उत्तराखंड : महिला सक्षमीकरणाचे आणखी एक उदाहरण उत्तराखंडच्या कन्या प्रतिभा थापलियाल ( Pratibha Thapliyal ) यांच्या रूपाने समोर आले आहे. दोन मुलांची आई असलेली प्रतिभा गेल्या तीन वर्षांपासून बॉडी बिल्डिंगची आवड निर्माण करून केवळ राष्ट्रीयच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर ठसा उमटवण्याच्या शर्यतीत आहे. प्रतिभा थापलियाल हिने सिक्कीम येथे गेल्या 6 महिन्यात झालेल्या राष्ट्रीय बॉडी बिल्डिंग महिला स्पर्धेत चौथे स्थान मिळवून उत्तराखंडचे नाव उंचावले आहे. ( Body Builder Of Uttarakhand )
उत्तराखंडच्या व्हॉलीबॉल खेळात कर्णधार : आशिया बॉडी बिल्डिंग आणि त्यानंतर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर महिलांच्या शरीरसौष्ठव स्पर्धेत चांगली कामगिरी करून स्वत:चे नाव कमावण्याचे प्रतिभाचे पुढील ध्येय आहे. साधी गृहिणी म्हणून बॉडी बिल्डिंगच्या क्षेत्रात नवीन उंची गाठण्याची आकांक्षा असलेल्या प्रतिभाने यापूर्वी उत्तराखंडच्या व्हॉलीबॉल खेळात कर्णधार म्हणून आणि भारतीय महिला क्रिकेटमध्ये चांगली कामगिरी केली आहे. सध्या बॉडी बिल्डिंगच्या क्षेत्रात मोठे नाव कमावण्याची प्रतिभाची छंद आहे. प्रतिभा ही एक साधी गृहिणी आणि पेईंग गेस्ट हाऊस चालवणारी महिला सक्षमीकरण म्हणून तिचे बॉडी बिल्डिंग करिअर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नेण्यासाठी तपश्चर्या करत आहे.
लठ्ठपणा कमी करून बॉडी बिल्डिंगचा सुरू झाला प्रवास : प्रतिभा थापलियाल सांगतात की, सुमारे ३ वर्षांपूर्वी तिने वजन कमी करण्यासाठी बॉडी बिल्डिंग सुरू केली होती. साधी गृहिणी, २ मुलांची आई आणि पेइंग गेस्ट हाऊस (पीजी) चालवणाऱ्या प्रतिभा यांनी पतीच्या देखरेखीखाली जिममध्ये जाणे सुरू केले. तिच्या पतीलाही बॉडी बिल्डिंगची आवड आहे. प्रतिभा पती भूपेश थापलियाल यांच्या देखरेखीखाली जिममध्ये तासनतास घाम गाळते. तीन वर्षांच्या अथक परिश्रमाच्या बळावर प्रतिभाने असे स्थान मिळवले आहे. प्रतिभाने बॉडी बिल्डिंग स्पर्धेत गेल्या 6 महिन्यांपासून भाग घेणे सुरू ठेवले आणि फेब्रुवारी 2022 रोजी तिने सिक्कीम येथे जाऊन राष्ट्रीय स्तरावरील महिलांच्या बॉडी बिल्डिंग स्पर्धेत भाग घेतला, जिथे तिने अलीकडेच चौथे स्थान मिळवले आहे.
चांगला आणि सकस आहार घ्या : प्रतिभा थापलियाल यांच्या म्हणण्यानुसार, आज ती तिच्या घरगुती कामासोबतच आंतरराष्ट्रीय शरीर निर्माण स्पर्धेत नशीब आजमावण्यासाठी सकाळ-संध्याकाळ तीन तास जिममध्ये जाऊन कठोर परिश्रम करते. मात्र, बॉडी बिल्डिंगच्या क्षेत्रात पुढे जाण्यासाठी त्यांना सामान्य जीवनासारखे अन्न आणि इतर अनेकांचे रुटीन जीवन सोडावे लागले. उदाहरणार्थ, तिची बॉडीबिल्डिंगची आवड आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नेण्यासाठी ती एखाद्या प्रोफेशनलप्रमाणे सकस आहार घेते आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर बॉडी बिल्डिंग स्पर्धेत उतरण्याची तयारी करत आहे. उत्तराखंडच्या पहिल्या महिला बॉडीबिल्डिंगमध्ये नाव कमावणाऱ्या प्रतिभा थापलियाल यांच्या मते, पर्वतीय महिला खूप मजबूत असतात. अशा परिस्थितीत तिचा सर्व महिलांना एक संदेश आहे की, आपले छंद आणि स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी आपल्या सामान्य जीवनासोबतच थोडा वेळ काढून जिद्दीने कोणत्याही क्षेत्रात कठोर परिश्रम करू शकतात.
पतीचा सर्वात मोठा आधार : प्रतिभा थापलियाल यांच्या म्हणण्यानुसार, बॉडी बिल्डिंगच्या क्षेत्रात पुढे जाण्यासाठी तिला पती भूपेश थापलियाल यांच्याकडून सर्वात मोठा पाठिंबा आहे. पती भूपेश तिला या क्षेत्रात पुढे जाण्यासाठी व्यावसायिक प्रशिक्षकाप्रमाणे तिचे स्वप्न साकार करण्यासाठी मदत तर करत आहेच, पण तिला पूर्ण पाठिंबाही देत आहे.
प्रतिभासारख्या खेळाडूंकडे सरकार लक्ष देत नाही : प्रतिभा थापलियाल यांच्यासारख्या अनेक महिला आहेत, ज्यांना आयुष्यात काहीतरी करण्याची इच्छा आहे. पण काही कारणास्तव ते पुढे जाऊ शकत नाहीत. बॉडी बिल्डिंग असो किंवा इतर कोणतेही क्रीडा क्षेत्र असो, आज सरकारला केवळ प्रतिभा थापलियालसारख्या आश्वासक आणि मेहनती महिलांना अशा क्रीडा आणि स्पर्धांमध्ये प्रोत्साहन देण्यासाठी आर्थिक मदतीची गरज आहे. त्याचबरोबर त्यांना प्रोत्साहन देण्याचीही गरज आहे.
उत्तराखंड सरकारच्या क्रीडा मंत्रालयाकडून कोणतीही मदत नाही : बॉडी बिल्डिंगमध्ये उत्तराखंडमधील पहिली महिला म्हणून देश आणि जगात नाव कमावणाऱ्या प्रतिभा थापलियाल यांना सध्या राज्य सरकारच्या क्रीडा मंत्रालयाकडून कोणतीही मदत मिळालेली नाही.