जळगाव - आकाशगंगेत आज सायंकाळी एक अद्भुत खगोलीय घटना घटणार आहे. सुमारे ४०० वर्षांनंतर या अद्भुत खगोलीय घटनेचा योग येत आहे. आज सायंकाळी सूर्यास्तानंतर पश्चिम दिशेला गेल्या ४०० वर्षांत न दिसलेल्या गुरू आणि शनीच्या महायुतीचा विलक्षण नजारा बघायला मिळणार आहे. या योगामुळे सूर्यमालेतील सगळ्यात मोठा ग्रह गुरू आणि शनी एकमेकांच्या अगदी जवळ आलेले आपल्याला दिसणार आहेत.
खगोलीय भाषेत या घटनेला 'ग्रेट जंक्शन' म्हटले जाते, अशी माहिती जळगावातील खगोल अभ्यासक अमोघ जोशी यांनी 'ईटीव्ही भारत'शी बोलताना दिली आहे.
आज सायंकाळी पाहता येणार गुरू-शनीची युती ही अद्भुत खगोलीय घटना आपल्याला साध्या डोळ्यांनी तर दिसणार आहेच; पण टेलिस्कोपमधून गुरू त्याच्या चार चंद्रांसह आणि शनी त्याच्या कड्यांसह एकाच वेळी ही महायुती बघता येणार आहे. याआधी १६ जुलै १६२३ ला अशी महायुती झाली होती आणि यानंतर आता भविष्यात १५ मार्च २०८० ला या घटनेचा पुन्हा अनुभव घेता येईल.
आज सायंकाळी पाहता येणार गुरू-शनीची युती! असा येतो 'युती'चा योग-प्रत्येक ग्रह सूर्याभोवती वेगवेगळ्या अंतरावरून आणि वेगवेगळ्या वेगाने फिरत असल्याने त्यांना आपली एक प्रदक्षिणा पूर्ण करण्यासाठी वेगवेगळा काळ लागतो. जसे गुरू ग्रह सूर्याभोवती ७६ कोटी किलोमीटरवरून १३ किलोमीटर प्रतिसेकंद या वेगाने फिरतो. त्यास एक फेरी पूर्ण करण्यासाठी १२ वर्षे लागतात. शनीला सूर्याभोवती एक अब्ज ४९ कोटी किलोमीटरवरून ९.६८ किलोमीटर प्रतिसेकंद या वेगाने फिरताना एक फेरी पूर्ण करण्यासाठी जवळपास २९ वर्षे लागतात. गुरूचा वेग शनीपेक्षा जास्त असल्याने साधारण २० वर्षांनी गुरू शनीला पार करून पुढे जातो, या पार करण्याच्या वेळी ते आपल्याला एकमेकांच्या जवळ आलेले दिसतात. त्या वेळी या महायुतीचे अद्भुत दृश्य बघायला मिळते.
आज सायंकाळी पाहता येणार गुरू-शनीची युती १० हजार वर्षांत तीनवेळा दिसेल असे दृश्य-गुरू आणि शनी या सूर्यमालेतील मोठ्या ग्रहांचे पिधान (गुरु ग्रहाच्या मागे शनी ग्रह असल्याने काही वेळा शनी ग्रह न दिसणे) दहा हजार वर्षांत तीन वेळा पाहायला मिळणार आहे. यानंतर १६ फेब्रुवारी ७५४१, १७ जून ७५४१ व २५ फेब्रुवारी ८६७४ रोजी असे दृश्य बघता येईल. सन १६०० ते २५९९ या हजार वर्षांत ०.२ अंश कमी कोनीय अंतर असणारी घटना २०२०, २०८०, २४१७, २४७७ मध्ये घडणार आहे.
खगोलतज्ज्ञांचे आवाहन-
गुरू व शनीच्या महायुतीचा हा अद्भुत नजारा १२ इंचाच्या परावर्तित दुर्बिणीतून सायंकाळी सहा ते साडेसात या वेळेत मु. जे. महाविद्यालयातील भूगोल विभागाच्या छतावर, जळगाव खगोलप्रेमी ग्रुप आणि मु. जे. महाविद्यालयातील भूगोल विभाग यांच्या संयुक्त विद्यमाने बघता येणार आहे, असे खगोल अभ्यासक अमोघ जोशी व प्रा. प्रज्ञा जंगले यांनी कळविले आहे.