हैदराबाद : हिंदू कॅलेंडरनुसार चैत्र महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीला 'पापमोचनी एकादशी' म्हणतात. या दिवशी भगवान विष्णूची विधिवत पूजा करण्यासोबत व्रत केल्यास सर्व प्रकारच्या पापांपासून मुक्ती मिळते, अशी मान्यता आहे. यासोबतच सुख-समृद्धी प्राप्त होते. पापमोचनी एकादशीची तारीख, शुभ वेळ आणि महत्त्व जाणून घ्या
पापमोचनी एकादशी 2023 तारीख आणि शुभ मुहूर्त : पापमोचनी एकादशी- शनिवार, 18 मार्च 2023 रोजी आहे. एकादशी सुरू होते आहे 17 मार्च 2023 ला दुपारी 02.06 वाजता. आणि एकादशी समाप्त होत आहे ती 18 मार्च 2023 ला सकाळी 11.13 वाजता. उपवासाची वेळ- 19 मार्च रोजी सकाळी 06:25 ते 08:07 पर्यंत आहे.
पापमोचनी एकादशी महत्त्व : पद्मपुराणानुसार एकादशीला भगवान विष्णूचे रूप मानले जाते. या दिवशी उपवास केल्याने सांसारिक सुखांचा उपभोग घेण्याबरोबरच मृत्यूनंतर स्वर्गीय निवास प्राप्त होतो, अशी श्रद्धा आहे. पापमोचनी एकादशीच्या दिवशी व्रत केल्यास ब्रह्महत्या, सोने चोरी, दारू पिणे आदी पापांपासून मुक्ती मिळते.
पापमोचनी एकादशी 2023 पूजा पद्धत : पापमोचनी एकादशीच्या दिवशी ब्रह्म मुहूर्तावर उठून सर्व कामांतून निवृत्त होऊन स्नान इत्यादी करावे. भगवान विष्णूचे ध्यान करण्याचे व्रत घ्यावे. यानंतर पूजा सुरू करावी. भगवान विष्णूला पाणी, पिवळे फूल, माला, पिवळे चंदन, अक्षत इत्यादी अर्पण करावे. यानंतर केळीसह इतर भोग आणि तुळशीची डाळ (फांदी) अर्पण करावी. यानंतर तुपाचा दिवा आणि उदबत्ती लावावी. त्यानंतर मंत्रासह एकादशी व्रत कथेचे पठण करावे. शेवटी विधिवत आरती करावी. एकादशीचे व्रत दिवसभर ठेवावे आणि द्वादशीच्या दिवशी ब्राह्मणांना पुनर्पूजा व दान केल्यावर उपवास सोडावा.
पापमोचनी एकादशी कथा : पापमोचिनी एकादशीच्या व्रताचे महत्त्व सांगताना हे व्रत केल्याने पुण्य प्राप्त होते. पौराणिक कथेनुसार, प्राचीन काळी चित्रकथ नावाचे सुंदर वन होते. भगवान इंद्र या वनात खेळत असत. या जंगलात एक तपस्वी ऋषीही होते, त्यांची तपश्चर्या मोडण्यासाठी कामदेवाने अप्सरा मंजुघोषाला पाठवले. मंजुघोषासह रती क्रिया केल्यावर जेव्हा ऋषीची झोप उडाली तेव्हा त्यांनी तिला पिशाच होण्याचा शाप दिला. हा शाप टाळण्यासाठी मंजू घोषाने पापमोचिनी एकादशीचे व्रत ठेवले, त्यानंतरच त्यांना स्वातंत्र्य मिळू शकले.