नागपूर : मेलेल्या व्यक्तीचा पुनर्जन्म होतो का? हा वादाचा विषय असू शकतो. परंतु ज्या लोकांचे जीवन व्यर्थ चालले आहे, त्यांचा पुनर्जन्म नक्कीच होऊ शकतो. हा पुनर्जन्माचा प्रवास एकट्या प्रसादचा नसून संपूर्ण कामतकर कुटुंबाचा आहे. यवतमाळमध्ये राहणारा प्रसाद कामटकर कधीकाळी त्याच्या मित्रांच्या सहवासात मद्यपी म्हणून कुप्रसिद्ध होता. प्रसादच्या दारूच्या व्यसनाने संपूर्ण कुटुंब उद्ध्वस्त झाले होते.
तीनशेपेक्षा अधिक नागरिक व्यसनमुक्त : आई-वडील, पत्नी आणि दोन मुलांचे प्रेम कामतकर यांना व्यसनामुळे मुकावे लागले. समाजात आपल्याला रोज तुच्छतेची वागणूक मिळते, याचे भानही त्यांना नव्हते. मात्र, अखेरचा पर्याय म्हणून कुटुंबीयांनी प्रसादला नागपूरच्या मैत्री व्यसनमुक्ती केंद्रात दाखल केले. येथून त्याच्या आयुष्याला नवे वळण मिळाले. दारूच्या व्यसनावर मात करण्यासाठी अनेक महिने मैत्री व्यसनमुक्ती केंद्रात उपचार घेतल्यानंतर आज तेच प्रसाद कामतकर आपले व्यसनमुक्ती केंद्र यशस्वीपणे चालवत आहेत. महत्त्वाचे म्हणजे त्यांच्या प्रयत्नांमुळे आज तीनशेहून अधिक लोकांनी दारू कायमची सोडली आहे.
दारूमुळे नोकरी गेली : उच्चशिक्षित प्रसाद कामतकर यांनी तरुणपणी डॉक्टर किंवा इंजिनिअर होण्याचे स्वप्न पाहिले होते. त्याचा प्रवासही त्या दिशेने सुरू होता. मात्र, मित्रांच्या संगतीत दारूने आपल्या आयुष्यात कधी शिरकाव केला, आयुष्य कधी उद्ध्वस्त केले, हे त्याच्या लक्षात आले नाही. उच्चशिक्षित प्रसाद कामतकर हे वरिष्ठ महाविद्यालयात चांगल्या पदावर कार्यरत होते. मात्र, दारूमुळे त्यांची नोकरीही गेली.
'तू' आता मेला तरी चालेल : दारूचा आपल्या कुटुंबावर किती परिणाम होतो हे समजण्यापूर्वीच प्रसाद कामतकर दारूच्या नशेत बुडाले. रोज रात्री वाटायचं की दारू जरा जास्त होत आहे. दारूचे व्यसन सोडायचे होते, पण त्यातून मार्ग काढता येत नव्हता. सकाळी पुन्हा तोच कार्यक्रम सुरू असायचा. आयुष्याची बारा ते पंधरा वर्षे व्यसनात निघून गेली. एक वेळ अशीही आली होती की, एकवेळ तर अशी देखील आली की वडीलांनी माझा मुलगा मेला तरी चालेल इथपर्यंत बोलुन दाखवले होते. त्यावेळी देखील कामतकर त्यांना काहीच फरक पडला नाही.
मुलाला सुधारण्यासाठी शेवटचा प्रयत्न : मुलाच्या व्यसनाधीनतेमुळे वैतागलेल्या वडिलांनी, पत्नीने शेवटचा प्रयत्न म्हणून प्रसादला नागपुरातील मैत्री व्यसनमुक्ती केंद्रात दाखल केले. इथूनच त्यांच्या आयुष्याला नवी कलाटणी मिळाली. हळूहळू परिवर्तन घडायला सुरुवात झाली. जो प्रसाद दारू शिवाय राहू शकत नव्हता, तोच दारूचा तिरस्कार करू लागला.
अट्टल दारुड्या ते व्यसनमुक्ती केंद्र संचालक : प्रसादने अटल दारुड्या ते व्यसनमुक्ती केंद्र प्रमुख असा थक्क करणारा प्रवास पूर्ण केला आहे. प्रसाद यांच्या प्रयत्नांमुळे यवतमाळमधील तीनशेहून अधिक लोकांनी दारूचे व्यसन पूर्णपणे सोडले आहे. एवढेच नाही तर, इतर जिल्ह्यात जाऊन दारू पिणाऱ्यांचे समुपदेशनही प्रसाद करत आहेत.
पोलिसांनी साजरा केला पुनर्जन्माचा वाढदिवस : एकदा व्यसन लागले की ते सुटत नाही. ज्यांनी हे धाडस केले, त्यांचे कौतुक करायला हवे असे प्रसाद यांनी आपल्या भावना व्यक्त केल्या आहे. नागपूर शहर पोलिसांच्या वतीने आयोजित पुनर्जन्मदिनाच्या कार्यक्रमात प्रसाद बोलत होते. ज्यांनी हे धाडस केले त्यांचे कौतुक करायला हवे, ते अनेकांसाठी प्रेरणादायी ठरले. यावेळी व्यसन सोडून उजळ माथ्याने समाजात वावरत आहेत अशा ३० लोकांचा वाढदिवस पोलीस विभागाकडून साजरा करण्यात आला.
दारूच्या नशेत अनेक गुन्हे : दारूच्या नशेत अनेक गुन्हे केले जातात. नंतर त्यातुन बाहेर आल्यावर त्याच्याकडे पश्चातापाशिवाय काहीही नसते. व्यसन हे झोपडपट्ट्या आणि उच्चभ्रू वस्त्यांपुरते मर्यादित आहे, हा गैरसमज आहे. जीवनात एकदाच मानवी मनावर परिणाम करणाऱ्या पदार्थांचे व्यसन लागल्यावर त्यातुन बोहेर पडणे अत्यंत कठीण आहे. व्यसनमुक्तीच्या ट्रेनमध्ये स्वार झालेल्यांचे नशीब म्हणजे अकाली मृत्यू, डोक्याचे परिणाम, ब्लॅकआउट स्टेज. कोणी काय करत आहे हे कळत नाही, वेळ स्थिर राहत नाही. सब कुछ लुटाके होश मे आये तो क्या फायदा असेच प्रसाद यांच्या प्रवासातुन दिसुन येते.
