवामानातील ( Covid Patient Beware ) बदलाचा हा ( Asthma Patient Care in Dipawali Health Precautions ) काळ अशा लोकांसाठी आधीच भारी आहे ( Pollution Caused by Firecrackers ) ज्यांना श्वसनाचे कोणतेही आजार किंवा ऍलर्जी ( Breathlessness and Persistent Cough ) आहे.
दमा किंवा संबंधित ऍलर्जीने ग्रस्त लोकांच्या त्रासात भर : दिवाळीच्या त्या खास दिवशी, फटाक्यांमुळे होणारे प्रदूषण केवळ दमा किंवा संबंधित ऍलर्जीने ग्रस्त लोकांच्याच त्रासात भर घालत नाही तर सामान्य लोकांच्याही त्रासात भर घालते. विशेषत: ज्या लोकांना कोविडचा गंभीर संसर्ग झाला आहे आणि सध्या त्यामुळे समस्यांना तोंड द्यावे लागत आहे, अशा लोकांचा या प्रसंगी त्रास वाढण्याचा धोका आहे. दीपावली 2022. दिवाळीत आरोग्यविषयक खबरदारी दिवाळीत अस्थमा रुग्णांची काळजी. दिवाळीत आरोग्याची काळजी घ्या
यावर्षी दीपावली सण दुप्पट उत्साहात साजरा होणार : गेल्या अडीच वर्षांपासून कोविडच्या छायेत जगण्यास भाग पडलेल्या लोकांनी यावर्षी जवळपास सर्वच सण दुप्पट उत्साहात साजरे केले. पण त्यांच्यात दिवाळीचा उत्साह अधिकच दिसून येतो. दिवाळी हा सण आनंद आणि समृद्धी घेऊन येतो, असे मानले जाते. पण हा सण काही लोकांच्या आरोग्यावरही मोठा परिणाम करतो. दिवाळीनंतर ऋतूमध्ये थंडी येऊ लागते. यामुळे श्वसनाचे आजार असलेले रुग्ण किंवा हंगामी संसर्गास बळी पडणारे लोक आजारी पडण्याची किंवा आरोग्याच्या समस्या निर्माण होण्याची शक्यता असते. अशा परिस्थितीत दिवाळीच्या मुहूर्तावर फटाक्यांमुळे वाढणारे प्रदूषण ही समस्या अधिकच वाढवते.
विशेष काळजी घेण्याची गरज : यावेळी चिंताजनक बाब म्हणजे लोकसंख्येचा मोठा भाग कोविड दरम्यान उद्भवलेल्या शारीरिक समस्यांमधून पूर्णपणे बरा झालेला नाही आणि अजूनही पुनर्प्राप्तीच्या टप्प्यातून जात आहे. अशा परिस्थितीत थंडी, प्रदूषण, सणासुदीचे खाद्यपदार्थ आणि आरोग्याकडे दुर्लक्ष करून त्यांच्या आरोग्यावर कोणताही परिणाम होऊ नये, त्यामुळे अशा स्थितीचा सामना करणाऱ्यांनी दमा आणि श्वसनाच्या इतर आजारांसोबतच स्वत:ची विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे.
प्रदूषणाचे कण श्वासासोबत शरीरात पोहोचतात : समस्या का वाढतात, त्याच देशात प्रदूषण खूप वाढले आहे, असे दिल्लीचे जनरल फिजिशियन डॉ. आलोक कुमार सांगतात. त्यावर दिवाळीत फटाक्यांमुळे त्यात आणखी वाढ होते. दमा किंवा श्वसनाचे आजार असलेल्या रुग्णांमध्ये ऍलर्जीची प्रवृत्ती आढळते, म्हणजेच ती काही आहार, हवामान, वातावरण किंवा वस्तूंमुळे होऊ शकते. अशा परिस्थितीत जेव्हा प्रदूषणाचे कण श्वासासोबत शरीरात पोहोचतात तेव्हा ते ऍलर्जी निर्माण करतात आणि फुफ्फुसांमध्ये रक्तसंचय आणि श्लेष्मा वाढवतात. त्यामुळे रुग्णाला श्वसनाचा त्रास, श्वास लागणे, खोकला, कफ यासारख्या समस्या वाढू लागतात. जसजशी समस्या वाढत जाते, तसतसे कधीकधी पीडित व्यक्तीला (श्वासोच्छवासाची समस्या, श्वास लागणे, खोकला आणि कफ) रुग्णालयात दाखल करण्याची शक्यता असते. असे हल्ले धोकादायक असू शकतात, ज्यामध्ये काही वेळा रुग्णाचा जीवही जाऊ शकतो.
त्वचेशी संबंधित काही समस्या उद्भवू शकतात : दमा व्यतिरिक्त, फुफ्फुसातील फायब्रोसिस, ऍलर्जीक राहिनाइटिस आणि ब्राँकायटिसच्या आजारांनी ग्रस्त लोकांच्या समस्या देखील दिवाळीच्या आसपास वाढतात. त्याच वेळी, सणानंतर, हवामानाचा परिणाम आणि आहारातील असंतुलन यामुळे देखील घसा किंवा पोट खराब होऊ शकते आणि लोकांमध्ये सर्दी, सर्दी, ताप आणि त्वचेशी संबंधित काही समस्या उद्भवू शकतात.
अनेक लोकांची फुफ्फुसे अजूनही पूर्णपणे निरोगी : जे लोक कोविड मधून बरे झाले आहेत ते अधिक असुरक्षित आहेत, ते म्हणतात की अनेक लोक ज्यांना कोरोना संसर्गामुळे फुफ्फुसांमध्ये जास्त नुकसान झाले आहे आणि इतर समस्या आहेत आणि जे सध्या बरे होण्याच्या टप्प्यात आहेत परंतु तरीही त्यांना अनेक संबंधित समस्यांचा सामना करावा लागत आहे, त्यांच्यासाठी सर्दी देखील आहे. आणि फटाक्यांमुळे होणारे प्रदूषण खूप हानिकारक असू शकते. खरं तर, या स्थितीचा सामना करणा-या अनेक लोकांची फुफ्फुसे अजूनही पूर्णपणे निरोगी नाहीत. त्याच वेळी, त्यांना कोरोनाचा दुष्परिणाम म्हणून आणखी अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागत आहे.
दिवाळीत कशी घ्यावी काळजी : काळजी कशी घ्यावी (दिवाळीत काळजी कशी घ्यावी) डॉ. आलोक स्पष्ट करतात की असे लोक ज्यांना अशा प्रकारच्या गंभीर समस्यांनी ग्रासले आहेत त्यांनी प्रदूषण खूप जास्त आहे अशा ठिकाणी राहत असले तरी त्यांच्यासाठी अशा ठिकाणी काही काळ असू शकतो. जिथे प्रदूषणाचा प्रभाव कमी आणि हवा जास्त स्वच्छ असेल तिथे जाणे चांगले. पण हे सगळ्यांनाच शक्य होत नाही. त्यामुळे अशा लोकांनी सणाच्या आधी आणि सणाच्या सर्व उपक्रमादरम्यान काही खास गोष्टींची काळजी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. ज्याचे काही प्रकार आहेत.
डॉक्टरांनी लिहून दिलेली औषधे नियमित घ्या : डॉक्टरांनी लिहून दिलेली औषधे नियमित आणि निर्धारित वेळी घ्या. विशेषत: अस्थमाच्या रुग्णांनी आपले इनहेलर नेहमी सोबत ठेवावे आणि अशा गोष्टींच्या संपर्कात येणे टाळावे आणि अशा गोष्टी खाणे टाळावे ज्यामुळे त्यांना ऍलर्जी होऊ शकते. स्वच्छता आहाराची काळजी घ्या. जास्त तळलेले-मसालेदार, तिखट, गोड, प्रक्रिया केलेले आणि कृत्रिम रंग वापरून तयार केलेल्या मिठाई आणि अन्नाचे सेवन टाळा. याशिवाय थंड कोल्ड्रिंक्स किंवा इतर थंड पेये, फ्रीजमध्ये ठेवलेले थंड अन्न किंवा थंड पदार्थ यांचे सेवन टाळावे. त्याचबरोबर हलके गरम पाणी पिण्याऐवजी थोडावेळ प्यावे. गरम पेयांचा वापर देखील चांगला आहे, परंतु मर्यादेत.
गरम आणि ताजे अन्न खा : शक्यतो घराबाहेर पडणे टाळा, पण जर बाहेर पडणे आवश्यक असेल तर तोंडाला मास्क लावून बाहेर जा. अधिक संवेदनशील किंवा ऍलर्जी असलेल्या लोकांनी बाहेर जाताना N95 मास्क घालणे अधिक उपयुक्त आहे. त्याच वेळी, सामान्य परिस्थितीत कपडे किंवा सामान्य मास्क परिधान केल्याने शरीरात प्रदूषणाच्या कणांचा प्रवेश काही प्रमाणात कमी होऊ शकतो.
गरम वाफेने दम्याच्या रुग्णांना अनेक फायदे : तसेच वाफ घेऊन गरम पाण्याने गार्गलिंग करून तुम्हाला बरेच फायदे मिळू शकतात. खरं तर, दमा आणि फुफ्फुसाच्या आणि श्वासोच्छवासाच्या अनेक समस्यांमध्ये, श्लेष्मा घट्ट होऊ लागतो आणि समस्या निर्माण करू शकतात. गरम पाण्याची वाफ श्लेष्मा सोडण्यास आणि साफ करण्यास मदत करते. गरम पाण्याच्या बाटलीमुळे वाफेशिवाय छाती आणि पाठीलाही फायदा होतो. स्वच्छता आणि स्वच्छतेची विशेष काळजी घ्यावी आणि काही वेळाने हात धुत रहावे. परंतु ऍलर्जी, दमा किंवा श्वासोच्छवासाच्या समस्यांनी ग्रस्त असलेल्या लोकांनी स्वतःहून घर साफ करणे टाळावे, विशेषत: जास्त धूळ असलेल्या ठिकाणी. यामुळे हल्ला होऊ शकतो.
दम्याचा झटका आल्यावर त्यावरील उपाय : दम्याचा झटका आल्यावर काय करावे, डॉ आलोक स्पष्ट करतात की सर्व खबरदारी असूनही, जास्त श्वासोच्छवास आणि सतत खोकला, श्वास घेण्यास त्रास होत असेल, छातीत जडपणा येत असेल, तसेच डोळे आणि नाकातून पाणी येत असेल. नक्कीच डॉक्टरांना भेटा. दुसरीकडे, जर एखाद्या व्यक्तीला दम्याचा झटका येत असेल तर काही गोष्टी लक्षात ठेवा. त्याला सरळ आणि शांत बसण्यास सांगा आणि हळूहळू दीर्घ आणि खोल श्वास घेण्याचा प्रयत्न करा. ताठ बसल्याने श्वासनलिका उघडते. इनहेलर वापरा आणि दर 30 ते 60 सेकंदाला 10 पफ घ्या. यानंतरही आराम मिळत नसेल, तर वेळ न दवडता ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधा आणि रुग्णाला रुग्णालयात दाखल करा.
दसऱ्यानंतर हवामानात होतो बदल : दसऱ्यानंतर हवा मऊ होते आणि उन्हाळ्याच्या तुलनेत हवा अधिक प्रदूषित होते. अशा परिस्थितीत, मुखवटा तिहेरी संरक्षण देतो. मास्क तुमचे धूळ, धूर आणि कोविड संसर्गापासून संरक्षण करतो. तसेच, जर तुम्ही कोरोनाच्या पहिल्या किंवा दुसऱ्या लाटेत कोविड पॉझिटिव्ह असाल तर या दिवाळीत काळजी घ्या. ज्या लोकांना मधुमेह, रक्तदाब किंवा हृदयविकाराचा त्रास आहे त्यांच्यासाठी समस्या आणखी गुंतागुंतीच्या असू शकतात. अशा परिस्थितीत, कोविड नंतरच्या अवस्थेचा सामना करत असलेल्या लोकांना देखील दमा किंवा इतर श्वसन रोग असलेल्या रुग्णांप्रमाणे स्वतःची अधिक काळजी घेणे आवश्यक आहे.
