कर्नाल (हरियाणा): शास्त्रज्ञांनी रंगीत फुलकोबीची एक नवीन जात विकसित केली आहे. ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न दुप्पट तर होईलच, शिवाय खाणाऱ्याचे आरोग्यही खूप सुधारेल. घरौंडा येथील सेंटर ऑफ एक्सलन्स फॉर व्हेजिटेबलमध्ये देशात प्रथमच रंगीबेरंगी कोबीची लागवड झाली आहे, ही संपूर्ण देशासाठी चांगली बाब आहे. ही केवळ हरियाणासाठीच नव्हे तर संपूर्ण देशातील भाजीपाला उत्पादकांसाठी आनंदाची बाब आहे.
हरियाणातील कर्नाल येथे भारत-इस्त्रायलच्या सहकार्याने स्थापन केलेल्या घरौंडा या भाजीपाला उत्कृष्टता केंद्रातील शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक बातमी आली आहे. शास्त्रज्ञांनी रंगीत कोबीचे नवीन प्रकार तयार केले आहेत. यामुळे शेतकर्यांचे उत्पन्न दुप्पट होण्यास मदत करेलच पण लोकांना गंभीर आजारांपासून वाचवण्यात मदत होणार आहे. येथे जांभळ्या आणि पिवळ्या रंगाच्या कोबीची लागवड करण्यात आली आहे. संपूर्ण देशात रंगीत कोबीची लागवड करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.
आजारांपासून मिळणार संरक्षण: शास्त्रज्ञांनी असा दावा केला आहे की, आहारात रंगीबेरंगी कोबीचा समावेश केल्यास लठ्ठपणा कमी होईल आणि हृदयविकारांशी लढण्यास मदत होईल. याशिवाय कोबीमध्ये कर्करोगविरोधी क्षमता असते. ही रंगीबेरंगी कोबी पिकवून शेतकरी भरघोस नफा मिळवू शकतात. दिल्लीसारख्या शहरात रंगीत कोबीला मोठी मागणी आहे. रंगीत कोबीमध्ये पांढऱ्या कोबीपेक्षा 25 पट जास्त व्हिटॅमिन ई असते. केंद्राचे प्रभारी डॉ. सुधीर यादव यांनी सांगितले की, रंगीबेरंगी भाज्या दिसायला चांगल्या असतात, तसेच त्यांना चवही जास्त असते. सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे ही भाजी अनेक आजारांपासून संरक्षण करते.
शेतकऱ्यांना उत्पादनासाठी लागणारा खर्च सारखाच: शेतकऱ्यांनी पांढऱ्या कोबीऐवजी रंगीत कोबी पिकवावी. पांढऱ्या कोबीइतकेच कष्ट आणि खर्च ते वाढवण्यासाठी लागतात. अतिरिक्त खर्चाची आवश्यकता नाही. शेतकऱ्यांना अधिक माहिती हवी असल्यास ते केंद्रात येऊ शकतात, असेही ते म्हणाले. शेतकऱ्यांना अद्ययावत माहिती देण्यासाठी केंद्रात विविध भाज्यांचे प्रात्यक्षिक रोपे लावण्यात आले आहेत.
अनेक शेतकरी पाहणीसाठी केंद्रावर: व्हेजिटेबल एक्सलन्स सेंटरचे व्यवस्थापक डॉ. सुधीर यादव यांनी सांगितले की, पूर्वी रंगीत सिमला मिरचीचा ट्रेंड आला होता, ज्याला बाजारात चांगली मागणी तर होतीच, पण उत्पादकांनाही चांगला नफा मिळत होता आणि आजही रंगीत सिमला मिरचीचा दर चांगला आहे त्याच धर्तीवर आता CEV ने रंगीत कोबीचा प्रात्यक्षिक प्लांट उभारला आहे. रंगीबेरंगी कोबीचे प्रात्यक्षिक पाहण्यासाठी अनेक शेतकरी केंद्रावर पोहोचत आहेत.
रंगीत कोबीचा भाव तिप्पट: शेतकऱ्यांनी पांढऱ्या कोबीपलीकडे विचार करायला हवा, असे ते म्हणाले. कारण रंगीत कोबीचा बाजार सातत्याने वाढत आहे. पांढर्या कोबीशिवाय रंगीत कोबी विकून शेतकरी अधिक नफा कमवू शकतो. सध्या छोट्या शहरांमध्ये रंगीत कोबीला मागणी कमी असली तरी दिल्लीसारख्या शहरात रंगीत कोबीला मोठी मागणी आहे. जिथे पांढरा कोबी साधारणत: 20 रुपये किलोने विकला जातो, तिथे रंगीत कोबीचा भाव तिपटीने वाढत आहे.
उत्पादनाचा कालावधीही कमी: पांढऱ्या कोबीपेक्षा रंगीत कोबीचे भविष्य अधिक असते. ते म्हणाले की, रंगीत कोबी पिकवण्यासाठी शेतकऱ्यांना फारसा खर्च करावा लागत नाही. पांढरी कोबी जितकी मेहनत आणि खर्च करून रंगीत कोबीही पिकवता येते. 15 सप्टेंबरच्या आसपास रंगीत कोबीची लागवड करता येईल, असे त्यांनी सांगितले. रंगीत कोबी हे 70 दिवसांचे पीक आहेत. कोबीचे रंगीत पीक ७० दिवसांत तयार होते. रंगीत कोबी 800 ग्रॅम ते 1 किलोग्रॅमपर्यंत असू शकते, असे ते म्हणाले.
आजारांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत: ते म्हणाले की, आजकाल अन्नामुळे लोक लठ्ठ होत असून हृदयविकार, कर्करोग यांसारख्या जीवघेण्या आजारांनाही बळी पडत असल्याचे दिसून येत आहे. जीवनशैलीतही सातत्याने बदल होत आहेत. त्यामुळे अन्नाकडे लक्ष न दिल्याने लोक आजारांच्या विळख्यात सापडतात. पण जर रंगीत कोबीचा आहारात समावेश केला तर वर नमूद केलेल्या आजारांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत होईल.
शेतकऱ्यांना मिळणार आर्थिक बळ: हा भाजीपाला शेतात मध्यभागी उगवत असून, त्याची लागवड सहज करता येत असल्याचे दिसून आले. आता राज्यातील शेतकऱ्यांनाही याबाबत प्रबोधन करण्यात येणार आहे. या भाज्यांची लागवडही तो सहज करू शकतो. त्यासाठी त्यांना प्रशिक्षण, थोडी मेहनत आणि बाजाराची समज विकसित करावी लागेल. पुन्हा एकदा बघा, ही भाजी तुमच्या ताटातील वाटी तर समृद्ध करेलच, शिवाय शेतकऱ्यांना आर्थिक बळही देईल.