नवी दिल्ली : निर्मला सीतारामन यांनी बुधवारी अर्थसंकल्प 2023-24 सादर करताना पंतप्रधान 'विश्वकर्मा कौशल सन्मान' (पीएम-विकास) योजनेअंतर्गत देशातील कारागीर आणि कारागिरांच्या मदतीसाठी पॅकेज जाहीर केले. 'प्रथमच, देशातील कलाकार आणि कारागीर, ज्यांना विश्वकर्मा असेही संबोधले जाते, त्यांच्यासाठी सहाय्य पॅकेजची संकल्पना करण्यात आली आहे,' असे अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन म्हणाल्या.
एमएसएमई व्हॅल्यू चेन : 'पारंपारिक कलाकार आणि कारागीर, जे पारंपारिकपणे आपल्या हातांनी काम करतात, त्यांनी भारताला युगानुयुगे वैभव प्राप्त करून दिले आहे. ते 'आत्मनिर्भर भारत' च्या खऱ्या भावनेचे प्रतिनिधित्व करतात. नवीन योजना त्यांना त्यांच्या उत्पादनांची गुणवत्ता, प्रमाण आणि उत्पादक्ता सुधारण्यास सक्षम करेल. त्यांना एमएसएमई व्हॅल्यू चेनमध्ये सहभागी करण्यात येत आहे.
'विश्वकर्मा'ना आर्थिक पाठबळ : अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन पुढे म्हणाल्या की, 'विश्वकर्मा'ना आर्थिक पाठबळ, आगाऊ कौशल्य प्रशिक्षण, आधुनिक कार्यक्षम प्रणालीचे ज्ञान, शाखांची जाहिरात, जागतिक आणि स्थानिक बाजारपेठेशी जोडले जाणे, डिजिटल पेमेंट आणि त्यांचे लघु उद्योग वाढवण्यासाठी सामाजिक सुरक्षा मिळेल. याचा फायदा एससी, एसटी, ओबीसी, महिला आणि समाजातील दुर्बल घटकातील लोकांना होईल,' असेही त्या यावेळी म्हणाल्या.
महिलांसाठी विशेष सुविधा : देशातील स्थूल आर्थिक स्थिरता मजबूत करण्यावर लक्ष केंद्रित करून; सीतारामन यांनी महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाच्या महत्त्वावर भर दिला. 'दीनदयाळ अंत्योदय योजना-नॅशनल अर्बन लिव्हलीहुड मिशन; (DAY-NULM) अंतर्गत बचत गटांमध्ये एकत्रित केलेल्या अनेक ग्रामीण महिलांना त्यांच्या गुणांचा सर्वोत्तम उपयोग करण्यासाठी आवश्यक आणि योग्य सुविधा दिल्या जातील. तसेच, देशाच्या ग्रामीण भागातील अनेक महिलांना DAY-NULM अंतर्गत आतापर्यंत 81 लाखांहून अधिक बचत गटांमध्ये एकत्रित केले गेले आहे आणि त्यांच्या व्यवसायाचा विस्तार करण्यासाठी त्यांना सरकारकडून सर्व प्रकारचे सहकार्य केले जाईल, असेही अर्थमंत्री म्हणाल्या.
महिला सशक्तीकरण : 'आम्ही या बचत गटांना मोठ्या उत्पादन, उपक्रम किंवा सामूहिक निर्मितीद्वारे आर्थिक सशक्तीकरणाच्या पुढील टप्प्यावर पोहोचण्यास सक्षम करू, ज्यामध्ये प्रत्येक गटाचे हजारो सदस्य असतील आणि त्यांचे व्यावसायिक निरीक्षण केले जाईल. DAY-NULM योजना उल्लेखनीयपणे यशस्वी झाल्याची नोंद करताना. एवढ्या मोठ्या प्रमाणात ग्रामीण महिला या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पुढे येत आहेत, असे निर्मला सीतारामन यांनी आपला अर्थसंकल्प मांडतांना सांगितले आहे.
मार्केटिंगसाठी मदत : सीतारामन म्हणाल्या की, बचत गटात पारंपारिक कलाकुसरीचे कार्य करणाऱ्या महिलांना कच्च्या मालाचा पुरवठा आणि त्यांच्या उत्पादनांची उत्तम रचना, दर्जा, ब्रँडिंग आणि मार्केटिंग करण्यासाठी त्यांना मदत करण्यासाठी संसाधने देण्यात येतील. या धोरणांचे समर्थन करून ते मोठ्या ग्राहक बाजारपेठेत सेवा देण्यासाठी त्यांचे कार्य वाढवण्यास सक्षम होतील, जसे की अनेक स्टार्ट अप्स युनिकॉर्नमध्ये वाढतात.
