आजही, आपल्या देशातील बहुतेक स्त्रिया गर्भधारणा टाळण्यासाठी गर्भनिरोधक गोळ्या वापरतात, कारण बहुतेक स्त्रियांना गर्भनिरोधक गोळ्यांव्यतिरिक्त गर्भनिरोधक उपायांची माहिती नसते. ईटीव्ही भारत सुखीभव आज आपल्या वाचकांना गर्भनिरोधक गोळ्यांव्यतिरिक्त इतर प्रकारच्या साधनांबद्दल आणि उपायांबद्दल माहिती देत आहे, ज्यामुळे नको असलेली गर्भधारणा टाळता येते.
नको असलेली गर्भधारणा टाळण्यासाठी बाजारात अनेक प्रकारचे गर्भनिरोधक उपलब्ध असले, तरी इतर अनेक पद्धती आहेत. ज्याद्वारे गर्भधारणा टाळता येते. परंतु मोठ्या संख्येने महिला केवळ गर्भनिरोधक गोळ्या वापरतात. याचे कारण एकतर त्यांना इतर गर्भनिरोधक साधनांची माहिती नसते किंवा त्याबद्दल महिलांमध्ये अधिक संभ्रम किंवा भीती असते.
ज्येष्ठ स्त्रीरोग तज्ज्ञ डॉ.विजय लक्ष्मी सांगतात की, ज्या स्त्रियांना नको असलेली गर्भधारणा टाळायचा प्रयत्न करतात, अशा बहुतांश घटनांमध्ये, एका बाळाच्या जन्माआधी किंवा दुसऱ्या मुलाला जन्म देण्यापूर्वी त्या कधीच आई झाल्या नसल्या तरीही, वेळ थांबवायची असेल तर गर्भनिरोधक म्हणून गर्भनिरोधक गोळ्यांना प्राधान्य देतात. गर्भनिरोधक गोळ्यांच्या लोकप्रियतेचे एक कारण म्हणजे त्या स्वस्त, सुरक्षित आणि बहुतांश घटनांमध्ये सहज उपलब्ध आहेत, तसेच इतर गर्भनिरोधक पद्धतींबाबत महिलांमध्ये जागरूकता नसणे हे आहे.
इतर गर्भनिरोधक
गोळ्यांव्यतिरिक्त, बाजारात अनेक प्रकारची गर्भनिरोधक उपलब्ध आहेत. त्याच वेळी, इतर काही उपाय आहेत ज्याद्वारे नको असलेली गर्भधारणा टाळता येऊ शकते. त्यातील काही खालीलप्रमाणे आहेत:-
निरोध-
बहुतेक लोकांना असे वाटते की पुरुषांद्वारे वापरले जाणारे कंडोम हे एकमेव गर्भनिरोधक आहे. तर महिलांसाठी सुद्धा कंडोम बाजारात उपलब्ध आहेत. कंडोम हे वापरण्यास सोपे गर्भनिरोधक आहे, तसेच त्याचा शरीरावर कोणताही विपरीत परिणाम होत नाही. कंडोम एचआयव्ही एड्स इत्यादी लैंगिक संक्रमित रोगांपासून देखील संरक्षण करतात. पण जर कंडोमचा दर्जा चांगला नसेल, त्याचा योग्य वापर केला गेला नाही किंवा शारीरिक संबंध बनवताना काळजी घेतली गेली नाही, तर तो तुटण्याचा धोका असतो, ज्यामुळे स्त्रीला गर्भधारणा देखील होऊ शकते.
मॉर्निंग आफ्टर पिल्स -
मॉर्निंग आफ्टर पिलला आपत्कालीन गर्भनिरोधक गोळ्या असेही म्हणतात. ते नियमितपणे सेवन केले जात नाहीत. परंतु आपत्कालीन परिस्थितीत केला जातो. संभोग करताना कंडोम तुटला किंवा स्त्रीने इतर कोणतेही गर्भनिरोधक वापरले नसल्यास, ते संभोगानंतर 72 तासांच्या आत घेतले जाऊ शकते, जेणेकरून स्त्री गर्भवती होणार नाही.
कॉपर टी -
इंग्रजी 'T' अक्षरासारखा आकार असलेले हे छोटेसे उपकरण, ज्या महिला आधीच गरोदर झाल्या आहेत आणि त्यांच्या दुसऱ्या मुलाच्या जन्मापूर्वी काही काळ गर्भधारणा टाळू इच्छितात त्यांच्यासाठी गर्भनिरोधक म्हणून आदर्श आहे. डॉक्टरांनी महिलेच्या गर्भाशयात कॉपर टी टाकला. आणि जेव्हा एखाद्या स्त्रीला पुन्हा आई बनण्याचा प्रयत्न करायचा असेल तेव्हा ती महिला काढून घेऊ शकते.
बर्थ कंट्रोल शॉट्स -
गर्भनिरोधक शॉट्स प्रोजेस्टिनचे बनलेले असतात. हे इंजेक्शन ३ ते ४ महिन्यांच्या अंतराने दिले जाऊ शकते. हे महिलांमध्ये ओव्हुलेशनची प्रक्रिया थांबवते. हे गर्भनिरोधक गोळ्यांपेक्षा चांगले मानले जाते, कारण त्याचे दुष्परिणाम तुलनेने कमी असतात आणि ते सामान्यतः नवीन माता असलेल्या आणि बाळाला स्तनपान करणाऱ्या स्त्रिया घेऊ शकतात.
वेजाइनल रिंग -
हे एक गर्भनिरोधक आहे, ज्याद्वारे स्त्रियांना त्यांच्या योनीमध्ये सुमारे तीन आठवडे ठेवावे लागते. पण लक्षात घेण्याजोगा मुद्दा असा आहे की, मासिक पाळीच्या काळात दर महिन्याला ते योनीतून काढून टाकावे आणि मासिक पाळी संपल्यानंतर ते लावावे. ते आकाराने गोलाकार आहे आणि महिलांना ते वापरताना जास्त गैरसोयीचा सामना करावा लागत नाही.
हेही वाचा - Kids Ear Pain Problems : मुलांमध्ये कान दुखणे आहे सामान्य, कसे टाळावे ते जाणून घ्या
