हिंदू नववर्ष चैत्र महिन्यापासून सुरू होते. या महिन्यात नवरात्रीत नऊ दिवस शक्ती साधना केली जाते. चैत्र नवरात्रीच्या नवव्या दिवसाला विशेष महत्त्व आहे. कारण, या दिवशी श्रीरामाचा जन्म झाला होता. चैत्र महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या नवव्या तिथीला रामनवमी साजरी केली जाते. या दिवशी भगवान विष्णूचा सातवा अवतार असलेल्या मर्यादा पुरुषोत्तम प्रभू श्री राम यांचा राजा दशरथाच्या घरी जन्म झाला. 2023 मध्ये चैत्र नवरात्रीला 22 मार्च 2023 पासून (RAM NAVAMI 2023) सुरुवात होत आहे. चला जाणून घेऊया रामनवमी कधी साजरी केली जाईल, पूजेचा शुभ मुहूर्त. (WORSHIP METHOD AND IMPORTANCE)
रामनवमी 2023 : हिंदू धर्मग्रंथानुसार, या दिवशी मर्यादा पुरुषोत्तम भगवान श्री राम यांचा जन्म झाला. त्यानंतर रावणाच्या अत्याचाराचा अंत करून धर्माची पुनर्स्थापना करण्यासाठी भगवान विष्णूंनी श्रीरामाच्या रूपात पृथ्वीवर अवतार घेतला होता. श्री रामाचा जन्म चैत्र नवमीच्या दिवशी राणी कौशल्ये हिच्या पोटी अयोध्येत राजा दशरथाच्या पोटी झाला. रामनवमी हा सण दरवर्षी मार्च-एप्रिल महिन्यात साजरा केला जातो. महाकाव्य रामायणानुसार अयोध्येचा राजा दशरथ याला तीन बायका होत्या. पण कोणताही राजा दशरथाला मुलाचे सुख देऊ शकला नाही. त्यामुळे ऋषी वशिष्ठ यांनी राजा दशरथ यांना पुत्रप्राप्तीसाठी कामेसी यज्ञ करण्याची कल्पना दिली. राजा दशरथ यांनी यज्ञ संपवल्यानंतर महर्षी वशिष्ठांनी यज्ञातून बाहेर आलेली खीर तिन्ही राण्यांना खायला दिली. खीर खाल्ल्यानंतर अवघ्या काही महिन्यांतच तिन्ही राण्या गरोदर राहिल्या, त्यानंतर 9 महिन्यांनी राणी कौशल्याने भगवान विष्णूचा सातवा अवतार भगवान श्री राम यांना जन्म दिला, राणी कैकईने भरत आणि सुमित्रा यांनी लक्ष्मण आणि शत्रुघ्न या जुळ्या मुलांना जन्म दिला.
रामाचा जन्म का झाला : भगवान रामाचा जन्म पृथ्वीवरील दुष्ट प्राण्यांचा नाश करण्यासाठी झाला होता. हिंदू धार्मिक शास्त्रानुसार भगवान श्री राम यांचा जन्म याच दिवशी झाला होता. भाविक ही तिथी रामनवमी म्हणून साजरी करतात आणि पवित्र नद्यांमध्ये स्नान करून पुण्य मिळवतात. लोकांची हिंदू धर्मावर खूप श्रद्धा आणि विश्वास आहे, म्हणूनच रामनवमी हा सण भारतात मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. श्री राम कथा ऐकली जाते, रामचरितमानस पठण केले जाते. अनेक ठिकाणी प्रभू श्री रामाची पाळण्यात ठेवली जाते.
राम नवमी पूजा मुहूर्त : २०२३ मध्ये राम नवमी तिथी सुरू होईल – २९ मार्च २०२३ रोजी रात्री ९:०७ वाजता, तर नवमी तिथी समाप्त होईल – ३० मार्च २०२३ रोजी रात्री ११:३० वाजता. कालावधी – २ तास २९ मिनिटे. पूजा कालावधी - 30 मार्च 11:11 वाजता सकाळी ते 1:40 वाजता दुपार पर्यंत. राम नवमी मध्याह्न मुहूर्त - 12:26 दुपारी.
रामनवमीच्या दिवशी पूजा कशी करावी: रामनवमीच्या मध्यान्हाला भगवान श्री रामांनी अवतार घेतला होता. त्यामुळे पूजाही दुपारी करावी. पूजेनंतर भगवान श्रीरामांना अर्घ्य अर्पण करावे. ओम दशानन बधाय थायो धर्म संस्था 'आपनया च राक्षस: नाम बिनासयो विद्या नाम निधानाय च परिवर्तनाय साधुनाम जातो राम स्वयं' हरी स्तुती प्रभू श्री रामाला अर्पण करावी. या दिवशी अनेक लोक प्रभू श्री राम अयोध्या रामजन्मभूमीवर जातात, सरयू नदीच्या पवित्र पाण्यात स्नान करतात आणि प्रभू श्री रामाचे दर्शन घेतात आणि प्रदक्षिणा घालतात. मर्यादा पुरुषोत्तम भगवान श्री राम प्रत्येक युगात मानवतेसाठी या सृष्टीसाठी राम होत राहतील. त्यांनी राज्यासाठी धर्माच्या संस्थेसाठी पूजा केली. या दिवशी प्रभू श्रीरामाचा जन्मोत्सव साजरा करावा.
श्री रामचरितमानस अखंड पठण : सोहर गीत श्रीमद भागवत गीतेचे पठण नंतर रामरक्षा स्तोत्र पुरुष सुक्त श्री रामचरितमानस पठण करावे. भगवान श्रीरामाची पूजा करताना श्रीरामाचे नामस्मरण करा आणि भगवान श्रीरामाचे भजन आणि कीर्तन देखील करा. नगर गावात लोक श्री रामचरितमानस अखंड पठण करतात. आरती, पुष्पांजली, आरती आणि विसर्जन हे रात्री जागरण करून इतर देवतांची पूजा करावी. गोदान आणि ब्राह्मणांना अन्नदान करून दक्षिणा म्हणून अन्न व वस्त्र दान करावे.