ETV Bharat / bharat

Babies Speaking Ability : बाळांची बोलण्याची क्षमता आईच्या मूडवर असते अवलंबून - बाळंतपणानंतर मूडची तक्रार

बाळांमध्ये दुर्बलता प्रारंभिक भाषेमुळे होते. लाइपझिगमधील मॅक्स प्लँक इन्स्टिट्यूट फॉर ह्यूमन कॉग्निटिव्ह अँड ब्रेन सायन्सेसच्या शास्त्रज्ञांच्या अभ्यासानुसार बाळाच्या आईच्या मनःस्थितीनुसार लहान मुले एकमेकांपासून किती चांगल्या प्रकारे बोलण्याचा आवाज ओळखू शकतात याचा शोध घेतला ( Mood complaint after childbirth ) आहे. त्यामुळेच बाळाच्या बोलण्याची क्षमता ठरते.

Babies Speaking Ability
Babies Speaking Ability
author img

By

Published : Oct 8, 2022, 3:16 PM IST

नवी दिल्ली : विश्लेषणातून असे दिसून आले आहे की बाळाच्या जन्मानंतर आईची उदासीन मनःस्थिती मुलांच्या विकासावर आणि त्याच्या बोलण्यावर देखील परिणाम करू शकते. आत्तापर्यंत असे स्पष्ट झाले आहे. की ही दुर्बलता बाळांमध्ये प्रारंभिक भाषेमुळे ( Babies Speaking Ability ) होते. लाइपझिगमधील मॅक्स प्लँक इन्स्टिट्यूट फॉर ह्यूमन कॉग्निटिव्ह अँड ब्रेन सायन्सेसच्या शास्त्रज्ञांच्या अभ्यासानुसार बाळाच्या आईच्या मनःस्थितीनुसार लहान मुले एकमेकांपासून किती चांगल्या प्रकारे बोलण्याचा आवाज ओळखू शकतात याचा शोध घेतला ( Mood complaint after childbirth ) आहे. त्यामुळेच बाळाच्या बोलण्याची क्षमता ठरते.

नकारात्मक मूड कारणीभूत : जर बाळाच्या जन्माच्या दोन महिन्यांनंतर मातांचा नकारात्मक मूड दर्शवत असतील. तर त्यांची मुले सहा महिन्यांच्या वयात देखील आवाजाला सरासरीच्या तनलनेत कमी प्रक्रिया दर्शवतात. अर्भकांना विशेषत: सेम पिचच्या आवाजामध्ये फरक ( difference in sound ) करणे कठीण वाटते. विशेषतः माता जर अधिक सकारात्मक मूडमध्ये असतील. तर लहान मुले योग्य प्रतिसाद देतात. त्यांची विविध गोष्टी शिकण्याची क्षमताही जास्त असते.

आजारपणामुळे बाळांच्या संपर्कात कमी : "आम्हाला शंका आहे की काही माता जर आजारपणामुळे माता बाळांच्या संपर्कात कमी ( Less contact between mothers and babies ) येत असतील तर त्याचाही परिणाम मुलांवर होतो. कारण लहान असताना मुले आईच्या संपर्कात जास्त असायला हवे आहेत. परिणाम दर्शवितात की पालकांनी त्यांच्या मुलांच्या पुढील भाषा विकासासाठी त्यांना सोईस्कर भाषा वापरणे महत्त्वाचे आहे. लहान मुलांचे लक्ष वेधून घेणारे, काही शब्दांवर अधिक स्पष्टपणे जोर देणे, बोलण्याच्या पद्धतीवरमध्ये मोठ्या प्रमाणात बदल करणे. लहान मुलांसाठी निर्देशित केलेले भाषण मुलांसाठी योग्य मानले जाते.

नैराश्याने ग्रासले : याउलट माता, ज्यांना नैराश्याने ग्रासले ( Negative mood of mother ) आहे. त्या सहसा अधिक नीरस, कमी शिशु-निर्देशित असतात. "लहान मुलांचा योग्य विकास सुनिश्चित करण्यासाठी, त्यांचे स्वास्थ चांगेल असमे महत्त्वाचे आहे. ज्यांना अद्याप उपचारांची आवश्यकता नाही. त्यासाठी संघटित हस्तक्षेप आवश्यक नाही. अशावेळी कधीकधी वडिल मुलांमध्ये गुंतून राहतात.

46 मातांची तपासणी : संशोधकांनी 46 मातांच्या मदतीने या संबंधांची तपासणी ( 46 mothers Screening ) केली. ज्यांनी बाळंतपणानंतर मूडची तक्रार केली. प्रसवोत्तर अस्वस्थतेचे निदान करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या प्रमाणित प्रश्नावलीचा वापर करून त्यांचे मूड मोजले गेले. त्यांनी इलेक्ट्रोएन्सेफॅलोग्राफी (ईईजी) देखील वापरली, ते तंत्रज्ञान लहान मुले एकमेकांपासून किती चांगल्या प्रकारे बोलू शकतात हे मोजण्यास मदत करते. यात मिसमॅच रिस्पॉन्सचा वापर केला जातो. ज्यामध्ये विशिष्ट ईईजी सिग्नल मेंदू किती चांगल्या प्रकारे प्रक्रिया करतो आणि वेगवेगळ्या उच्चार आवाजांमध्ये फरक करतो हे दर्शविते.

नवी दिल्ली : विश्लेषणातून असे दिसून आले आहे की बाळाच्या जन्मानंतर आईची उदासीन मनःस्थिती मुलांच्या विकासावर आणि त्याच्या बोलण्यावर देखील परिणाम करू शकते. आत्तापर्यंत असे स्पष्ट झाले आहे. की ही दुर्बलता बाळांमध्ये प्रारंभिक भाषेमुळे ( Babies Speaking Ability ) होते. लाइपझिगमधील मॅक्स प्लँक इन्स्टिट्यूट फॉर ह्यूमन कॉग्निटिव्ह अँड ब्रेन सायन्सेसच्या शास्त्रज्ञांच्या अभ्यासानुसार बाळाच्या आईच्या मनःस्थितीनुसार लहान मुले एकमेकांपासून किती चांगल्या प्रकारे बोलण्याचा आवाज ओळखू शकतात याचा शोध घेतला ( Mood complaint after childbirth ) आहे. त्यामुळेच बाळाच्या बोलण्याची क्षमता ठरते.

नकारात्मक मूड कारणीभूत : जर बाळाच्या जन्माच्या दोन महिन्यांनंतर मातांचा नकारात्मक मूड दर्शवत असतील. तर त्यांची मुले सहा महिन्यांच्या वयात देखील आवाजाला सरासरीच्या तनलनेत कमी प्रक्रिया दर्शवतात. अर्भकांना विशेषत: सेम पिचच्या आवाजामध्ये फरक ( difference in sound ) करणे कठीण वाटते. विशेषतः माता जर अधिक सकारात्मक मूडमध्ये असतील. तर लहान मुले योग्य प्रतिसाद देतात. त्यांची विविध गोष्टी शिकण्याची क्षमताही जास्त असते.

आजारपणामुळे बाळांच्या संपर्कात कमी : "आम्हाला शंका आहे की काही माता जर आजारपणामुळे माता बाळांच्या संपर्कात कमी ( Less contact between mothers and babies ) येत असतील तर त्याचाही परिणाम मुलांवर होतो. कारण लहान असताना मुले आईच्या संपर्कात जास्त असायला हवे आहेत. परिणाम दर्शवितात की पालकांनी त्यांच्या मुलांच्या पुढील भाषा विकासासाठी त्यांना सोईस्कर भाषा वापरणे महत्त्वाचे आहे. लहान मुलांचे लक्ष वेधून घेणारे, काही शब्दांवर अधिक स्पष्टपणे जोर देणे, बोलण्याच्या पद्धतीवरमध्ये मोठ्या प्रमाणात बदल करणे. लहान मुलांसाठी निर्देशित केलेले भाषण मुलांसाठी योग्य मानले जाते.

नैराश्याने ग्रासले : याउलट माता, ज्यांना नैराश्याने ग्रासले ( Negative mood of mother ) आहे. त्या सहसा अधिक नीरस, कमी शिशु-निर्देशित असतात. "लहान मुलांचा योग्य विकास सुनिश्चित करण्यासाठी, त्यांचे स्वास्थ चांगेल असमे महत्त्वाचे आहे. ज्यांना अद्याप उपचारांची आवश्यकता नाही. त्यासाठी संघटित हस्तक्षेप आवश्यक नाही. अशावेळी कधीकधी वडिल मुलांमध्ये गुंतून राहतात.

46 मातांची तपासणी : संशोधकांनी 46 मातांच्या मदतीने या संबंधांची तपासणी ( 46 mothers Screening ) केली. ज्यांनी बाळंतपणानंतर मूडची तक्रार केली. प्रसवोत्तर अस्वस्थतेचे निदान करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या प्रमाणित प्रश्नावलीचा वापर करून त्यांचे मूड मोजले गेले. त्यांनी इलेक्ट्रोएन्सेफॅलोग्राफी (ईईजी) देखील वापरली, ते तंत्रज्ञान लहान मुले एकमेकांपासून किती चांगल्या प्रकारे बोलू शकतात हे मोजण्यास मदत करते. यात मिसमॅच रिस्पॉन्सचा वापर केला जातो. ज्यामध्ये विशिष्ट ईईजी सिग्नल मेंदू किती चांगल्या प्रकारे प्रक्रिया करतो आणि वेगवेगळ्या उच्चार आवाजांमध्ये फरक करतो हे दर्शविते.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.