नवी दिल्ली : 'परीक्षा पे चर्चा' कार्यक्रमात सहभागी होण्यासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी तालकटोरा स्टेडियमवर पोहोचले आहेत. सर्वप्रथम त्यांनी स्टेडियममधील प्रदर्शनात विद्यार्थ्यांशी संवाद साधला. चर्चेला सुरुवात करताना पंतप्रधान म्हणाले की, 'परीक्षा पे चर्चा' ही माझीही परीक्षा आहे आणि देशातील कोट्यवधी विद्यार्थी माझी परीक्षा घेत आहेत. ही परीक्षा देताना मला आनंद होतो. कुटुंबांना आपल्या मुलांकडून अपेक्षा असणे स्वाभाविक आहे. परंतु केवळ सामाजिक प्रतिष्ठा टिकवण्यासाठी त्या अपेक्षा असतील तर ते धोकादायक आहे.
परीक्षेची भीती घालवण्यासाठी मंत्र : मदुराईच्या अश्विनी यांनी आपला प्रश्न पीएम मोदींसमोर ठेवला. मुलांच्या मनातून परीक्षेची भीती घालवण्यासाठी पंतप्रधानांनी मंत्र दिला. पीएम मोदी म्हणाले की, पालक बाहेर जातात आणि त्यांच्या मुलांबद्दल मोठ्या गोष्टी बोलतात आणि नंतर त्यांच्या मुलांकडूनही अशीच अपेक्षा करतात. अशा परिस्थितीत आपण या दबावांना बळी पडायचे का? दिवसभर जे सांगितले जाते ते ऐकत राहणार की स्वतःच्या आत डोकावणार? क्रिकेटमध्ये लोक स्टेडियममध्ये चौकार-षटकार मारत राहतात, मग लोकांच्या मागणीनुसार खेळाडू चौकार-षटकार मारतो का? खेळाडू फक्त चेंडूवर लक्ष केंद्रित करतो.
आईकडून वेळेचे व्यवस्थापन शिका : पंतप्रधान म्हणाले की, आपण आपला जास्तीत जास्त वेळ आपल्या आवडीच्या गोष्टींमध्ये घालवतो. मग सोडलेल्या विषयांचे वजन वाढते. अशा परिस्थितीत आधी सर्वात कठीण विषय आणि त्यानंतर लगेचच सर्वाधिक आवडलेला विषय, असा या विषयांना वेळ द्या. ते म्हणाले की, केवळ परीक्षेपुरतेच नाही तर आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर वेळेच्या व्यवस्थापनाचे भान ठेवले पाहिजे. असा स्लॅब बनवा की आधी तुम्हाला कमी आवडणाऱ्या विषयाला वेळ द्या, त्यानंतर तुम्हाला आवडणाऱ्या विषयाला वेळ द्या. पंतप्रधान म्हणाले, तुम्ही तुमच्या आईच्या कामाचे कधी निरीक्षण केले आहे का? आई दिवसभरातील प्रत्येक कामाचे वेळेचे व्यवस्थापन उत्तम पद्धतीने करते. आईकडे भरपूर काम असते, पण तिचे वेळेचे व्यवस्थापन इतके चांगले आहे की प्रत्येक काम वेळेवर होते.
परीक्षेत फसवणूक टाळण्यासाठी मंत्र : पंतप्रधान म्हणाले की, शिकवणी शिकवणारे काही शिक्षक आहेत. त्यांना त्यांच्या विद्यार्थ्यांनी चांगले गुण मिळावेत अशी त्यांची इच्छा असते, म्हणून ते फसवणूक करण्यास प्रोत्साहन देतात. विद्यार्थ्यांनी अभ्यासात जितकी सर्जनशीलता दाखवली तितकी कॉपी करताना दाखवली तर कॉपी करण्याची गरजच भासणार नाही, असे पंतप्रधान म्हणाले. पंतप्रधान म्हणाले, आता वेळ आली आहे की प्रत्येक टप्प्यावर परीक्षा द्याव्या लागतील. एक-दोन परीक्षांमध्ये कॉपी करून आयुष्य घडवता येत नाही. पंतप्रधानांनी मुलांना सांगितले की, कोणी फसवणूक करून तुमच्यापेक्षा थोडे जास्त गुण मिळवले तरी ते तुमच्या आयुष्यात अडथळा बनू शकत नाही. तुमच्या आंतरिक शक्तीवर विश्वास ठेवा.
स्मार्ट वर्क आणि मेहनत यापैकी काय निवडायचे?: या प्रश्नाच्या उत्तरात पीएम मोदी म्हणाले, तुम्ही सर्वांनी तहानलेल्या कावळ्याची कथा ऐकली असेल, ज्यामध्ये कावळा भांड्यात खडे टाकून पाणी पितो. ही त्याची मेहनत होती की स्मार्टवर्क? काही लोक हार्डली स्मार्टवर्क करतात तर काही लोक स्मार्टली हार्डवर्क करतात. कावळ्यांकडून हेच शिकायचे आहे. पंतप्रधान म्हणाले की एकदा एका व्यक्तीची गाडी खराब झाली. तासनतास प्रयत्न केला पण वाहन सुरू झाले नाही. त्याने एका मेकॅनिकला बोलावून घेतले ज्याने 2 मिनिटात कार ठीक केली आणि 200 रुपये बिल केले. त्या व्यक्तीने विचारले की 2 मिनिटांसाठी 200 रुपये कसे? मेकॅनिकने सांगितले की 200 रुपये 2 मिनिटांसाठी नाही तर 20 वर्षांच्या अनुभवासाठी आहेत.
परीक्षेच्या चर्चेला जनआंदोलनाचे स्वरूप : शिक्षणमंत्री धर्मेंद्र प्रधान म्हणाले की, परीक्षेच्या चर्चेला जनआंदोलनाचे स्वरूप आले आहे. पालक, शिक्षक आणि समाजाचा मुलांवर होणारा दबाव लक्षात घेऊन, त्या कोंडीवर तोडगा काढण्यासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी स्वतः आमच्यात हजर झाले आहेत. यामध्ये सहभागी होण्यासाठी ३८ लाख विद्यार्थ्यांनी नोंदणी करून विक्रम केला आहे. केंद्रीय शिक्षण मंत्री धर्मेंद्र प्रधान यांनी मंगळवारी सांगितले की, यंदा नोंदणी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या गेल्या वर्षीच्या तुलनेत १५ लाखांनी अधिक आहे. पंतप्रधान आणि विद्यार्थ्यांमधील संवादाचा हा वार्षिक कार्यक्रम परीक्षेच्या तणावाच्या मुद्द्याशी संबंधित आहे. या कार्यक्रमाची पहिली आवृत्ती 16 फेब्रुवारी 2018 रोजी सुरू झाली होती.