ETV Bharat / bharat

Punjab Election 2022 : पंजाबच्या विधानसभा निकालात कोणाचे होणार 'बल्ले बल्ले'; जाणून घ्या ठळक मुद्दे

पंजाब विधानसभा निवडणुकीची लढत यावेळी खूपच रंजक असणार आहे. कॅप्टन अमरिंदर सिंग यांनी स्थापन केलेला नवीन पंजाब लोक काँग्रेस पक्षही यावेळी आम आदमी पक्षासोबत निवडणूक लढवण्यासाठी रिंगणात आहे. अकाली दल पहिल्यांदाच भाजपपासून वेगळे निवडणूक लढवत आहे. यावेळी अशा पाच जागा आहेत जिथे पाच दिग्गज नशीब ( 5 HOT Seats with Seniors Leaders In Punjab ) आजमावित आहेत. महिला उमेदवारांमध्ये चुरशीची लढत, सोनू सूदची बहीणही रिंगणात ( competition among women candidates in Punjab ) आहे.

पंजाब विधानसभा निवडणूक
पंजाब विधानसभा निवडणूक
author img

By

Published : Mar 9, 2022, 4:47 PM IST

Updated : Mar 9, 2022, 10:58 PM IST

नवी दिल्ली- पाकिस्तानच्या सीमेलगत असलेले आणि शेतकरी आंदोलनात सक्रिय घेतलेल्या शेतकऱ्यांमुळे पंजाब विधानसभेच्या निवडणुकीकडे ( election 2022 ) लक्ष लागलेले आहे. या निवडणुकीतील जाणून घ्या, ठळक मुद्दे.

पंजाब विधानसभा निवडणुकीत 2022 मध्ये या ठिकाणी आहे अटीतटीच्या लढत ( Punjab Vidhan Sabha Elections 2022 )

पंजाब विधानसभा निवडणुकीची लढत यावेळी खूपच रंजक असणार आहे. कॅप्टन अमरिंदर सिंग यांनी स्थापन केलेला नवीन पंजाब लोक काँग्रेस पक्षही यावेळी आम आदमी पक्षासोबत निवडणूक लढवण्यासाठी रिंगणात आहे. अकाली दल पहिल्यांदाच भाजपपासून वेगळे निवडणूक लढवत आहे. यावेळी अशा पाच जागा आहेत जिथे पाच दिग्गज नशीब ( 5 HOT Seats with Seniors Leaders In Punjab ) आजमावित आहेत.

पंजाब विधानसभा निवडणुकीतील महत्त्वाचे उमेदवार
  • लांबा विधानसभेची निवडणूक

लांबा विधानसभेची निवडणूक चर्चेत आहे. कारण, शिरोमणी अकाली दलाचे नेते आणि पाचवेळा मुख्यमंत्री पदाची जबाबदारी पाडलेले प्रकाशसिंग बादल पुन्हा एकदा रिंगणात आहेत. बादल हे देशातील सर्वात जुन्या नेत्यांपैकी एक आहेत. काँग्रेसने जगपाल सिंग यांना तर आम आदमी पार्टीने गुरमीत खुडिया यांना बादल यांच्या विरोधात निवडणुकीच्या रिंगणात उभे केले आहे. लांबा विधानसभेच्या जागेवर विविध पक्षांचे एकूण 7 उमेदवार रिंगणात आहेत.

  • अमृतसर पूर्व विधानसभा

काँग्रेसचे दिग्गज नेते आणि प्रदेशाध्यक्ष नवज्योतसिंग सिद्धू हे राष्ट्रीय राजकारणात सतत चर्चेत असतात. ते अमृतसर पूर्व विधानसभेच्या जागेवरून निवडणूक लढवित आहे. त्यांच्या विरोधात अकाली दलाचे नेते बिक्रम मजिठिया हे निवडणुकीच्या रिंगणात आहे. वास्तविक, दोन्ही नेत्यांनी आतापर्यंत एकही विधानसभा निवडणूक हरलेली नाही. अशा स्थितीत या दोघांपैकी एकाचा पराभव निश्चित आहे. कोणता नेता बाजी मारणार याकडे जनेतेचे लक्ष लागलेले आहे.

पूर्व अमृतसरमधून एकूण 10 उमेदवार रिंगणात आहेत. येथे भाजप आघाडीने जगमोहन सिंग राजू यांना उमेदवारी दिली आहे. राजू हे तामिळनाडू केडरचे आयएएस अधिकारी होते. काही दिवसांपूर्वी त्यांनी स्वेच्छा निवृत्ती घेत राजकारणात प्रवेश केला होता.

  • भदौर

चमकौर साहिब विधानसभा मतदारसंघाची निवडणूक मुख्यमंत्री चरणजीत सिंग चन्नी यांच्यामुळे चर्चेत आहे. चन्नीही या जागेवरून निवडणूक लढवित आहेत. खरे तर काँग्रेसने त्यांना दोन विधानसभा जागांवरून उमेदवारी दिली आहे. या जागेवरून नऊ उमेदवार रिंगणात आहेत. आम आदमी पक्षाने चरणजित सिंग आणि अकाली दल-बसपा युतीने हरमोहन सिंग यांना उमेदवारी दिली आहे. दोन्ही उमेदवारांनी चन्नी यांच्या विरोधात जोरदार प्रचार केला आहे. आहेत. याशिवाय भदौरमधून चन्नीही रिंगणात आहेत. भदौरमध्ये 13 उमेदवार रिंगणात आहेत. आम आदमी पक्षाने लाभ सिंह उघोके तर अकाली दलाने सतनाम सिंग राही यांना उमेदवारी दिली आहे.

  • पटियाला

माजी मुख्यमंत्री कॅप्टन अमरिंदर सिंग पटियाला शहरी विधानसभा मतदारसंघातून आपले नशीब आजमावत आहेत. ही आपली शेवटची निवडणूक असल्याचे त्यांनी गेल्या निवडणुकीत सांगितले आहे. काँग्रेसपासून फारकत घेत ते पुन्हा रिंगणात आहेत. येथे एकूण 17 उमेदवार रिंगणात आहेत. 'आप'ने माजी महापौर अजितपाल कोहली तर काँग्रेसने माजी महापौर विष्णू शर्मा यांना रिंगणात उतरवले आहे. कॅप्टन यांच्या पक्षाची भाजपसोबत युती आहे. त्यामुळे भाजपने येथे आपला उमेदवार उभा केलेला नाही. ही निवडणूक त्यांचे भविष्यातील राजकारण ठरवेल, असे मानले जात आहे.

  • जलालाबाद

जलालाबाद विधानसभा जागा एसएडी-बसपा युतीसाठी खास आहे. कारण अकाली मुख्यमंत्री सुखबीर सिंग बादल रिंगणात आहेत. या जागेवरून 15 उमेदवार निवडणूक रिंगणात आहेत. काँग्रेसने मोहन सिंग फलियानवाल यांना तर आम आदमी पक्षाने जगदीप कंबोज यांना तिकीट दिले आहे.

  • धुरी

धुरी विधानसभेची जागा आम आदमी पक्षासाठी महत्त्वाची आहे. कारण त्यांचा मुख्यमंत्रिपदाचा चेहरा असलेले उमेदवार भगवंत मान रिंगणात आहेत. या जागेसाठी एकूण 12 उमेदवार रिंगणात आहेत. अकाली दलाने प्रकाश चंद गर्ग यांना तर काँग्रेसने दलवीर सिंग गोल्डी यांना उमेदवारी दिली आहे.

हेही वाचा-Uttarakhand Election 2022 : हे आहेत उत्तराखंडमधील 'टॉप 5 कोट्यधीश' उमेदवार

पंजाबच्या या चार जागांवर चुरस : महिला उमेदवारांमध्ये चुरशीची लढत, सोनू सूदची बहीणही रिंगणात ( competition among women candidates in Punjab )

पुणे- पंजाब विधानसभा निवडणुकीत काही जागांवरील निवडणूक चर्चेत आहेत. कारण, या जागांवर पुरुष उमेदवारांपेक्षा महिला उमेदवारांची अधिक चर्चा आहे. यामध्ये मलोत, मालेरकोटला, मोगा आणि मुक्तसर या मतदारसंघाचा समावेश आहे.

  1. काँग्रेसने मलोत, मालेरकोटला, मोगा आणि मुक्तसर या चारही विधानसभा जागांवर महिला उमेदवार उभे केले आहेत. आम आदमी पक्षाने चारपैकी दोन जागांवर महिला उमेदवारांना तिकीट दिले आहे. शेतकरी संघटनांचे राजकीय पक्ष आणि माजी मुख्यमंत्री कॅप्टन अमरिंदर सिंग यांच्या पंजाब लोक काँग्रेसनेही प्रत्येकी एका महिला उमेदवाराला उभे केले आहे. या चार विधानसभा जागांवर महिलांमधील लढत अतिशय रंजक असणार आहे.
  2. मलोत विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेस आणि आप आमने सामने आहेत. काँग्रेसने येथून आपच्या बंडखोर रुपिंदर कौर रुबी यांना उमेदवारी दिली आहे. 'आप'ने माजी खासदार प्रा. साधू सिंह यांच्या कन्या डॉ. बलजीत कौर यांना तिकीट दिले आहे. त्यामुळेच ही निवडणूक चुरशीची आहे.
  3. मालेरकोटलाबद्दल दोन माजी डीजीपींच्या पत्नींमध्ये थेट सामना आहे. माजी डीजीपी मोहम्मद मुस्तफा यांच्या पत्नी आणि कॅबिनेट मंत्री रजिया सुलताना यांना काँग्रेसने तिकीट दिले आहे. तर पंजाब लोक काँग्रेसने माजी डीजीपी मोहम्मद इझार आलम यांच्या पत्नी फरजाना आलम यांना तिकीट दिले आहे. या दोन महिला उमेदवार पारंपरिक प्रतिस्पर्धी मानल्या जातात. रझिया सुलताना यांनी तीनवेळा तर फरजाना आलम यांनी ही एकदा जागा जिंकली आहे.
  4. अभिनेता सोनू सूदची बहीण मालविका निवडणुकीच्या रिंगणात उतरल्याने मोगा जागेवरील लढत खूपच रोचक बनली आहे. काँग्रेसने मोगामधून मालविका सूद सच्चर यांना उमेदवारी दिली आहे. त्याचवेळी मालविका यांच्यासमोर 'आप'ने डॉ. अमनदीप कौर अरोरा यांना उमेदवारी दिली आहे. या दोघांमध्ये चुरशीची लढत असल्याचे मानले जात आहे.
  5. मुक्तसर विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेस आणि शेतकरी यांच्यात थेट लढत आहे. काँग्रेसने माजी आमदार करण कौर ब्रार यांना उमेदवारी दिली आहे. संयुक्त समाज मोर्चाने अनूप कौर यांना तिकीट दिले आहे. माजी मुख्यमंत्री करण कौर बरारी या हरचरण सिंग ब्रार यांच्या सून आहेत. अनूप कौर दिल्लीतून निवडणुकीसाठी पंजाबमध्ये आल्या आहेत. त्यांनी एसजीटीबी खालसा कॉलेज, डीयूमध्ये सहाय्यक प्राध्यापक म्हणून काम केले आहे.

हायकमांडने महिला उमेदवारांना तिकीट देऊन महिला कोणत्याही उमेदवारापेक्षा कमी नसल्याचा संदेश दिला. ईव्हीएममध्ये उमेदवारांचे भवितव्य आहे. कोणत्या जागेवरून कोणती महिला उमेदवार जिंकेल, हे पाहणे औत्सुक्याचे ठरणार आहे.

हेही वाचा-Dayanand Mandrekar : भाजपचे दयानंद मांद्रेकर पाचव्यांदा आमदारकीच्या शर्यतीत, एक नजर त्यांच्या कारकिर्दीवर

पंजाबमधील 117 जागांची भौगोलिक स्थिती आणि एकूण मतदार यादी ( vote bank Majha Malwa Doaba )

  • पंजाबमधील 117 जागांसाठी एका टप्प्यात मतदान झाले आहे. यापूर्वी निवडणुकीची तारीख 14 फेब्रुवारी जाहीर करण्यात आली होती, मात्र राजकीय पक्षांच्या विनंतीवरून ती पुढे ढकलण्यात आली होती. राज्यातील 2.12 कोटी मतदार हे नवीन सरकारची निवड करतील. भौगोलिकदृष्ट्या पंजाबच्या कोणत्या भागावर या निवडणुकांवर परिणाम होतो ते समजून घ्या
  • पंजाब माझा, माळवा आणि दोआबामध्ये विभागला गेला आहे. माळव्यात सर्वाधिक ६९ जागा आहेत. या प्रदेशात फिरोजपूर, फरीदकोट, फाजिल्का, श्री मुक्तसर साहिब, मोगा, भटिंडा, बर्नाला, मानसा, लुधियाना, मोहाली, संगरूर, मालेरकोटला आणि पटियाला जिल्ह्यांचा समावेश आहे.
  • अमृतसर, तरनतारन, गुरुदासपूर आणि पठाणकोट जिल्हे माझा प्रदेशात येतात आणि होशियारपूर, जालंधर, नवांशहर आणि कपूरथला हे दोआबाचा भाग आहेत.
  • माळवा फिरोजपूर, फरीदकोट, फाजिल्का, श्री मुक्तसर साहिब, मोगा, भटिंडा, बर्नाला, मानसा,

लुधियाना, मोहाली, संगरूर, मालेरकोटला आणि पटियाला

माझा अमृतसर, तरन तारण, गुरुदासपूर आणि पठाणकोट

दोआबा होशियारपूर, जालंधर, नवांशहर आणि कपूरथला

सध्या पंजाबमधील एकूण गावांची संख्या १२,८५८ (१२,०००,८५८) आहे. पंजाबमधील 117 विधानसभा जागांपैकी सुमारे 50 जागांवर विशेष मागासवर्गीयांची मते निर्णायक आहेत. दोआबात 37 टक्के, माळव्यात 31 टक्के आणि माढामध्ये 29 टक्के लोकसंख्या अनुसूचित जातीची आहे. तसे पाहता, माळवा भागात अनुसूचित जातीची लोकसंख्या सर्वाधिक आहे. विशेष म्हणजे ही लोकसंख्या विविध धार्मिक शिविरांशी जोडलेली असते आणि त्यांच्या शिविरांच्या सूचनेनुसार शेवटच्या क्षणी निर्णय घेण्याचे समीकरण बदलतात.

पंजाबमधील एकूण गावांची संख्या - 12,858

हेही वाचा-Goa Election 2022 : गोव्यात जे सोबत येतील त्यांना घेऊन आम्ही सत्ता स्थापन करू : देवेंद्र फडणवीस

अनुसूचित जातीचे असे आहे प्रमाण

दोआबात 37 टक्के

माळव्यात 31 टक्के

माढामध्ये 29 टक्के

  • शेतकरी संघटनांनीही निवडणुकीच्या रिंगणात एक पक्ष स्थापन केला आहे. त्याचा परिणाम निवडणुकीत होण्याची शक्यता आहे. जातीय समीकरणाचा विचार करता पंजाबच्या लोकसंख्येच्या 30% जाट शिख आहेत. तर राज्याच्या 32 टक्के लोकसंख्या अनुसूचित जातीची आहे. हे प्रमाण भारतातील इतर राज्यांपेक्षा जास्त आहे.
  • यापैकी २४-१० टक्के मतदार हे रविदासिया आणि वाल्मिकी समाजाचे आहेत. यामुळेच राज्यातील निवडणुकीचे वातावरण अनेकवेळा एकहाती मतांमध्ये बदलणाऱ्या या जातीय मतांवर सर्वच राजकीय पक्षांचे डोळे लागले आहेत.
  • पंजाबमध्ये विधानसभेच्या ३४ जागा अनुसूचित जातीच्या उमेदवारांसाठी राखीव आहेत. 2017 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसने सर्वाधिक 21 जागा जिंकल्या होत्या. आम आदमी पक्षाने 9, अकाली दलाने 3 आणि भाजपने 1 जागा जिंकल्या आहेत.
  • विधानसभेच्या ३४ जागा अनुसूचित जातीच्या उमेदवारांसाठी राखीव आहेत.
  • 2017 मध्ये काँग्रेसला 21 जागा मिळाल्या होत्या.
  • आम आदमी पक्षाने 9 जागा जिंकल्या.
  • तर अकाली दलाला 3 आणि भाजपकडे 1 जागा होती.

पंजाब विधानसभा निवडणुकीसाठी 1,304 उमेदवार उमेदवार रिंगणात

  • मुख्य निवडणूक अधिकारी डॉ. एस. करुणा राजू यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, पंजाब विधानसभा निवडणुकीसाठी 1,304 उमेदवार रिंगणात आहेत, ज्यामध्ये 93 महिला, 1,209 पुरुष उमेदवार आणि 2 ट्रान्सजेंडर उमेदवार आहेत.
  • या निवडणुकीतील विशेष बाब म्हणजे यावेळी 9 उमेदवार हे 25 वर्षांचे आहेत. तर 6 उमेदवार 80 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे आहेत.. यामध्ये माजी मुख्यमंत्री प्रकाशसिंग बादल हे राज्यातील सर्वात वयस्कर उमेदवार आहेत. जे राजकारणात सक्रिय आहेत. पंजाबमध्ये 24,740 मतदान केंद्रे स्थापन करण्यात आली होती.
  • 2013 हे संवेदनशील मतदान केंद्र म्हणून घोषित करण्यात आली होती. तिथे वेबकास्टिंगद्वारे बूथवर लक्ष ठेवण्यात आले होते. भारतीय निवडणूक आयोगाच्या नियमांनुसार, किमान अर्धे केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल (CAPF) आणि उर्वरित पंजाब पोलीस संवेदनशील मतदान केंद्रांवर तैनात करण्यात आली होती.
  • निवडणुक रिंगणात नशीब आजमावणारे सर्वात वृद्ध उमेदवार कोण
  1. 80 वर्षांवरील उमेदवार
  2. प्रकाश सिंह बादल 94 वर्ष
  3. रणजीत सिंह ब्रह्मपुरा 84 वर्षे हलका खादूर साहिब येथून
  4. होशियारपूर येथील ओमप्रकाश जाखू वय 80
  5. धर्मकोट मतदारसंघातून जथेदार तोता सिंह 80 वर्षे
  6. बीडा राम 80 वर्षे हलका मलोत
  7. बलदेव सिंग मान प्रकाश सुनमपासून 80 वर्षे
  8. निवडणुक रिंगणात नशीब आजमावणारे सर्वात तरुण उमेदवार कोण आहेत.
  9. हलका भोवा येथील मुनीश कुमार, वय 25 वर्ष
  10. तरुण मेहता, अमृतसर (एस) मतदारसंघातून २५ वर्षे
  11. तरनतारन येथील डॉ. सुखमनदीप ढिल्लोन, वय 25 वर्ष
  12. हलका खन्ना ते परमजीत वालिया, २५ वर्षे
  13. गिद्दरबाहा मतदारसंघातून गुरजिंदर सिंग, २५ वर्षे
  14. हरसिमरनजोत सिंग, हलका कोटकपुरा, २५ वर्षे
  15. तलवंडी साबो मतदारसंघातून 25 वर्षांच्या रामपी कौर
  16. मानसा मतदारसंघातून राज कुमार, २५ वर्षे
  17. प्रकाश महिला कलान येथील सुपिंदर सिंग, वय 25 वर्ष

पंजाबचे राजकीय चित्र लवकरच स्पष्ट होईल. राजकारणाची धुरा कोणाची होणार, याची माहिती समोर येईल.

माळवा हेच ठरिवणार पंजाबचे भवितव्य

  1. पंजाबमध्ये बहुमतासाठी राजकीय पक्षाला 59 जागांची आवश्यकता आहे. माळव्यात ज्या राजकीय पक्षाला बहुमत मिळेल, तोच राजकीय पक्ष पंजाबमध्ये सरकार आणतो. तर या मतदारसंघाबाबत जाणून घेऊ.
  2. माळवा प्रदेश हा शेतकरी आणि जमीनदारांचा प्रदेश मानला जातो. माझा या प्रदेशाकडे धार्मिक दृष्टिकोनातून पाहिले जाते. दोआबा प्रदेश हा दलित राजकारणाचे केंद्र आहे. पंजाबचा हा प्रदेश 'एनआरआय बेल्ट' म्हणूनही ओळखला जातो.
  3. पंजाबच्या एकूण 117 विधानसभा मतदारसंघांपैकी 69 एकट्या माळव्यात, 25 माझा आणि 23 दोआबामध्ये जिंकले आहेत.. त्यामुळे हे स्पष्ट आहे की माळवा हेच पंजाबचे भविष्य ठरविणार आहे.

2012 च्या विधानसभा निवडणुकीबद्दल बोलायचे झाले तर माळवामध्ये अकाली दलाला 34, काँग्रेसला 31 आणि भाजपला 2 जागा मिळाल्या होत्या. माझामध्ये अकाली दलाला 11, काँग्रेसला 9 आणि भाजपला 5 गुण मिळाले आहेत. त्याचप्रमाणे दोआबामध्ये एसएडीने 11 जागा जिंकल्या, काँग्रेसने 6 जागा आणि भाजपने 5 जागा जिंकल्या होत्या. एसएडी-भाजप युतीला बहुमत मिळाल्यानंतर पंजाबमध्ये एसएडी-भाजप युतीचे सरकार स्थापन झाले. 2017 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसने माळव्यात 40 जागा जिंकल्या होत्या. शिरोमणी अकाली दलाला आठ, भाजपला एक आणि आम आदमी पार्टीला 18 जागा मिळाल्या होत्या. . माढामध्ये काँग्रेसला 2, भाजपला 1 आणि शिरोमणी अकाली दलाला 2 जागा मिळाल्या आहेत.

दोआबामध्ये, काँग्रेसने 15 जागा जिंकल्या होत्या. आम आदमी पक्षाने 2 जागा जिंकल्या होत्या. भाजपने 1 जागा जिंकली आहेत. आणि शिरोमणी अकाली दलाने 5 जागा जिंकल्या आणि काँग्रेसने 2017 मध्ये पूर्ण बहुमताचे सरकार स्थापन केले. विशेष म्हणजे आम आदमी पक्षाने माळव्यात २० जागा जिंकून विरोधी पक्षाची जागा काबीज केली होती.

दरवेळेप्रमाणे यावेळेसही माळवा पट्ट्याला मोठा फटका बसणार आहे. कारण यावेळी शेतकरी आंदोलनाचा निवडणुकीवर मोठा परिणाम होणार आहे. याशिवाय लोकांच्या म्हणण्यानुसार त्यांचे प्रश्न सुटलेले नाहीत... त्यामुळे निवडणुकांवर परिणाम होणार आहे.माळव्याचा विकास झाला नाही. साक्षरता दर आणि लिंग गुणोत्तर हे कोणत्याही प्रदेशाच्या विकासाचे प्रमुख घटक मानले जातात. माळवा दोन्ही बाजूंनी खूप मागे आहे. माळव्याचा साक्षरता दर 72.3%, दोआबाचा 81.48% आणि माझाचा 75.9% आहे. यासोबतच शेतकरी आत्महत्या, वाढता कर्करोग, पिण्याच्या पाण्याची कमतरता, वाळूचे वाढते दर, कापूस पिकावर लाल टोळांचा वाढता प्रादुर्भाव, बेरोजगारी, ढासळलेली कायदा व सुव्यवस्था या प्रमुख समस्या राहिल्या आहेत.

पारंपारिक पक्षांना उखडून टाकायचे ज्यांनी ठरवले आहे!

काही राजकीय विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की, येथील लोक त्यांच्या समस्यांबाबत नाराज आहेत. अनेक गावातील लोक इतके संतापले आहेत की त्यांनी गावातील राजकीय पक्षांवर बहिष्कार टाकला आहे. राजकीय पक्षांनीही गावोगावी नो-एंट्रीचे फलक लावले आहेत. त्यामुळे निवडणुकीत पारंपारिक पक्षांना डावलण्याचा निर्णय लोकांनी घेतला आहे.

डेरा सच्चा सौदाचा व्होट बँकेवरही परिणाम होईल

मतपेढीवर प्रभाव टाकणारी माळव्यातील सर्वात मोठी शेतकरी संघटना म्हणजे भारती किसान युनियन एकता, उग्रहण आणि दुसरी भारती किसान युनियन, सिद्धुपूर आहे. त्यांचे गावांमध्ये स्वतःचे मोठे केडर आहेत. पंजाब विधानसभा निवडणुकीच्या वेळी राजकीय पक्षांसाठी मोठी धोक्याची घंटा ठरलेल्या शेतकरी आंदोलनानंतर या दोन्ही शेतकरी संघटनांनी निवडणुकीत भाग न घेतल्याची घोषणा केली होती. त्यानंतर गावोगावी या संघटनांची पकड आणखी मजबूत झाली.

पंजाबमधील माळव्यातील १५ जिल्हे

पंजाबमधील एकूण २३ जिल्ह्यांपैकी १५ जिल्हे माळव्यात आहेत. यामध्ये फिरोजपूर, मुक्तसर, फरीदकोट, मोगा, लुधियाना, मलेरकोटला, भटिंडा, मानसा, संगरूर, पटियाला, फतेहगढ साहिब, एसएएस नगर, रोपर, बर्नाला आणि फाजिल्का यांचा समावेश आहे.

दलित आणि शेतकरी यांचे मिश्रण

माळवा पट्टा हा शेतकरी आणि दलितांचा मिश्रण आहे. येथेही धर्माला महत्त्व आहे. भटिंडा आणि मानसा या दोन जिल्ह्यांतील लोकांना राजकीय पक्ष 'मूक मतदार' म्हणतात. त्यामुळे निवडणुकीच्या वेळी उमेदवारांना अडचणी निर्माण होतात. यावेळी काँग्रेस, अकाली दल-बसपा, भाजप-पीएलसी-शिरोमणी अकाली दल (युनायटेड), आप आणि संयुक्त समाज मोर्चा (एसएसएम) आघाडी यांच्यात लढत आहे. अफाट बहुमतामुळे, पंजाब विधानसभेत माळवा प्रदेश इतका प्रभावशाली आहे की 1952 ते 2021 पर्यंत माळव्यातून मुख्यमंत्री झाले आहेत. या 2022 च्या विधानसभा निवडणुकीत माळव्यात कोणत्या राजकीय पक्षाला बहुमत मिळेल, हे महत्त्वाचे असणार आहे, माळव्यात कोणता राजकीय पक्ष पुढे असेल ते पंजाबमध्ये सरकार स्थापन करेल. त्यामुळे 10 मार्च रोजी पंजाबच्या राजकारणाचा क्लायमॅक्स समोर येणार आहे.

नवी दिल्ली- पाकिस्तानच्या सीमेलगत असलेले आणि शेतकरी आंदोलनात सक्रिय घेतलेल्या शेतकऱ्यांमुळे पंजाब विधानसभेच्या निवडणुकीकडे ( election 2022 ) लक्ष लागलेले आहे. या निवडणुकीतील जाणून घ्या, ठळक मुद्दे.

पंजाब विधानसभा निवडणुकीत 2022 मध्ये या ठिकाणी आहे अटीतटीच्या लढत ( Punjab Vidhan Sabha Elections 2022 )

पंजाब विधानसभा निवडणुकीची लढत यावेळी खूपच रंजक असणार आहे. कॅप्टन अमरिंदर सिंग यांनी स्थापन केलेला नवीन पंजाब लोक काँग्रेस पक्षही यावेळी आम आदमी पक्षासोबत निवडणूक लढवण्यासाठी रिंगणात आहे. अकाली दल पहिल्यांदाच भाजपपासून वेगळे निवडणूक लढवत आहे. यावेळी अशा पाच जागा आहेत जिथे पाच दिग्गज नशीब ( 5 HOT Seats with Seniors Leaders In Punjab ) आजमावित आहेत.

पंजाब विधानसभा निवडणुकीतील महत्त्वाचे उमेदवार
  • लांबा विधानसभेची निवडणूक

लांबा विधानसभेची निवडणूक चर्चेत आहे. कारण, शिरोमणी अकाली दलाचे नेते आणि पाचवेळा मुख्यमंत्री पदाची जबाबदारी पाडलेले प्रकाशसिंग बादल पुन्हा एकदा रिंगणात आहेत. बादल हे देशातील सर्वात जुन्या नेत्यांपैकी एक आहेत. काँग्रेसने जगपाल सिंग यांना तर आम आदमी पार्टीने गुरमीत खुडिया यांना बादल यांच्या विरोधात निवडणुकीच्या रिंगणात उभे केले आहे. लांबा विधानसभेच्या जागेवर विविध पक्षांचे एकूण 7 उमेदवार रिंगणात आहेत.

  • अमृतसर पूर्व विधानसभा

काँग्रेसचे दिग्गज नेते आणि प्रदेशाध्यक्ष नवज्योतसिंग सिद्धू हे राष्ट्रीय राजकारणात सतत चर्चेत असतात. ते अमृतसर पूर्व विधानसभेच्या जागेवरून निवडणूक लढवित आहे. त्यांच्या विरोधात अकाली दलाचे नेते बिक्रम मजिठिया हे निवडणुकीच्या रिंगणात आहे. वास्तविक, दोन्ही नेत्यांनी आतापर्यंत एकही विधानसभा निवडणूक हरलेली नाही. अशा स्थितीत या दोघांपैकी एकाचा पराभव निश्चित आहे. कोणता नेता बाजी मारणार याकडे जनेतेचे लक्ष लागलेले आहे.

पूर्व अमृतसरमधून एकूण 10 उमेदवार रिंगणात आहेत. येथे भाजप आघाडीने जगमोहन सिंग राजू यांना उमेदवारी दिली आहे. राजू हे तामिळनाडू केडरचे आयएएस अधिकारी होते. काही दिवसांपूर्वी त्यांनी स्वेच्छा निवृत्ती घेत राजकारणात प्रवेश केला होता.

  • भदौर

चमकौर साहिब विधानसभा मतदारसंघाची निवडणूक मुख्यमंत्री चरणजीत सिंग चन्नी यांच्यामुळे चर्चेत आहे. चन्नीही या जागेवरून निवडणूक लढवित आहेत. खरे तर काँग्रेसने त्यांना दोन विधानसभा जागांवरून उमेदवारी दिली आहे. या जागेवरून नऊ उमेदवार रिंगणात आहेत. आम आदमी पक्षाने चरणजित सिंग आणि अकाली दल-बसपा युतीने हरमोहन सिंग यांना उमेदवारी दिली आहे. दोन्ही उमेदवारांनी चन्नी यांच्या विरोधात जोरदार प्रचार केला आहे. आहेत. याशिवाय भदौरमधून चन्नीही रिंगणात आहेत. भदौरमध्ये 13 उमेदवार रिंगणात आहेत. आम आदमी पक्षाने लाभ सिंह उघोके तर अकाली दलाने सतनाम सिंग राही यांना उमेदवारी दिली आहे.

  • पटियाला

माजी मुख्यमंत्री कॅप्टन अमरिंदर सिंग पटियाला शहरी विधानसभा मतदारसंघातून आपले नशीब आजमावत आहेत. ही आपली शेवटची निवडणूक असल्याचे त्यांनी गेल्या निवडणुकीत सांगितले आहे. काँग्रेसपासून फारकत घेत ते पुन्हा रिंगणात आहेत. येथे एकूण 17 उमेदवार रिंगणात आहेत. 'आप'ने माजी महापौर अजितपाल कोहली तर काँग्रेसने माजी महापौर विष्णू शर्मा यांना रिंगणात उतरवले आहे. कॅप्टन यांच्या पक्षाची भाजपसोबत युती आहे. त्यामुळे भाजपने येथे आपला उमेदवार उभा केलेला नाही. ही निवडणूक त्यांचे भविष्यातील राजकारण ठरवेल, असे मानले जात आहे.

  • जलालाबाद

जलालाबाद विधानसभा जागा एसएडी-बसपा युतीसाठी खास आहे. कारण अकाली मुख्यमंत्री सुखबीर सिंग बादल रिंगणात आहेत. या जागेवरून 15 उमेदवार निवडणूक रिंगणात आहेत. काँग्रेसने मोहन सिंग फलियानवाल यांना तर आम आदमी पक्षाने जगदीप कंबोज यांना तिकीट दिले आहे.

  • धुरी

धुरी विधानसभेची जागा आम आदमी पक्षासाठी महत्त्वाची आहे. कारण त्यांचा मुख्यमंत्रिपदाचा चेहरा असलेले उमेदवार भगवंत मान रिंगणात आहेत. या जागेसाठी एकूण 12 उमेदवार रिंगणात आहेत. अकाली दलाने प्रकाश चंद गर्ग यांना तर काँग्रेसने दलवीर सिंग गोल्डी यांना उमेदवारी दिली आहे.

हेही वाचा-Uttarakhand Election 2022 : हे आहेत उत्तराखंडमधील 'टॉप 5 कोट्यधीश' उमेदवार

पंजाबच्या या चार जागांवर चुरस : महिला उमेदवारांमध्ये चुरशीची लढत, सोनू सूदची बहीणही रिंगणात ( competition among women candidates in Punjab )

पुणे- पंजाब विधानसभा निवडणुकीत काही जागांवरील निवडणूक चर्चेत आहेत. कारण, या जागांवर पुरुष उमेदवारांपेक्षा महिला उमेदवारांची अधिक चर्चा आहे. यामध्ये मलोत, मालेरकोटला, मोगा आणि मुक्तसर या मतदारसंघाचा समावेश आहे.

  1. काँग्रेसने मलोत, मालेरकोटला, मोगा आणि मुक्तसर या चारही विधानसभा जागांवर महिला उमेदवार उभे केले आहेत. आम आदमी पक्षाने चारपैकी दोन जागांवर महिला उमेदवारांना तिकीट दिले आहे. शेतकरी संघटनांचे राजकीय पक्ष आणि माजी मुख्यमंत्री कॅप्टन अमरिंदर सिंग यांच्या पंजाब लोक काँग्रेसनेही प्रत्येकी एका महिला उमेदवाराला उभे केले आहे. या चार विधानसभा जागांवर महिलांमधील लढत अतिशय रंजक असणार आहे.
  2. मलोत विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेस आणि आप आमने सामने आहेत. काँग्रेसने येथून आपच्या बंडखोर रुपिंदर कौर रुबी यांना उमेदवारी दिली आहे. 'आप'ने माजी खासदार प्रा. साधू सिंह यांच्या कन्या डॉ. बलजीत कौर यांना तिकीट दिले आहे. त्यामुळेच ही निवडणूक चुरशीची आहे.
  3. मालेरकोटलाबद्दल दोन माजी डीजीपींच्या पत्नींमध्ये थेट सामना आहे. माजी डीजीपी मोहम्मद मुस्तफा यांच्या पत्नी आणि कॅबिनेट मंत्री रजिया सुलताना यांना काँग्रेसने तिकीट दिले आहे. तर पंजाब लोक काँग्रेसने माजी डीजीपी मोहम्मद इझार आलम यांच्या पत्नी फरजाना आलम यांना तिकीट दिले आहे. या दोन महिला उमेदवार पारंपरिक प्रतिस्पर्धी मानल्या जातात. रझिया सुलताना यांनी तीनवेळा तर फरजाना आलम यांनी ही एकदा जागा जिंकली आहे.
  4. अभिनेता सोनू सूदची बहीण मालविका निवडणुकीच्या रिंगणात उतरल्याने मोगा जागेवरील लढत खूपच रोचक बनली आहे. काँग्रेसने मोगामधून मालविका सूद सच्चर यांना उमेदवारी दिली आहे. त्याचवेळी मालविका यांच्यासमोर 'आप'ने डॉ. अमनदीप कौर अरोरा यांना उमेदवारी दिली आहे. या दोघांमध्ये चुरशीची लढत असल्याचे मानले जात आहे.
  5. मुक्तसर विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेस आणि शेतकरी यांच्यात थेट लढत आहे. काँग्रेसने माजी आमदार करण कौर ब्रार यांना उमेदवारी दिली आहे. संयुक्त समाज मोर्चाने अनूप कौर यांना तिकीट दिले आहे. माजी मुख्यमंत्री करण कौर बरारी या हरचरण सिंग ब्रार यांच्या सून आहेत. अनूप कौर दिल्लीतून निवडणुकीसाठी पंजाबमध्ये आल्या आहेत. त्यांनी एसजीटीबी खालसा कॉलेज, डीयूमध्ये सहाय्यक प्राध्यापक म्हणून काम केले आहे.

हायकमांडने महिला उमेदवारांना तिकीट देऊन महिला कोणत्याही उमेदवारापेक्षा कमी नसल्याचा संदेश दिला. ईव्हीएममध्ये उमेदवारांचे भवितव्य आहे. कोणत्या जागेवरून कोणती महिला उमेदवार जिंकेल, हे पाहणे औत्सुक्याचे ठरणार आहे.

हेही वाचा-Dayanand Mandrekar : भाजपचे दयानंद मांद्रेकर पाचव्यांदा आमदारकीच्या शर्यतीत, एक नजर त्यांच्या कारकिर्दीवर

पंजाबमधील 117 जागांची भौगोलिक स्थिती आणि एकूण मतदार यादी ( vote bank Majha Malwa Doaba )

  • पंजाबमधील 117 जागांसाठी एका टप्प्यात मतदान झाले आहे. यापूर्वी निवडणुकीची तारीख 14 फेब्रुवारी जाहीर करण्यात आली होती, मात्र राजकीय पक्षांच्या विनंतीवरून ती पुढे ढकलण्यात आली होती. राज्यातील 2.12 कोटी मतदार हे नवीन सरकारची निवड करतील. भौगोलिकदृष्ट्या पंजाबच्या कोणत्या भागावर या निवडणुकांवर परिणाम होतो ते समजून घ्या
  • पंजाब माझा, माळवा आणि दोआबामध्ये विभागला गेला आहे. माळव्यात सर्वाधिक ६९ जागा आहेत. या प्रदेशात फिरोजपूर, फरीदकोट, फाजिल्का, श्री मुक्तसर साहिब, मोगा, भटिंडा, बर्नाला, मानसा, लुधियाना, मोहाली, संगरूर, मालेरकोटला आणि पटियाला जिल्ह्यांचा समावेश आहे.
  • अमृतसर, तरनतारन, गुरुदासपूर आणि पठाणकोट जिल्हे माझा प्रदेशात येतात आणि होशियारपूर, जालंधर, नवांशहर आणि कपूरथला हे दोआबाचा भाग आहेत.
  • माळवा फिरोजपूर, फरीदकोट, फाजिल्का, श्री मुक्तसर साहिब, मोगा, भटिंडा, बर्नाला, मानसा,

लुधियाना, मोहाली, संगरूर, मालेरकोटला आणि पटियाला

माझा अमृतसर, तरन तारण, गुरुदासपूर आणि पठाणकोट

दोआबा होशियारपूर, जालंधर, नवांशहर आणि कपूरथला

सध्या पंजाबमधील एकूण गावांची संख्या १२,८५८ (१२,०००,८५८) आहे. पंजाबमधील 117 विधानसभा जागांपैकी सुमारे 50 जागांवर विशेष मागासवर्गीयांची मते निर्णायक आहेत. दोआबात 37 टक्के, माळव्यात 31 टक्के आणि माढामध्ये 29 टक्के लोकसंख्या अनुसूचित जातीची आहे. तसे पाहता, माळवा भागात अनुसूचित जातीची लोकसंख्या सर्वाधिक आहे. विशेष म्हणजे ही लोकसंख्या विविध धार्मिक शिविरांशी जोडलेली असते आणि त्यांच्या शिविरांच्या सूचनेनुसार शेवटच्या क्षणी निर्णय घेण्याचे समीकरण बदलतात.

पंजाबमधील एकूण गावांची संख्या - 12,858

हेही वाचा-Goa Election 2022 : गोव्यात जे सोबत येतील त्यांना घेऊन आम्ही सत्ता स्थापन करू : देवेंद्र फडणवीस

अनुसूचित जातीचे असे आहे प्रमाण

दोआबात 37 टक्के

माळव्यात 31 टक्के

माढामध्ये 29 टक्के

  • शेतकरी संघटनांनीही निवडणुकीच्या रिंगणात एक पक्ष स्थापन केला आहे. त्याचा परिणाम निवडणुकीत होण्याची शक्यता आहे. जातीय समीकरणाचा विचार करता पंजाबच्या लोकसंख्येच्या 30% जाट शिख आहेत. तर राज्याच्या 32 टक्के लोकसंख्या अनुसूचित जातीची आहे. हे प्रमाण भारतातील इतर राज्यांपेक्षा जास्त आहे.
  • यापैकी २४-१० टक्के मतदार हे रविदासिया आणि वाल्मिकी समाजाचे आहेत. यामुळेच राज्यातील निवडणुकीचे वातावरण अनेकवेळा एकहाती मतांमध्ये बदलणाऱ्या या जातीय मतांवर सर्वच राजकीय पक्षांचे डोळे लागले आहेत.
  • पंजाबमध्ये विधानसभेच्या ३४ जागा अनुसूचित जातीच्या उमेदवारांसाठी राखीव आहेत. 2017 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसने सर्वाधिक 21 जागा जिंकल्या होत्या. आम आदमी पक्षाने 9, अकाली दलाने 3 आणि भाजपने 1 जागा जिंकल्या आहेत.
  • विधानसभेच्या ३४ जागा अनुसूचित जातीच्या उमेदवारांसाठी राखीव आहेत.
  • 2017 मध्ये काँग्रेसला 21 जागा मिळाल्या होत्या.
  • आम आदमी पक्षाने 9 जागा जिंकल्या.
  • तर अकाली दलाला 3 आणि भाजपकडे 1 जागा होती.

पंजाब विधानसभा निवडणुकीसाठी 1,304 उमेदवार उमेदवार रिंगणात

  • मुख्य निवडणूक अधिकारी डॉ. एस. करुणा राजू यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, पंजाब विधानसभा निवडणुकीसाठी 1,304 उमेदवार रिंगणात आहेत, ज्यामध्ये 93 महिला, 1,209 पुरुष उमेदवार आणि 2 ट्रान्सजेंडर उमेदवार आहेत.
  • या निवडणुकीतील विशेष बाब म्हणजे यावेळी 9 उमेदवार हे 25 वर्षांचे आहेत. तर 6 उमेदवार 80 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे आहेत.. यामध्ये माजी मुख्यमंत्री प्रकाशसिंग बादल हे राज्यातील सर्वात वयस्कर उमेदवार आहेत. जे राजकारणात सक्रिय आहेत. पंजाबमध्ये 24,740 मतदान केंद्रे स्थापन करण्यात आली होती.
  • 2013 हे संवेदनशील मतदान केंद्र म्हणून घोषित करण्यात आली होती. तिथे वेबकास्टिंगद्वारे बूथवर लक्ष ठेवण्यात आले होते. भारतीय निवडणूक आयोगाच्या नियमांनुसार, किमान अर्धे केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल (CAPF) आणि उर्वरित पंजाब पोलीस संवेदनशील मतदान केंद्रांवर तैनात करण्यात आली होती.
  • निवडणुक रिंगणात नशीब आजमावणारे सर्वात वृद्ध उमेदवार कोण
  1. 80 वर्षांवरील उमेदवार
  2. प्रकाश सिंह बादल 94 वर्ष
  3. रणजीत सिंह ब्रह्मपुरा 84 वर्षे हलका खादूर साहिब येथून
  4. होशियारपूर येथील ओमप्रकाश जाखू वय 80
  5. धर्मकोट मतदारसंघातून जथेदार तोता सिंह 80 वर्षे
  6. बीडा राम 80 वर्षे हलका मलोत
  7. बलदेव सिंग मान प्रकाश सुनमपासून 80 वर्षे
  8. निवडणुक रिंगणात नशीब आजमावणारे सर्वात तरुण उमेदवार कोण आहेत.
  9. हलका भोवा येथील मुनीश कुमार, वय 25 वर्ष
  10. तरुण मेहता, अमृतसर (एस) मतदारसंघातून २५ वर्षे
  11. तरनतारन येथील डॉ. सुखमनदीप ढिल्लोन, वय 25 वर्ष
  12. हलका खन्ना ते परमजीत वालिया, २५ वर्षे
  13. गिद्दरबाहा मतदारसंघातून गुरजिंदर सिंग, २५ वर्षे
  14. हरसिमरनजोत सिंग, हलका कोटकपुरा, २५ वर्षे
  15. तलवंडी साबो मतदारसंघातून 25 वर्षांच्या रामपी कौर
  16. मानसा मतदारसंघातून राज कुमार, २५ वर्षे
  17. प्रकाश महिला कलान येथील सुपिंदर सिंग, वय 25 वर्ष

पंजाबचे राजकीय चित्र लवकरच स्पष्ट होईल. राजकारणाची धुरा कोणाची होणार, याची माहिती समोर येईल.

माळवा हेच ठरिवणार पंजाबचे भवितव्य

  1. पंजाबमध्ये बहुमतासाठी राजकीय पक्षाला 59 जागांची आवश्यकता आहे. माळव्यात ज्या राजकीय पक्षाला बहुमत मिळेल, तोच राजकीय पक्ष पंजाबमध्ये सरकार आणतो. तर या मतदारसंघाबाबत जाणून घेऊ.
  2. माळवा प्रदेश हा शेतकरी आणि जमीनदारांचा प्रदेश मानला जातो. माझा या प्रदेशाकडे धार्मिक दृष्टिकोनातून पाहिले जाते. दोआबा प्रदेश हा दलित राजकारणाचे केंद्र आहे. पंजाबचा हा प्रदेश 'एनआरआय बेल्ट' म्हणूनही ओळखला जातो.
  3. पंजाबच्या एकूण 117 विधानसभा मतदारसंघांपैकी 69 एकट्या माळव्यात, 25 माझा आणि 23 दोआबामध्ये जिंकले आहेत.. त्यामुळे हे स्पष्ट आहे की माळवा हेच पंजाबचे भविष्य ठरविणार आहे.

2012 च्या विधानसभा निवडणुकीबद्दल बोलायचे झाले तर माळवामध्ये अकाली दलाला 34, काँग्रेसला 31 आणि भाजपला 2 जागा मिळाल्या होत्या. माझामध्ये अकाली दलाला 11, काँग्रेसला 9 आणि भाजपला 5 गुण मिळाले आहेत. त्याचप्रमाणे दोआबामध्ये एसएडीने 11 जागा जिंकल्या, काँग्रेसने 6 जागा आणि भाजपने 5 जागा जिंकल्या होत्या. एसएडी-भाजप युतीला बहुमत मिळाल्यानंतर पंजाबमध्ये एसएडी-भाजप युतीचे सरकार स्थापन झाले. 2017 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसने माळव्यात 40 जागा जिंकल्या होत्या. शिरोमणी अकाली दलाला आठ, भाजपला एक आणि आम आदमी पार्टीला 18 जागा मिळाल्या होत्या. . माढामध्ये काँग्रेसला 2, भाजपला 1 आणि शिरोमणी अकाली दलाला 2 जागा मिळाल्या आहेत.

दोआबामध्ये, काँग्रेसने 15 जागा जिंकल्या होत्या. आम आदमी पक्षाने 2 जागा जिंकल्या होत्या. भाजपने 1 जागा जिंकली आहेत. आणि शिरोमणी अकाली दलाने 5 जागा जिंकल्या आणि काँग्रेसने 2017 मध्ये पूर्ण बहुमताचे सरकार स्थापन केले. विशेष म्हणजे आम आदमी पक्षाने माळव्यात २० जागा जिंकून विरोधी पक्षाची जागा काबीज केली होती.

दरवेळेप्रमाणे यावेळेसही माळवा पट्ट्याला मोठा फटका बसणार आहे. कारण यावेळी शेतकरी आंदोलनाचा निवडणुकीवर मोठा परिणाम होणार आहे. याशिवाय लोकांच्या म्हणण्यानुसार त्यांचे प्रश्न सुटलेले नाहीत... त्यामुळे निवडणुकांवर परिणाम होणार आहे.माळव्याचा विकास झाला नाही. साक्षरता दर आणि लिंग गुणोत्तर हे कोणत्याही प्रदेशाच्या विकासाचे प्रमुख घटक मानले जातात. माळवा दोन्ही बाजूंनी खूप मागे आहे. माळव्याचा साक्षरता दर 72.3%, दोआबाचा 81.48% आणि माझाचा 75.9% आहे. यासोबतच शेतकरी आत्महत्या, वाढता कर्करोग, पिण्याच्या पाण्याची कमतरता, वाळूचे वाढते दर, कापूस पिकावर लाल टोळांचा वाढता प्रादुर्भाव, बेरोजगारी, ढासळलेली कायदा व सुव्यवस्था या प्रमुख समस्या राहिल्या आहेत.

पारंपारिक पक्षांना उखडून टाकायचे ज्यांनी ठरवले आहे!

काही राजकीय विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की, येथील लोक त्यांच्या समस्यांबाबत नाराज आहेत. अनेक गावातील लोक इतके संतापले आहेत की त्यांनी गावातील राजकीय पक्षांवर बहिष्कार टाकला आहे. राजकीय पक्षांनीही गावोगावी नो-एंट्रीचे फलक लावले आहेत. त्यामुळे निवडणुकीत पारंपारिक पक्षांना डावलण्याचा निर्णय लोकांनी घेतला आहे.

डेरा सच्चा सौदाचा व्होट बँकेवरही परिणाम होईल

मतपेढीवर प्रभाव टाकणारी माळव्यातील सर्वात मोठी शेतकरी संघटना म्हणजे भारती किसान युनियन एकता, उग्रहण आणि दुसरी भारती किसान युनियन, सिद्धुपूर आहे. त्यांचे गावांमध्ये स्वतःचे मोठे केडर आहेत. पंजाब विधानसभा निवडणुकीच्या वेळी राजकीय पक्षांसाठी मोठी धोक्याची घंटा ठरलेल्या शेतकरी आंदोलनानंतर या दोन्ही शेतकरी संघटनांनी निवडणुकीत भाग न घेतल्याची घोषणा केली होती. त्यानंतर गावोगावी या संघटनांची पकड आणखी मजबूत झाली.

पंजाबमधील माळव्यातील १५ जिल्हे

पंजाबमधील एकूण २३ जिल्ह्यांपैकी १५ जिल्हे माळव्यात आहेत. यामध्ये फिरोजपूर, मुक्तसर, फरीदकोट, मोगा, लुधियाना, मलेरकोटला, भटिंडा, मानसा, संगरूर, पटियाला, फतेहगढ साहिब, एसएएस नगर, रोपर, बर्नाला आणि फाजिल्का यांचा समावेश आहे.

दलित आणि शेतकरी यांचे मिश्रण

माळवा पट्टा हा शेतकरी आणि दलितांचा मिश्रण आहे. येथेही धर्माला महत्त्व आहे. भटिंडा आणि मानसा या दोन जिल्ह्यांतील लोकांना राजकीय पक्ष 'मूक मतदार' म्हणतात. त्यामुळे निवडणुकीच्या वेळी उमेदवारांना अडचणी निर्माण होतात. यावेळी काँग्रेस, अकाली दल-बसपा, भाजप-पीएलसी-शिरोमणी अकाली दल (युनायटेड), आप आणि संयुक्त समाज मोर्चा (एसएसएम) आघाडी यांच्यात लढत आहे. अफाट बहुमतामुळे, पंजाब विधानसभेत माळवा प्रदेश इतका प्रभावशाली आहे की 1952 ते 2021 पर्यंत माळव्यातून मुख्यमंत्री झाले आहेत. या 2022 च्या विधानसभा निवडणुकीत माळव्यात कोणत्या राजकीय पक्षाला बहुमत मिळेल, हे महत्त्वाचे असणार आहे, माळव्यात कोणता राजकीय पक्ष पुढे असेल ते पंजाबमध्ये सरकार स्थापन करेल. त्यामुळे 10 मार्च रोजी पंजाबच्या राजकारणाचा क्लायमॅक्स समोर येणार आहे.

Last Updated : Mar 9, 2022, 10:58 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.