मुंबई - भारताची आर्थिक राजधानी असलेल्या मुंबई शहरात दरवर्षी मोठ्या प्रमाणात आग लागण्याच्या घटनांमध्ये तसेच इमारती, घरे कोसळून शेकडो लोकांचे बळी जातात. ही जीवितहानी होऊ नये म्हणून महापालिका दुर्घटना घडण्याची संभाव्य ठिकाणे आणि आग लागू शकते अशा संभाव्य ठिकाणांचे 'हजार्ड मॅपिंग' म्हणजेच सर्व्हे करणार आहे. तसेच अशा विभागांमधील नागरिकांना इतर लोकांचा जीव कसा वाचवता येईल, याबाबतचे प्रशिक्षण दिले जाणार असल्याची माहिती अतिरिक्त आयुक्त सुरेश काकाणी यांनी दिली.
सर्व्हे करून यादी, अहवाल जतन केला जाणार -
मुंबईत दरवर्षी आगी लागण्याच्या हजारो घटना घडतात. काही ठिकाणी इमारती कोसळतात तर, काही ठिकाणी घरांवर दरडी कोसळतात. कोसळणाऱ्या बहुतेक इमारती या धोकादायक झालेल्या असतात. अशा विभागाचा व इमारतींचा सर्व्हे करण्याचे आदेश पालिकेच्या 24 विभाग कार्यालयांना देण्यात आले आहेत. ज्याठिकाणी आगी लागण्याच्या तसेच घरे, इमारती आणि दरडी कोसळण्याची शक्यता आहे, त्याची यादी व अहवाल बनवून पालिकेच्या प्रत्येक विभाग कार्यालयात जतन केला जाणार आहे. यामुळे कोणती दुर्घटना घडल्यास त्याविभागाची इत्यंभूत माहिती पालिकेकडे आणि अग्निशमन दलाकडे असणार आहे. यामुळे एखादी दुर्घटना घडल्यास त्याठिकाणी त्वरित मदतकार्य पोहचवणे शक्य होणार असल्याचे काकाणी यांनी सांगितले.
जीव वाचवण्याचे नागरिकांना प्रशिक्षण -
आग लागल्यावर तसेच घरे, इमारती, दरडी कोसळल्यावर त्यात अनेक जण अडकून पडतात. काही लोकांना आपला प्राणही गमवावा लागतो. अशा लोकांना आगीच्या ठिकाणाहून बाहेर पडण्याचे, एखादी इमारत, दरड, घर कोसळल्यावर त्यात अडकलेल्या लोकांची सुटका कशी करावी, याचे प्रशिक्षण नागरिकांना दिले जाणार आहे. या प्रशिक्षणामुळे अग्निशमन दल घटनास्थळी पोहचेपर्यंत अडकलेल्या लोकांचा इतर स्थानिक जीव वाचवू शकतील, असे काकाणी यांनी सांगितले. सध्या कोरोनाच्या कामात पालिका कर्मचारी व्यग्र आहेत. कोरोनाचा प्रसार कमी झाल्यावर हा सर्व्हे करून नागरिकांना प्रशिक्षण दिले जाणार असल्याचेही काकाणी यांनी सांगितले.
हेही वाचा - मुंबई मनपा कर्मचाऱ्यांना दिवाळी गिफ्ट... महापौर किशोरी पेडणेकरांची घोषणा!
आगीमुळे शेकडो मृत्यू -
2012 ते 2018 पर्यंत मुंबईत 29 हजार 140 आग लागण्याच्या घटना घडल्या. त्यात एकूण 300 लोकांचा मृत्यू झाला. एकूण 925 लोक जखमी झाले. तर, 120 अग्निशमन दलाचे अधिकारी, कर्मचारी जखमी झाले आहेत. जानेवारी ते डिसेंबर 2018 या वर्षांत एकूण 4899 आग लागण्याच्या दुर्घटना झाल्या आहे. त्यात 151 गगनचुंबी इमारतीत आग लागली आहे. तसेच 386 व्यावसायिक, 969 रहिवाशी इमारती, 544 झोपडपट्ट्यांमध्ये तसेच 2849 अन्य ठिकाणी आगी लागल्या आहेत. सर्वात जास्त 3195 ठिकाणी आग लागण्याचे कारण शॉर्टसर्किट आहे. तब्बल 111 ठिकाणी गॅस सिलिंडर लिकेजमुळे आग लागल्याच्या घटना घडल्या. तर 1593 ठिकाणी अन्य कारणांमुळे आग लागली. तसेच एकूण 52 लोकांचा मृत्यू झाला आहे. त्यात 36 पुरुष व 11 स्त्री आणि 5 मुलांचा समावेश आहे.
3945 घरे इमारती कोसळल्या -
गेल्या सात वर्षांत (2013-2019) मुंबईत तब्बल 3945 इमारतींचे भाग, घरे कोसळून 300 लोकांचा बळी तर, 1146 जण जखमी झाले. गेल्यावर्षी म्हणजे 2019 मध्ये घर, घरांचे भाग, भिंती, इमारती, इमारतींचे भाग कोसळण्याच्या 622 घटना घडून 51 लोकांचा मृत्यू झाला. तर 227 लोक जखमी झाले.
सहा वर्षांत 49 हजार दुर्घटना -
2013 ते 2018 या सहा वर्षात 49 हजार 179 दुर्घटना घडल्या आहेत. त्यामध्ये 987 लोकांचा मृत्यू झाला. तर 3066 जण जखमी झाले आहेत. 2019 मध्ये घर पडणे, इमारत किंवा इमारतीचा भाग कोसळणे, शॉक लागणे, नाल्यात समुद्रात वाहून जाणे, बुडणे अशा प्रकारच्या 9943 आपत्कालीन दुर्घटना घडल्या. त्यामध्ये 137 जणांचा मृत्यू झाला आहे. तर 579 जण जखमी झाले आहेत.
