नॅशविले (यूएसए) - राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आणि त्यांचे लोकशाही प्रतिस्पर्धी जो बिडेन टेनिसीमध्ये गुरुवारी रात्री दुसर्‍या आणि अंतिम वेळी चर्चेच्या टप्प्यावर भेटणार आहेत. 90 मिनिटांची ही प्राइम टाईम मिटिंग निवडणुकीच्या 12 दिवस आधी होणार आहे.
- शेवटच्या प्राइम-टाइम बैठकीनंतर सुधारण्यासाठी अडथळे कमी :
पहिला वादविवादाच्या वेळी ट्रम्प यांच्याकडून वारंवार व्यत्यय झाला. दोन माणसे एकमेकांवर बोलू लागले. यानंतर बिडेन यांनी शेवटी अध्यक्षांना “गप्प बसण्यास” सांगितले. अध्यक्षांना कोरोनाव्हायरसचे निदान झाल्यानंतर आणि आभासी स्वरूपात भाग घेण्यास नकार दिल्यानंतर नियोजित दुसरा वादविवाद (चर्चा) झाला नाही. त्याऐवजी बिडेन आणि ट्रम्प यांनी प्रतिस्पर्धी टेलिव्हिजन नेटवर्कवरील टाऊन हॉलमध्ये येथे सहभाग घेतला.
चर्चेत शीर्षक असलेले काही महत्त्वाचे प्रश्न -
- काय ट्रम्प जातीचे व्यवहार (वर्णभेद) बदलू शकतात?
ट्रम्प यांना यथास्थित वादविवाद परवडत नाही. नॅशनल पोलमध्ये ट्रम्प यांचा बिडेन यांच्याकडून पराभव दर्शवित आहे. तसेच निवडणुकीसंदर्भात काही राज्यातील परिस्थिती अधिक कठोर असताना ट्रम्प यांचे स्वतःचे काही मित्रदेखील गंभीर पराभवाच्या शंकेबद्दल चिंतेत आहेत.
लाखो अमेरिकन लोक पाहात असताना ही चर्चा त्यांच्या सर्वोत्कृष्ट आणि बहुदा शेवटच्या शर्यतीची रूपरेषा बदलण्याची संधी दर्शवत आहे. गेल्या महिन्यात झालेल्या वादविवादाच्या प्रतिस्पर्ध्यांकडून झालेल्या हल्ल्यांमुळे त्यांनी त्यांची संधी गमावली. यानंतर ट्रम्प यांना कोरोनाची लागण झाली. या पार्श्वभूमीवर आयोजकांनी आभासी पद्धतीने (VIRTUAL) वादविवाद आयोजित करण्याचे ठरवले. मात्र, ट्रम्प यांनी त्या चर्चेत भाग घेण्यास नकार दिला. यामुळे ट्रम्प यांनी आणखी एक संधी नाकारली.
ट्रम्प यांना वादविवादवर लक्ष्य केंद्रीत करण्यासाठी मार्ग शोधण्याची गरज आहे. आणि बिडेन आणि त्यांच्या उत्तरादायित्वावर निवडणूक व्यापक आहे. मात्र, हे करण्यासाठी त्यांनी स्वत:वर लक्ष केंद्रीत करणे, काहीतरी जे राष्ट्रपतींकडे स्वाभाविकच येत नाही, टाळायला हवे.
- म्युट बटण गोष्टी नागरी ठेवतील का?
म्युट बटणामुळे वादविवादादरम्यान, बरेच लक्ष वेधले आहे. मात्र, त्याचा प्रभाव अतिरीक्त होऊ शकेल. पहिल्या वाद विवादादरम्यान, ट्रम्प यांच्यामुळे व्यत्यय आला होता. यामुळे राष्ट्राध्यक्षीय वादविवाद आयोगाने गुरुवारी होणाऱ्या अंतिम वादविवादासाठी नविन नियम आणला. या नियमानुसार, एक उमेदवार सहा वादविवादाचे प्रत्येक विषयांसाठी आपले दोन मिनिटांचे भाषण देत असताना दुसरा उमेदवार शांत बसावे लागणार आहे. तर यासोबत म्यूट न करता प्रत्येक 15 मिनिटांच्या ब्लॉकमध्ये उर्वरित चर्चा होईल, असेही आयोगाने सांगितले.
या नविन नियमामुळे कुठलाही व्यत्यय न येता उमेदवाराला काही वेळ प्रश्नोत्तरासाठी काही वेळ मिळणार आहे. तर म्यूट बटण केवळ 90-मिनिटांच्या चर्चेपैकी 24 मिनिटे एकत्रितपणे वापरले जाऊ शकते. हा कालावधी बऱ्यापैकी आहे.
- काय ट्रम्प यांच्याकडे कोरोना महासंकटासाठी चांगले उत्तर आहे?
ट्रम्प यांची इच्छा असो किंवा नसो, त्यांना कोरोना विषाणूबाबत विस्तृत बोलावे लागणार आहे आणि परिस्थितीवर नियंत्रण ठेवत असल्याचे पटवून देणाऱ्या मतदारांना पटवून देण्यासाठी पहिल्या चर्चेच्या वेळी त्यांना जितके उत्तर मिळाले त्यापेक्षा त्याला अधिक चांगले ट्रम्प उत्तर द्यावे लागणार आहे. मात्र, हे सोपे नाही.
कोरोना विषाणू या महिन्यात त्याच्या सर्वोच्च पातळीवर पोहोचत आहे. 2 लाख 20 हजारांहून अधिक कोरोनाबाधितांचा मृत्यू झाला आहे. या परिस्थितीत कोरोना विषाणूवर मात करण्यासाठी विज्ञानावर आधारित योजनांचे नियोजन न करता ट्रम्प यांनी मागील काही दिवस देशातील सर्वात प्रतिष्ठित संसर्गजन्य-रोग तज्ञ डॉ. अँथनी फौकी यांच्यावर टीका करण्यासाठी घालवले आहेत. तर त्यांच्या प्रशासनाने त्यांना मास्क घालण्याचा दिलेल्या सल्ल्यालाही ट्रम्प यांनी कमी लेखले.
पहिल्या वादविवादा दरम्यान, ट्रम्प यांनी आपल्या चांगल्या कामकाजाचा पुरावा म्हणून चीनवर अर्धवट बंदी घालण्याच्या आपल्या जुन्या निर्णयाकडे लक्ष वेधले. याबरोरच त्यांनी काळजीपूर्वक निवडलेली आकडेवारी दाखवून कोरोना संकट कमी केल्यावर प्रकाश टाकला. झोत टाकला ज्याने संकटाचे प्रमाण कमी केले. अमेरिकेत शतकात सर्वात भयंकर आरोग्याच्या संकटाला पूर्णपणे शरण न गेलेला त्याचा सर्वात निष्ठावंत आधार त्यांना कुणालाही पटवून द्यायचा असेल तर त्यांना काहीतरी चांगले करावे लागेल.
- बिडेन त्यांच्या मुलावर होणाऱ्या हल्ल्यांना कसे हाताळणार?
मागील काही दिवसांत ट्रम्प आणि पुराणमतवादी माध्यमातील त्यांच्या मित्रांनी बिडेन यांचा मुलगा हंटरने केलेल्या कथित गैरवर्तनावर आपले लक्ष वेधले आहे. बिडेन यांच्या टीमला अपेक्षित आहे की, हे आरोप ट्रम्प यांच्या चर्चेच्या रणनीतीचे केंद्रबिंदू असतील.
ट्रम्प यांनी पहिल्या वादविवादात हंटर बिडेन आणि त्याच्या अमली पदार्थांच्या वापराला मुद्दा बनवण्याचा प्रयत्न केला होता. या मुद्द्याला तरुण बिडेन यांनी सार्वजनिकपणे कबूल केले होते. अनेक अमेरिकावासियांसारखा माझ्या मुलाने व्यसनावर मात केली आहे, यामळे त्याचा मला अभिमान असल्याचे बिडेन यांनी जाहीर केले. यामुळे ट्रम्प यांनी केलेली टीकेचा त्यांना काही फायदा न होण्याची शक्यता आहे. ट्रम्प यांना असा विश्वास आहे, यावेळी त्यांच्याकडे अधिक दारूगोळा आहे.
तथापि, टॅबलोइड अहवालाचे प्रकाशनानंतर हंटर बिडेनच्या परदेशात काम करण्याबद्दल परिचित चिंतेसाठी विचित्र वळण घेतले. तर हंटर बिडेनच्या लॅपटॉपवरुन मिळालेल्या डेटावरील अहवाल केंद्रांवर आहे. जरी डेटा पडताळला गेला नाही आणि जर तो कायदेशीर असेल तर उमेदवार बिडेन यांना कोणत्याही भ्रष्टाचारास बांधत नाहीत.
बिडेन यांची टीमने या विषयापेक्षा जास्त दडपण आणणारी चिंता म्हणजे कोरोनाबाबत सर्वंकष लक्ष वेधून घेत आहे. मात्र, बिडेन यांना गुरुवारी रात्री पुन्हा आपला आणि आपल्या कुटूंबाचा बचाव करावा लागेल.
- काय बिडेन जुन्या विचारांना दुर्लक्ष करतील?
बिडेनचा सर्वात मोठा शत्रू गुरुवार रात्री स्वतः असू शकतो. ट्रम्प यांनी 77 वर्षीय डेमोक्रॅटविरूद्ध टीका (हल्ला) करायला प्रभावी ओळी शोधण्यासाठी संघर्ष केला आहे. मात्र, आजीवन राजकारणीकडे गॅफेचा एक प्रस्थापित इतिहास आहे. यामुळेच त्यांनी अनेक वर्षांपासून रिपब्लिकन विनोदांची बट केली.
त्या दृष्टीने, 74 वर्षीय ट्रम्प आणि त्यांच्या सहयोगींनी वर्षभर बराच वेळ बिडेन यांच्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यावर प्रश्न केला. तर बिडेन यांनी पहिल्या वादविवादात ठोस कामगिरीने हे प्रश्न शांत केले.
मुक्त जगाचे नेतृत्व करण्यासाठी ते सुसज्ज आहेत, अशा व्यापक रिपब्लिकन विचारातून रंगणाऱ्या स्टेजवर असणारी कोणतीही लाजिरवाणी चूक टाळण्याची त्यांना गरज आहे. बिडेन नक्कीच तयार होतील. त्यांनी सार्वजनिक कार्यक्रमांशिवाय शेवटचे पाच दिवस घालवले. यामुळे ते वादविवादाच्या तयारीवर लक्ष केंद्रित करू शकले.
तरीही, बिडेन यांचा स्वयंपूर्ण ठोकरांचा इतिहास वेगळी शक्यता निर्माण करतो. जो ट्रम्प यांच्या मदतीसह किंवा त्याशिवाय त्यांच्या मोहिमेला ते इजा करु शकेल. पहिल्या चर्चेत ट्रम्प यांच्या कमकुवत कामगिरीनंतर अपेक्षा जास्त होतील, याची बिडेनला मदत होणार नाही.
