हैदराबाद : दिवाळी हा हिंदू धर्मातील प्रमुख सणांपैकी एक आहे. हा दिव्यांचा किंवा रोषणाईचा सण आहे. 14 वर्षांच्या वनवासानंतर भगवान राम त्यांच्या राज्यात अयोध्येत परतल्याबद्दल दिवाळी सण साजरा केला जातो. इतकेच नाही तर हा सण लक्ष्मी, समृद्धीची देवी, बुद्धीची देवता आणि अडथळे दूर करणारा गणेश यांच्याशी देखील संबंधित आहे. रामायणानुसार, लंकेचा राजा रावणाचा वध करून जेव्हा भगवान श्रीराम आपली पत्नी सीता आणि भाऊ लक्ष्मण यांच्यासह अयोध्येला परतले, तेव्हा संपूर्ण अयोध्या शहर दिव्यांनी सजले होते. 14 वर्षांच्या वनवासानंतर प्रभू राम अयोध्येत परतल्याच्या आनंदात दिवाळीचा सण साजरा केला जातो.
दिवाळीचा शुभ काळ :
- अमावस्या तिथीची सुरुवात – १२ नोव्हेंबर – दुपारी ०२:४४
- अमावस्या तिथी समाप्ती - 13 नोव्हेंबर - 02:56 पर्यंत
- लक्ष्मी पूजनाची वेळ - 12 नोव्हेंबर संध्याकाळी 05:19 ते 07:19 पर्यंत
दिवाळी हा पाच दिवसांचा सण आहे : दिवाळीचा सण धनत्रयोदशीनं सुरू होतो आणि भाऊबीजच्या दिवशी संपतो. हा पाच दिवसांचा उत्सव आहे. ज्यामध्ये धनत्रयोदशी, नरक चतुर्दशी, लक्ष्मी पूजन, पाडवा आणि भाऊबीज हे सण साजरे केले जातात. हिंदू कॅलेंडरनुसार, दरवर्षी दिवाळी कार्तिक महिन्याच्या 15 व्या दिवशी अमावस्या तिथीला साजरी केली जाते. या दिवशी गणपती आणि माता लक्ष्मीची विधिवत पूजा केली जाते. यावर्षी 12 नोव्हेंबर 2023 रोजी रविवारी देशभरात दिवाळी साजरी होणार आहे. या वर्षी गणेश-लक्ष्मी पूजनाचा मुहूर्त संध्याकाळी 06:11 ते 08:15 पर्यंत असेल. यावर्षी 10 नोव्हेंबर 2023 रोजी धनत्रयोदशीचा सण साजरा केला जाणार आहे. 11 नोव्हेंबर 2023 रोजी छोटी दिवाळी साजरी होणार आहे. दुसऱ्याच दिवशी 12 नोव्हेंबर 2023 रोजीलक्ष्मी पूजन केले जाईल. 13 नोव्हेंबर 2023 रोजी गोवर्धन पूजा साजरी केली जाईल. 14 नोव्हेंबर 2023 रोजी भाऊबीजचा सण साजरा केला जाईल.
दिवाळी पूजेची पद्धत :
- शुभ मुहूर्त पाहून दिवाळीची पूजा करावी.
- घर स्वच्छ करा.
- दिवे आणि फुलांनी मंदिर सजवा.
- लक्ष्मीसह गणेशाची मूर्ती स्थापित करा.
- गणपती आणि लक्ष्मीची फुले आणि अक्षतांनी पूजा करा.
- रोळी आणि चंदनाचा तिलक लावावा.
- फुलांची माळ अर्पण करावी.
- पांढरी मिठाई अर्पण करा.
- तुपाचा दिवा लावावा.
- आरती करून पूजेची सांगता करावी.
दिवाळीचं महत्व : दिवाळी हा दिव्यांचा सण मानला जातो. तसेच हा सण अंधारावर प्रकाशाच्या विजयाचे प्रतीक आहे. लोक हा सण पाच दिवस साजरा करतात आणि त्यातून खूप काही शिकण्यासारखे आहे. या शुभ दिवशी देवी लक्ष्मीची भक्तिभावाने आणि समर्पणाने पूजा केली जाते. असे मानले जाते की या दिवशी संपत्तीची देवी पृथ्वीवर येते आणि तिच्या भक्तांना सुख आणि समृद्धी देते. हा हिंदूंच्या प्रमुख सणांपैकी एक आहे, जो लोक दिवे लावून साजरा करतात. याशिवाय, भेटवस्तू कुटुंब आणि मित्रांमध्ये वितरित केल्या जातात. दिवा लावणे हे चांगुलपणा, पवित्रता आणि सौभाग्य दर्शवते.
हेही वाचा :