नवी दिल्ली - संसदेत ५ जुलैला सादर करण्यात येणाऱ्या केंद्रीय अर्थसंकल्पाकडे संपूर्ण देशाचे लक्ष असणार आहे. याचवेळी केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण कोणती सुटकेस घेवून अर्थसंकल्पाची कागदपत्रे आणतात, याकडे अनेकांचे लक्ष असणार आहे.
विशेष म्हणजे अर्थसंकल्प सादर करण्याच्या वेळी आणण्यात येणाऱ्या ब्रिफकेसचा एक निराळाच इतिहास आहे. आजवर, वेळोवेळी या ब्रिफकेसचा आकार, संरचना (डिझाईन ) आणि रंग बदलत गेला आहे. अर्थसंकल्प सादर करताना कधी लाल तर कधी काळा तर कधी तपकिरी रंगाच्या सुटकेस आजवर दिसून आल्या आहेत. स्वातंत्र्यानंतर भारतामध्ये विविध केंद्रीय अर्थमंत्र्यांनी वेगवेगळ्या रंगाच्या ब्रिफकेसचा वापर केला आहे.
वित्त मंत्रालय केंद्रीय अर्थमंत्र्यांना तीन ते चार बॅगचा पर्याय देत असते. यामध्ये त्यांच्या निवडीनुसार बॅगची निवड करण्यात येते.
स्वातंत्र्यानंतर केंद्रीय अर्थमंत्र्यांनी या रंगाच्या ब्रिफकेसचा केला वापर-
- भारताचे पहिले केंद्रीय अर्थमंत्री आर.के.षणमुखम चेट्टी यांनी १९४७ ला पहिला अर्थसंकल्प सादर केला. त्यावेळी त्यांनी अर्थसंकल्पाशी संबंधित कागदपत्रे कातडी बॅगेत ठेवली होती.
- १९५६ ते १९५८ आणि १९६४ ते १९६६ दरम्यान केंद्रीय अर्थमंत्री राहिलेल्या टी.टी. कृष्णमाचारी यांनी फाईल बॅगेमधून अर्थसंकल्पाची कागदपत्रे नेली होती.
- देशाचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांनी १९५८ मध्ये काळ्या रंगाच्या ब्रिफकेसचा वापर केला होता.
- १९७० नंतर देशाच्या अर्थमंत्र्यांनी क्लासिक हार्डटॉपच्या ब्रिफकेसचा वापर सुरू केला आहे. अटल बिहारी वाजपेयी सरकार यांच्या कार्यकाळात यशवंत सिन्हा यांनी आणलेली ब्रिफकेसला पट्टे होती. अशी ब्रिफकेस ही ब्रिटनच्या चान्सेलर यांच्याकडे होती.
- माजी पंतप्रधान आणि केंद्रीय अर्थमंत्री मनमोहस सिंग यांनी वापरलेली ब्रिफकेस ही ब्रिटनचे माजी चॅन्सलर विल्यम एवर्ट ग्लॅडस्टोन यांच्या ब्रिफकेससारखी होती.
- राष्ट्रीय लोकशाही आघाडीच्या काळात केंद्रीय अर्थमंत्री असताना पी.चिदंबरम यांनी साध्या तपकिरी आणि लाल रंगाच्या ब्रिफकेसचा वापर केला होता.
- मोदी सरकारमध्ये असताना अरुण जेटली यांनी २०१४ मध्ये तपकिरी रंगाच्या ब्रिफकेसचा वापर केला. तर दुसऱ्या वर्षी व २०१७ मध्ये गडद तपकिरी रंगाच्या ब्रिफकेसमधून त्यांनी अर्थसंकल्पाची कागदपत्रे संसदेत आणली होती.
- लोकसभा निवडणुकीपूर्वी अंतरिम अर्थसंकल्प सादर करताना पीयूष गोयल यांनी लाल रंगाच्या ब्रिफकेसचा वापर केला होता.
यावेळी केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण या कोणत्या रंगाच्या ब्रिफकेसमधून अर्थसंकल्पाची कागदपत्रे आणतात, हे पाहणे औत्सुक्याचे ठरणार आहे.
