हैदराबाद : होळी खेळण्यासाठी हर्बल रंग आदर्श मानले जात असले, तरी प्रत्येकाला ते वापरण्याची सक्ती करता येत नाही. त्यामुळे होळी खेळल्यानंतर केमिकल रंगांचे दुष्परिणाम तरुणांच्या चेहऱ्यासह केसांवर पाहायला मिळतात. त्वचेवर आणि केसांवर रासायनिक रंगांचा दुष्परिणाम कमी करण्यासाठी काही सावधगिरी अत्यंत उपयुक्त ठरू शकते. ही सावधगिरी बाळगल्याने त्वचेचे आणि केसांच्या नुकसानापासून वाचवता येऊ शकते. त्यामुळे जाणून घेऊया होळी खेळताना कोणती काळजी घ्यावी याबाबतची माहिती.
होळीत केमीकल रंगाचा होतो घातक परिणाम : ओल्या आणि सुक्या रंगांची होळी खेळण्याचा आनंद प्रत्येकजण घेतो. परंतु गुलाल आणि कायमस्वरूपी ओले रंग तयार करण्यासाठी रासायनिक, शिसे, धातू आणि कीटकनाशकाचा वापर केला जातो. अशा केमिकलयुक्त रंगांनी होळी खेळल्यानंतर त्वचेवर आणि केसांवर खूप घातक परिणाम होतात. कधी-कधी अशा रंगांच्या प्रभावामुळे तरुणांच्या त्वचेवर अॅलर्जी, रॅशेस, त्वचा जळणे अशा समस्याही होतात. त्याचबरोबर अशा रंगांमुळे केसांचेही खूप नुकसान होते.
केसांवर आणि डोळ्यांवर वाईट परिणाम : रासायनिक रंग हानिकारक असतात. याबाबत बंगरुळू येथील एमे ऑरगॅनिक संस्थेच्या संस्थापक आणि सौंदर्य तज्ज्ञ नंदिता शर्मा यांनी होळीच्या रंगांतील रसायनांचा आपल्या त्वचेवर, केसांवर आणि डोळ्यांवर वाईट परिणाम होत असल्याचे स्पष्ट केले. बाजारात सेंद्रिय, हर्बल किंवा नैसर्गिक रंग सहज उपलब्ध होत असले तरी त्यांच्या रंगांचा सुगंध आणि चमक सहसा कमी असते. त्याचवेळी ते सामान्य गुलालाच्या तुलनेत थोडे महाग आहेत. अशा परिस्थितीत बहुतांश तरुण रासायनिक रंगांचीच खरेदी करतात. दुसरीकडे बरेच तरुण होळीच्या दिवशी मजबूत रंग वापरतात. यामध्ये भरपूर केमीकल असल्याने त्वचेला जळजळ देखील होऊ शकते. त्यामुळे होळी खेळल्यानंतर अनेकांना त्वचेचे संक्रमण, त्वचेची ऍलर्जी, त्वचेवर जळजळ, पुरळ, खाज सुटणे, जळजळ आणि पुरळ या तक्रारींचा सामना करावा लागतो. नंदिता शर्मा यांनी रंगांच्या उत्सवात रंग शत्रू होऊ नयेत, यासाठी काही टिप्स दिल्या आहेत. त्यांनी सांगितलेली खबरदारी खूप उपयुक्त ठरू शकते. होळीच्या रंगांमुळे त्वचेवर खूप वाईट परिणाम होत असेल तर त्वचारोग तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या. काही समस्या वैद्यकीय उपचाराने लगेच दूर होऊ शकतात असेही नंदिता शर्मा यांनी यावेळी स्पष्ट केले आहे.
होळी खेळण्यापूर्वी घ्यावयाची काळजी
- होळीच्या दिवशी शक्यतो नैसर्गिक, सेंद्रिय किंवा हर्बल रंग वापरा.
- रंग खेळण्यापूर्वी अंगावर काही जखमा असल्यास त्यावर मलमपट्टी लावावी.
- होळी खेळताना कॉन्टॅक्ट लेन्स घालणे टाळा. रंग खेळताना चष्मा लावा, जेणेकरून रंग डोळ्यात जाऊ नये.
- होळीच्या एक रात्री आधी त्वचेवर तेलाने चांगले मसाज करा.
- होळीच्या दिवशी सकाळी त्वचा, मान, केस आणि हात-पाय यांना तेल लावावे.
- होळी खेळण्यापूर्वी, चेहरा, मान, हात आणि पायांवर सनस्क्रीन लावा.
- रंगांमुळे नखांचा रंग खराब होतो, त्यामुळे होळी खेळण्यापूर्वी त्यावर गडद रंगाचे नेलपॉलिश लावा.
- होळीच्या दिवशी पूर्ण झाकलेले पण थोडे सैल कपडे घाला. घट्ट कपडे ओले झाल्यावर जास्त त्रास होतो.
- ओठांवर लिप बाम किंवा व्हॅसलीन लावणे देखील फायदेशीर ठरू शकते.
- रंग खेळण्यापूर्वी केसांना नारळ, मोहरी किंवा ऑलिव्ह ऑइल नीट लावा.
- होळी खेळताना केसांना स्कार्फ किंवा सुती स्कार्फ बांधून ते चांगले झाकून ठेवा. जेणेकरून केसांवर रंगांचा कोणताही परिणाम होणार नाही.
होळी खेळल्यानंतर घ्यायची काळजी : नंदिता शर्मा यांनी होळी खेळण्याआधी जेवढी खबरदारी घेणे आवश्यक आहे, तेवढीच खबरदारी होळी खेळल्यानंतर घेणे आवश्यक असल्याचे सांगितले. रंग काढताना काही गोष्टी लक्षात ठेवणे खूप गरजेचे असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले.
- रंग खेळताना, साबणाने किंवा फेसवॉशने वारंवार चेहरा धुवू नका. यामुळे चेहऱ्यावर लावलेले तेल आणि सनस्क्रीन दोन्ही निघून जाईल.
- होळीनंतर चेहऱ्यावरील रंग काढण्यासाठी सर्वप्रथम चेहरा आणि मान कोरड्या कपड्याने हलक्या हाताने स्वच्छ करा.
- होळीचा रंग काढण्यासाठी बॉडी स्क्रब वापरा. पेस्ट चेहऱ्यावर थोडा वेळ राहू द्या. नंतर 7-10 मिनिटांनी अगदी हलक्या हाताने घासून काढून टाका. यातून बहुतेक रंग निघतात. यानंतर चेहरा सौम्य फेसवॉशने धुता येईल.
- केस रंगल्यानंतर लगेच शॅम्पू आणि पाण्याने धुवू नयेत.
- सर्व प्रथम, केस कोरड्या कापडाने पुसून टाका जेणेकरून केसांमधून जास्तीत जास्त रंग निघेल. यानंतर कोमट तेलाने केसांच्या मुळापासून संपूर्ण लांबीपर्यंत मसाज करा.
- साधारण 15 मिनिटे ते अर्ध्या तासानंतर केस ओले केल्यानंतर केसांना शॅम्पूने मसाज करा आणि केस चांगले धुवा.
- यानंतर, कोरफड जेल किंवा कंडिशनरने केसांना हलके मालिश करा आणि 10 मिनिटांनंतर केसांना स्वच्छ पाण्याने धुवून काढा.
- रंगांच्या परिणामामुळे केस अधिक कोरडे झाले असतील तर केसांच्या स्वभावानुसार फ्रूट पॅक, दही लिंबाचा पॅक किंवा इतर कोणताही पॅक लावता येईल.